97. Nowy Targ. Rynek i nie tylko jego skrzyżowania

            Pan inż. Marek Dworak, dyrektor Małopolskiego Ośrodka Ruchu Drogowego z Krakowa i sekretarz małopolskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, wraz z kierownikiem oddziału MORD w Nowym Targu Stanisławem Barnasiem usiłują wmówić oglądającym kolejny film z cyklu „Jedź bezpiecznie” (652), że jazda okrężnie biegnącą jednokierunkową jezdnią to permanentna zmiana kierunku jazdy w lewo wg art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym i art. 16 Konwencji wiedeńskiej w tej samej sprawie.

            Na domiar złego obaj prezentują pogląd, niestety także bez jakichkolwiek podstaw prawnych, że przy wcześniejszej organizacji ruchu obowiązującej na Rynku w Nowym Targu, zgodnej z nakazem znaku C-12 „ruch okrężny”, Rynek był w całości pod względem zasad ruchu jednym „skrzyżowaniem” (art. 2 ust. 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym z 1997 roku). Jak na ironię mówi to człowiek, który od lat przekonuje, zresztą zupełnie słusznie (potwierdził to także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach), że jadąc okrężnie biegnącą przeciwnie do ruchu wskazówek zegara jednokierunkową jezdnią na budowlach drogowych typu RONDO zorganizowanych wg nakazu znaku C-12 „ruch okrężny” nie włącza się lewego kierunkowskazu. Przy obu zastosowanych organizacjach ruchu na nowotarskim Rynku jednokierunkowa jezdnia, poza samymi wlotami, ma obowiązek biec w identyczny sposób, okrężnie.

            Zgodnie z art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz art. 16 Konwencji wiedeńskiej w tej samej sprawie, kierujący nie zmienia kierunku jazdy jeżeli nie zawraca i nie opuszcza jezdni drogi po której się porusza, czyli gdy NIE SKRĘCA Z NIEJ W LEWO LUB W PRAWO NA INNĄ DROGĘ LUB PRZYDROŻNĄ NIERUCHOMOŚĆ.

                       

`          Kierujący jadąc nawet najbardziej krętą drogą, w tym biegnącą bez końca okrężnie dookoła wyłączonej z ruchu wyspy, placu, czy tak jak tu dookoła Rynku, ma obowiązek w każdym jej miejscu, czyli także w obrębie skrzyżowań dróg wlotowych i wylotowych poruszać się możliwie blisko prawej krawędzi jej jezdni. Zamierzając ją opuścić ma zachować szczególną ostrożność (art. 22.1 prd), zająć na niej właściwe miejsce (art. 22.2 i art. 22.3 prd) oraz zawczasu i wyraźnie sygnalizować swój zamiar (art. 22.5 prd). Tak stanowi obowiązująca od dwóch dekad ustawa Prawo o ruchu drogowym, zgodna co do zasady z Porozumieniami europejskimi i Konwencjami o ruchu drogowym oraz o znakach i sygnałach drogowych podpisanymi w Wiedniu i obowiązującymi Polskę od 1988 roku.

            Prawo korporacyjne obowiązujące bezprawnie w Ośrodkach Ruchu Drogowego w zakresie szkolenia i egzaminowania kandydatów na kierowców, a także w GDDKiA w zakresie znakowania dróg publicznych, jest oparte na nieobowiązującym Kodeksie drogowym z 1983 roku i na nieuprawnionych wymysłach interpretacyjnych jego twórców, co jest jawnym łamaniem obowiązującego od dwudziestu kat prawa ustawowego!

            Zarówno przy poprzednio (ruch okrężny), jak i przy obecnie obowiązującej (pierwszeństwo łamane na wszystkich skrzyżowaniach) organizacji ruchu, lewym kierunkowskazem można zasygnalizować jedynie zamiar zmiany pasa ruchu z zewnętrznego na wewnętrzny lub zamiar skrętu na miejsca PARKINGOWE ulokowane na wewnętrznej części Rynku. To, że kierujący opuszczając okrężnie biegnącą jezdnię nie kręci kierownicą wcale nie znaczy, że w rozumieniu prawa nie zmienia kierunku jazdy. Czyni to w stosunku do podłużnej osi jezdni drogi po której się porusza, a która zgodnie z tabliczkami T-6 zmienia na każdym narożnym skrzyżowaniu Rynku swój kierunek w lewo. Kierujący jadąc dookoła Rynku zarówno przy ruchu okrężnym jak i przy pierwszeństwie łamanym nie opuszcza okrężnie biegnącej jezdni, a jeśli tak to w rozumieniu prawa nie zmienia kierunku jazdy.

