No i mamy trzecią część. OSK pisze:
1. W 25 sek. filmu mamy znak C-12 "ruch okrężny", co zgodnie z art.36 pkt. 1 rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych oznacza, że na SKRZYŻOWANIU ruch odbywa się dookoła wyspy lub placu w kierunku wskazanym na znaku. Otóż o ruchu okrężnym zawsze decyduje znak C-12. Z kolei znak C-9 nakazuje jazdę z prawej strony znaku, a nie objeżdżanie wyspy.
Odp. Rzeczywiście o nakazanym ruchu okrężnym decyduje znak C-12 a nie fakt istnienia wyspy lub placu. Należy jednak rozumieć dyspozycję tego znaku. Ruch okrężny to nie skręty w lewo przy wyspie a jazda bez zmiany kierunku w rozumieniu art. 22 p.r.d. okrężnie biegnącą jezdnią dookoła wyspy lub placu przy prawej krawędzi jezdni przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.
Na skrzyżowaniu opisanym w art.2.10 ustawy, bez wysepki na jego środku, nie ma ruchu okrężnego. Można tylko skręcić w lewo, w prawo, pojechać na wprost lub zawrócić. Jeżeli postawimy na jego środku wysepkę, to będzie można jeździć także wokół niej. Wcale do tego nie jest potrzebny znak NAKAZU C-12. Potrzebna jest tylko wola kierującego i oznakowanie nie zabraniające mu tego manewru. Jazda okrężna będzie musiała być prowadzona przy krawędzi wyspy lub placu z włączonym lewym kierunkowskazem, gdyż będzie permanentnym skręcaniem w lewo. Aby kierujący nie pojechał na wjeździe od razu w lewo stawia się znaki zakazu wjazdu w drogę jednokierunkową lub na wyspie znak C-1 lub C-9 gdy na wlotach nie ma wysepek kanalizujących ruch.
Tak jak znak C-3 nakazuje jazdę w lewo, czyli nie pozwala na jazdę na wprost i na skręt w prawo, tak znak nakazu C-12 nakazuje jazdę okrężną, czyli nie pozwala na jazdę na wprost, w lewo i w prawo. Jednak znak C-12 nie jest nakazem kierunku jazdy które są zgrupowane w § 35. Znak nakazuje neutralny kierunkowo "ruch okrężny", jako rozwiązanie komunikacyjne. Na woltach nie ma strzałek segregujących kierunkowo ruch, a na jezdni skrzyżowania pasy ruchu biegną jedynie okrężnie, nawet gdy nie zostały fizycznie wyznaczone co oznajmia kierującym znak C-12. Z woli nakazu znaku ruch odbywa się dookoła wyspy lub placu przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, a nie i na wprost , w lewo lub w prawo, tak jak na skrzyżowaniu z kierunkową segregacją ruchu na wlotach i ogónymi zasadami ruchu. Znak C-12 jest bowiem od nich ważniejszy.
OSK zakwestionowało jedynie okrężny przebieg pasów ruchu na "skrzyżowaniu o ruchu okrężnym" pisząc: "Nie biegnie jedynie okrężnie ponieważ może Pan te rondo opuścić więc siłą rzeczy biegną też na wprost".
Odp.: Widać brak zrozumienia dyspozycji znaku C-12. Skrzyżowanie o ruchu okrężnym nakazanym znakami C-12 można opuścić tylko przez skręt w prawo z zewnętrznego pasa ruchu, gdyż pasy ruchu biegną okrężnie, co widać wprost na wielu rondach o nakazanym ruchu okrężnym, a nie od wjazdu do zjazdu, jak ma to miejsce na skrzyżowaniu kierunkowym, wg zasady: w lewo z lewego, w prawo z prawego a na wprost z każdego. Znak nakazu C-12 nakazuje nie tylko jazdę dookoła wyspy lub placu, lecz organizację ruchu która sprowadza się do tego, że kierujący porusza się jednokierunkowo dookoła wyspy lub placu, a każdy zjazd to skręt w prawo dozwolony, co do zasady, tylko z zewnętrznego pasa ruchu.