            Przed zmianą organizacji ruchu na Rynku w Nowym Targu było dokładnie tyle samo skrzyżowań dróg ile jest ich dzisiaj i ile ich było 7 wieków temu. „Ruch okrężny” wg dyspozycji znaku C-12 to znana i stosowana w Europie od ponad wieku organizacja ruchu na obiektach budownictwa drogowego skanalizowanych wyspą środkową lub centralnym placem. Wg Konwencji wiedeńskiej o znakach i sygnałach drogowych, znak „nakazany ruch okrężny” oznajmia kierującym, że mają oni obowiązek stosować się do zasad „ruchu okrężnego”. W Porozumieniach europejskich zapisano wprost, że znak ten nie ma innego znaczenia, oprócz oznajmienia obowiązującego dla pojazdów okrężnego kierunku ruchu. Innymi słowy brak znaku C-12 na wlocie takiego skanalizowanego obiektu oznacza, że jezdnia wlotowa biegnie na nim na wprost do przeciwległego wylotu, a przy znaku „ruch okrężny” biegnie okrężnie dookoła wyspy lub placu zgodnie ze wskazaniem strzałek na znaku.  

            Bardzo podobnym rozwiązaniem jest organizacja ruchu z „pierwszeństwem łamanym” w lewo na wszystkich czterech narożnych skrzyżowaniach Rynku w Nowym Targu. Okalająca Rynek jednokierunkowa jezdnia, przy tym rozwiązaniu, przynajmniej wg tabliczek T-6, też biegnie bez końca dookoła niego, co pokazano na poniższym szkicu.

Obowiązująca aktualnie organizacja ruchu na Rynku w Nowym Targu

            Niestety zarówno wcześniej jak i obecnie oznakowanie poziome jest sprzeczne z oznakowaniem pionowym, bowiem dwupasowe jezdnie przy obu rozwiązaniach powinny biec tu jedynie okrężnie. Poza tym poprzednio znak B-20 nie powinien stać osobno, lecz powinien być dodany do znaku C-12 tak jak dodaje się do niego znak A-7 w celu regulacji pierwszeństwa na skrzyżowaniach wlotowych obiektu zorganizowane wg nakazu znaku „ruch okrężny”. Także obecnie znak T-6, tabliczka będąca integralną częścią znaku B-20 "STOP" ma także obowiązek być umieszczona pod tym znakiem, a nie osobno. To wadliwe znakowanie daje świadectwo braku wiedzy i kompetencji nie tylko nowotarskich drogowców, ale także osób i instytucji odpowiedzialnych tam za BRD.

            Tu kierujący wykazali się lepszym rozumieniem prawa od urzędników GDDKiA i nowotarskiego magistratu oraz obu przedstawicieli MORD Kraków. Jadąc okrężnie biegnącą jednokierunkową jezdnią nie zmienia się kierunku jazdy w rozumieniu art. 22 prd, a skoro tak to niczego się nie sygnalizuje. Jadący zewnętrznym pasem ruchu oznaczonym strzałką na wprost też nie są obowiązani sygnalizować zamiaru skrętu w prawo z tej okrężnie biegnącej jezdni, gdyż oznakowanie poziome jest sprzeczne z rzeczywistym przebiegiem drogi.

            Poniżej przedstawiam szkic poprawnej organizacji ruchu na Rynku w Nowym Targu, uwzględniającej istniejące oznakowanie poziome. Jest to rozwiązanie oparte wprost na ogólnych zasadach ruchu z klasycznym krzyżowaniem się dróg na narożnikach Rynku. Przy tej organizacji ruchu jazda dookoła rynku jest teraz rzeczywiście skręcaniem w lewo z lewego pasa ruchu jezdni biegnącej na wprost do wylotu, czyli zmianą kierunku jazdy wg art. 22.1, art. 22.2.2 i art. 22.5 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

            W oznakowaniu pionowym zastosowano znaki A-6 zamiast znaków D-1, gdyż przyjmuje się w Europie, że znak D-1 stosuje się na obiekcie z wyłączoną z ruchu wyspą środkową lub centralnym placem  z pierwszeństwem obowiązującym na jednym z kierunków. Przy podporządkowanych wszystkich, lub tak jak tu prawie wszystkich wlotach, znak A-6 lepiej odwzorowuje rzeczywisty układ krzyżujących się jezdni na takim złożonym pod względem zasad ruchu obiekcie.

            Po prawej stronie rysunku pokazano jedno ze skrzyżowań wlotowych nowotarskiego Rynku zorganizowane na cztery różne sposoby. Na dwóch górnych szkicach jezdnie krzyżujących się dróg biegną klasycznie na wprost do wylotów, zaś dolne szkice przedstawiają obecną i poprzednią organizację ruchu z jezdniami które na skrzyżowaniu zmieniają swój kierunek, tyle tylko że z poprawnym znakowaniem poziomym.

            W obu przypadkach jednokierunkowa jezdnia i jej oba podłużne pasy, czyli pasy ruchu, biegną okrężnie, natomiast drogi wylotowe nie są pod względem zasad ruchu ich integralną częścią. Aby na nie wjechać jadący musi zmienić kierunek jazdy wykonując manewr zmiany kierunku jazdy w prawo, który nie ma żadnego związku z kręceniem kierownicą i zmianą przebiegu drogi, gdyż zmiana kierunku jazdy w rozumieniu art. 22 prd ma związek z zamiarem opuszczenia jednej dogi, by z niej wjechać na inną drogę lub przydrożną nieruchomość.

Proponowana organizacja ruchu na Rynku w Nowym Targu

            Jedynie na wlocie „skrzyżowania o ruchu okrężnym”, będącym wlotowym skrzyżowaniem w rozumieniu zasad ruchu (art. 2.10 prd), a nie rondem, dowolnego co do wielkości i kształtu obiektu budownictwa drogowego z wyspą środkową lub centralnym placem, w tym, a nie wyłącznie typu rondo, zorganizowanego wg nakazu znaku C-12, kierujący jest powiadamiany o tym jak jest zorganizowany cały obiekt, a w szczególności jest powiadamiany, że wszystkie wloty są tak samo oznaczone oraz że jezdnia po której się porusza biegnie dalej bez końca dookoła wyspy lub placu, nawet wtedy gdy nie zostaną wyznaczone na niej pasy ruchu i/lub jej zewnętrzna linia krawędziowa.

            Tu uprzedzę ewentualnych oponentów, którzy słusznie zauważą, że znaki C-12 „ruch okrężny” widnieją też na wlotach tzw. nowoczesnych rond odśrodkowych, w tym spiralnych i turbinowych, z podporządkowanymi wszystkimi wlotami, z segregacją kierunkową na wielopasowych wlotach i jednokierunkowmi jezdniami biegnącymi nie tak jak to pokazuje piktogram znaku C-12, czyli okrężnie, lecz na wprost do wylotów.

            Przy takiej organizacji ruchu jazda dookoła wyspy lub placu to permanentna zmiana kierunku jazdy, czyli skręcanie w lewo przy wyspie z jednej jezdni biegnącej do wylotu na następną, zaś opuszczenie tak zorganizowanego obiektu to nie skręcanie w prawo lecz jazda na wprost bez zmiany pasa ruchu i kierunku jazdy.

            To wszystko prawda i niestety praprzyczyna toczących się bez końca dyskusji o dyspozycji znaku C-12, o ruchu okrężnym i rondach, o skrzyżowaniach i skrzyżowaniach o ruchu okrężnym oraz, tak jak tu, o skrzyżowaniach z pierwszeństwem łamanym, także kierowanych, o kierunku jazdy i jego zmianie oraz o zawracaniu na drodze z pierwszeństwem i wyprzedzaniu pojazdów silnikowych, czyli o bardzo ważnych zagadnieniach dotyczących podstawowych zasad ruchu drogowego i jego bezpieczeństwa.