"Z kolei gdyby kierujący włączył kierunkowskaz "zjazdowy" w prawo (oczywiście nie przed rondem tylko będąc już w nim) sygnalizując tym samym opuszczenie ronda lub kierunkowskaz lewy sygnalizując jazdę w lewo bądź zawracanie to albo kierowca, który chce na rondo wjechać w pierwszym przypadku nie musiałby wcale się zatrzymywać i ruch stałby się bardziej płynny bądź w drugim przypadku czeka aż tamten skręci na rondzie w lewo i nie doprowadza tym samym do kolizji."
Odp.: a) Jeżeli rondo ma kierunkową organizację ruchu (segregacja ruchu na wlotach i pasy ruchu wyznaczone do jazdy na wprost biegną od wlotu do wylotu) to widząc kierującego jadącego z kierunku przeciwnego bez włączonego kierunkowskazu mamy prawo przypuszczać, że jedzie on na wprost od wlotu do wylotu. Gdyby chciał skręcić w lewo, powinien jechać lewym pasem ruchu z włączonym lewym kierunkowskazem. Jadąc na wprost i nie zmieniając pasa ruchu, jeśli znaki tego nie zabraniają, może jechać dowolnym pasem ruchu, bez włączania prawego kierunkowskazu.
b) Jeżeli rondo ma nakazany znakami C-12 ruch okrężny (brak strzałek na wlotach i pasy ruchu wyznaczone jedynie okrężnie lub wcale) to widząc jadącego bez włączonych kierunkowskazów dowolnym pasem ruchu, wiemy, że jedzie okrężnie. Jeżeli będzie chciał opuścić skrzyżowanie to zawsze musi jechać pasem zewnętrznym z włączonym prawym kierunkowskazem (art. 22.2 1 ustawy). Pasem wewnętrznym może jechać tylko okrężnie, gdyż z niego nie wolno mu skręcić w prawo do zjazdu. Jeżeli będzie miał włączony kierunkowskaz to będzie sygnalizował JEDYNIE ZAMIAR ZMIANY PASA RUCHU gdyż skretu w prawo z lewego pasa ruchu co do zasady zabrania mu prawo.
.
Koniec
Na wlotach nie było strzałek kierunkowych, bo jadąc na wprost okrężnie biegnącą jezdnią kierujący nie zmienia kierunku jazdy, czyli nie skręca z tej jezdni i na niej nie zawraca. Zgodnie z art. 22.2 ustawy nie skręcając nie wybieramy pasa ruchu i nie włączamy kierunkowskazów art.22.5. Obowiązuje jazda pasem zewnętrznym, bo jest kontynuacją jazdy na wprost prawym pasem ruchu zgodnie z art. 16 ust. 4 ustawy.
Pasy wewnętrzne służą jedynie do ominięcia lub wyprzedzenia innych kierujących, co łatwo można sygnalizować. Jadąc okrężnie nigdzie nie skręcamy, więc nie musimy włączać kierunkowskazów. Gdybyśmy włączyli lewy kierunkowskaz to by oznaczało, że sygnalizujemy zamiar zmiany pasa ruchu na następny wewnętrzny. A jak jest już tam tylko krawężnik i wyspa? O tym, że jadąc wewnętrznym pasem ruchu nie mamy zamiaru zmieniać pasa na zewnętrzny, lub że jadąc zewnętrznym, nie zamierzamy go opuszczać, świadczy jednoznacznie to, że nie mamy włączonego prawego kierunkowskazu.
Jadąc wewnętrznym pasem ruchu na wprost do zjazdu, zauważamy, że nasz pas ruchu nie biegnie, tak jak poprzednio, od wlotu do wylotu. Biegnie tym razem okrężnie, więc by zjechać ze skrzyżowania musimy najpierw zmienić pas ruchu na zewnętrzny, bo inaczej skręcimy w prawo wbrew art. 22.2.1. Nie ma wyjścia, teraz zjazd to zawsze opuszczenie okrężnie biegnącej jezdni z pasa zewnętrznego. Na dodatek, trzeba się na tym pasie znaleźć na tyle wcześnie, by móc jednoznacznie i zawczasu (art.22.5 ustawy) poinformować innych kierujących o zamiarze skrętu w prawo.