            Otóż na tak zorganizowanych obiektach znak C-12 jest BEZPRAWNIE DODAWANY DO ZNAKU A-7, gdyż znak A-7 na wszystkich wlotach obala teorię twórców Kodeksu drogowego z 1983 roku, że RONDO, cokolwiek znaczy to niezdefiniowane prawem określenie, to pod względem zasad ruchu jedno klasyczne skrzyżowanie. Przecież panowie Dworak i Barnaś też uważają, że nowotarski Rynek ze znakami C-12 na wlotach to pod względem zasad ruchu drogowego w całości jedno klasyczne "skrzyżowanie" wg art. 2.10 prd, czym ośmieszają zarówno siebie jak i zajmowane stanowiska. Porozumienia europejskie, pozwoliły na regulację pierwszeństwa na wlotach obiektów zorganizowanych wg znaku „nakazany ruch okrężny” przez dodanie do niego wg uznania organizatora ruchu, znaku „ustąp pierwszeństwa” lub znaku STOP i nic więcej. Absolutnie nie upoważnia to do dodawania znaku C-12 do znaku A-7 na wszystkich podporządkowanych wlotach obiektów infrastruktury drogowej w postaci Rynku, placu czy tzw. nowoczesnego ronda odśrodkowego, zorganizowanych wprost wg ogólnych zasad ruchu, które nie mają nic wspólnego z organizacją ruchu o polskiej nazwie „ruch okrężny”, tak jak ten sam obiekt z pierwszeństwem na jednym z kierunków.

            Niestety od 15 lat w GDDKiA oraz w WORD znak nakazu „ruch okrężny”, który w polskim prawie istnieje od roku 1960, jest wciąż rozumiany wg nieobowiązującego już Kodeksu drogowego z 1983 roku, w którym bezprawnie, wbrew Konwencji wiedeńskiej oraz Porozumieniom europejskim, ograniczono jego rolę jedynie do znaku nakazu kierunku jazdy z prawej strony wyspy środkowej na skrzyżowaniu dróg typu rondo, którym jako odpowiednik znaku D,3 wg Konwencji wiedeńskiej nigdy nie był i być nie może.

            Wg twórców tego kodeksu jest on jedynie odpowiednikiem znaku C-1 lub C-9 na RONDZIE, o którym jako budowli drogowej pierwszy raz wspomniano dopiero w 1999 roku w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy Prawo budowlane, określając dla tego typu budowli warunki techniczne. [Drexler Zb., „Kodeks drogowy. Komentarz”, Wydawnictwo Prawnicze, W-wa 1988, str. 354, teza 8. „Od dnia 1 stycznia 1984 r. znak według rys. C-12 oznacza jedynie obowiązujący kierunek jazdy na skrzyżowaniu zwanym popularnie rondem”, i dalej „W związku z ograniczeniem znaczenia znaku drogowego „ruch okrężny”(…), str. 355, teza 1]. Najwyraźniej polski przedstawiciel w grupie ekspertów przy EKG ONZ nie zrozumiał, że komisja po prostu opisała „ruch okrężny”, niczego nie ograniczając.

            W 2002 roku ostatecznie „naprawiono” ułomne prawo i od tego czasu znak C-12 „ruch okrężny” nie jest już znakiem nakazu kierunku jazdy. W związku z budową złożonych skrzyżowań dróg publicznych, także znaki C-1 do C-4 nie są już znakami nakazu skrętu, a wyłącznie znakami nakazu jazdy we wskazanym nimi kierunku. Podobnie sygnał zielony na sygnalizatorze pozwala obecnie jedynie na wjazd za sygnalizator, i nie otwiera już ruchu do przeciwległego wylotu.

            Najwyraźniej w GDDKiA i w Ministerstwie Infrastruktury oraz w Ośrodkach Ruchu Drogowego jeszcze o tym nie wiedzą! Nie wiedzą zapewne i tego, że od 2006 roku sygnatariuszy Konwencji wiedeńskiej o ruchu drogowym obowiązują jej znowelizowane zapisy, jak na ironię podpisane przez prof. Marka Belkę. Okazuje się, że 10 lat to zbyt mało czasu, by je przetłumaczyć na język polski, opublikować i wdrożyć. To tam jest wprost napisane, że pierwszeństwo na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym, czyli wlotowym na obiekt zorganizowany wg nakazu znaku C-12 „ruch okrężny”, można regulować poza znakiem „ustąp pierwszeństwa”, także znakiem STOP. Nigdzie jednak nie ma zapisu, że do znaku A-7 lub B-20 stawianych na wlotach tzw. nowoczesnych rond odśrodkowych zorganizowanych wprost wg ogólnych zasad ruchu z jednokierunkowymi jezdniami biegnącymi na wprost do wylotów, co nie ma żadnego związku z „ruchem okrężnym”, można dodawać znak C-12.

            Niestety dla polskich urzędników, inżynierów ruchu, dyrektorów i egzaminatorów WORD, za sprawą powielanych bezkarnie od lat kłamstw i manipulacji, także w publikacjach autorstwa znanych i cenionych w środowisku prawniczym komentatorów problematyki prawnej ruchu drogowego i jego bezpieczeństwa, w tym, co może budzić największe zdziwienie, uczestników prac legislacyjnych związanych z uchwaleniem w 1997 roku nowej ustawy Prawo o ruchu drogowym, znak C-12 to wciąż znak nakazu kierunku jazdy z prawej strony okrągłej lub owalnej wyspy środkowej obiektu typu RONDO, wg sprzecznego w wielu miejscach z Konwencją wiedeńską i prawem europejskim Kodeksem drogowym z 1983 roku, ze wszystkimi konsekwencjami tego bezprawia. Znak D,3 „obowiązujący (nakazany) ruch okrężny” wg Konwencji wiedeńskiej i Porozumień europejskich nigdy nie był znakiem nakazu kierunku jazdy. Nie był nim także w polskim prawie w latach 1960 - 1984 i nie jest nim już od 15 lat. 

        Jakże łatwo przychodzi osobom z urzędu odpowiedzialnym za BEZPIECZEŃSTWO w ruchu drogowym obciążać winą jedynie  kierowców, gdy samemu w swojej praktyce zawodowej posługują się prawem korporacyjnym sprzecznym z obowiązującym prawem ustawowy i wg niego egzaminują i edukują polskich kierowców, a drogowcy wg niego znakują polskie drogi.

           I na koniec jeszcze dwa prezenty. Propozycja zmiany oznakowania, czyli organizacji ruchu na skrzyżowaniu "zakopianki" z ul. Szaflarską  i ul. Szaflarskiej z al. 1000-lecia w Nowym Targu. Będzie jednoznacznie i bezpieczne. 

Zakopianka/Szaflarska.

Skręcający w prawo z "zakopianki" na Szaflarską mają podporządkowany wylot, co ułatwia opuszczanie skrzyżowanie skręcającym w lewo z "zakopianki", a skręt w lewo na "zakopiankę" jest czytelny  i skanalizowany.

Szaflarska/ al. 1000-lecia.

Wysepka środkowa kanalizująca ruchu i likwidacja pasa ruchu do lewoskrętu w kierunku Waksmundzkiej pozwala na utworzenie dwóch stref akumulacji, co przy wyłączonej sygnalizacji pozwala bezpiecznie pokonać to skrzyżowanie na dwa razy. Obecnie kierujący wyjeżdżający z ul. Szaflarskiej, przy wyłączonej sygnalizacji i dużym ruchu na al. 1000-lecia, musi pokonać  pięć pasów ruchu na raz i to mając skręcających bezkolizyjnie wprost na nich. 

Opracował

mgr inż. Ryszard Roman Dobrowolski 

96. Szkoła krakowska o rondach

Pan inż. Marek Dworak od kilkunastu lat próbuje przekonać do właściwego rozumienia dyspozycji znaku C-12 "ruch okrężny" najbardziej wpływowe warszawskie środowisko WORD powiązane z licznymi tam stowarzyszeniami oraz instytucjami występującymi pod wyjątkowo pojemnym i bardzo bezpiecznym dla prowadzenia wszelkiej działalności, także biznesowej, hasłem Bezpieczeństwo Ruchu Drogowego. 

Już samo to pokazuje jak patologiczne jest całe środowisko WORD, skoro to samo prawo jest interpretowane inaczej w Krakowie i inaczej w Warszawie. Innymi słowy ministerialni urzędnicy pozwalają na to, by od 15 lat o tym jak należy rozumieć obowiązujące w Polsce prawo o ruchu drogowym decydowali regionalni dyrektorzy WORD. Wg ich wizji i rozumienia prawa są szkoleni i egzaminowani w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej kandydaci na kierowców, co WORD inaczej. Od 15 lat mamy więc bałagan interpretacyjny i niekończące się dyskusje o kierunku jazdy i jego zmianie, rondach, skrzyżowaniach, w tym o skrzyżowaniach na których droga z pierwszeństwem zmienia swój kierunek oraz o skrzyżowaniach o ruchu okrężnym.

Egzaminatorzy z Warszawy, którzy w odróżnieniu od Pana Marka mają czelność publicznie i bezpardonowo krytykować, także pod szyldem i przy czynnym udziale stołecznej Fundacji "Zapobieganie Wypadkom Drogowym" z byłym egzaminatorem i funkcjonariuszem stołecznej drogówki na czele, nie tylko niedawno wydane orzeczenia Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Gliwicach dotyczące nieuprawnionego wymagania przez egzaminatora włączenia przez egzaminowanego lewego kierunkowskazu przed wjazdem na skanalizowane wyspą środkową skrzyżowanie dróg publicznych typu rondo, ale mają czelność poddawać publicznie w wątpliwość kompetencje sędziów. 

Zapewne uważają, że po rocznych studiach podyplomowych z zakresu BRD, sama bliskość Ministerstwa Infrastruktury, Komend Głównej i Stołecznej Policji, oraz licznych wpływowych warszawskich fundacji i stowarzyszeń, że nie wspomnę o osobach i Grupie IMAGE która opanowała cały rynek wydawniczy dotyczący edukacji motoryzacyjnej, daje monopol na nieomylność i wiedzę absolutną. 

Niestety prawda jest taka, że ci warszawscy eksperci uwierzyli na słowo współtwórcom Kodeksu drogowego z 1983 roku, którzy do dziś krytykują obecne prawo, a wcześniej zapowiadając rychły powrót do ich radosnej twórczości, zalecali interpretować to "złe" prawo wg ich wymysłów z przed wielu lat. Do starego prawa nigdy nie wrócono, gdyż w wielu miejscach było ono sprzeczne z ustaleniami Porozumień europejskich i Konwencją wiedeńską o ruchu drogowym i z tego powodu je zmieniono, ale w GDDKiA oraz WORD do dziś np. znak C-12 jest BEZPRAWNIE znakiem nakazu kierunku jazdy, pomimo że od 2002 roku takim nie jest, z prawej strony wyspy środkowej na obiektach typu rondo. Znak ten dodawany bez żadnego uprawnienia do znaków A-7 widniejących na wszystkich wlotach obiektów typu rondo, które wg ich kolejnego wymysłu są w całości pod względem zasad ruchu jednym "skrzyżowaniem", którym nie jest i nigdy nie było.

Cenię Pana Marka Dworaka za to, że stara się jak może, także we współpracy z KW Policji, Radiem i TV Kraków, tłumaczyć polskim kierowcom jak należy poprawnie poruszać się na obiektach typu RONDO zorganizowanych wg nakazu znaku C-12 "ruch okrężny", ale nie rozumiejąc znaczenia dyspozycji znaku C-12, oraz tego czym jest "ruch okrężny" w rozumieniu zasad ruchu, jest w tym niewiarygodny. Nie wystarczy podpatrzeć jak stosują prawo w Niemczech, trzeba jeszcze to prawo właściwie rozumieć. 

Niestety udzielonym wywiadem obciąża winą, za samowolę interpretacyjną dyrektorów WORD, nie to środowisko, lecz obowiązujące prawo, które od 15 lat jest co do zasady zgodne z Porozumieniami europejskimi. Pan Marek Dworak jest też skażony syndromem nieomylnego belfra, tak jak wszyscy pozostali dyrektorzy i egzaminatorzy regionalnych Ośrodków Ruchu Drogowego, i nie słucha nawet tych którzy mu dobrze życzą.

Wbrew twierdzeniom środowiska WORD, które np. domaga się wprowadzenia do Kodeksu drogowego definicji RONDA i specjalnych zasad ruchu dla tego typu obiektów, nasze prawo w kwestiach zasadniczych jest proste, oczywiste. Jest niezrozumiałe i nielogiczne tylko dla tych którzy uznali nieuprawnione wymysły wpływowych ignorantów za uprawnioną wykładnię obowiązującego prawa.

I tu przyznam rację Panu Markowi, że główną winę za taki stan rzeczy ponosi Ministerstwo Transportu (obecnie Infrastruktury i Budownictwa), które mogło już dawno temu jednym zdaniem zdyscyplinować WORD-y i GDDKiA. Zamiast tego w 2005 roku, zdając sobie sprawę z dualizmu interpretacyjnego dotyczącego "ruchu okrężnego", zwołano pod patronatem nieżyjącego już prof. Ryszarda Krystka, wtedy w randze wiceministra, sympozjum w tej sprawie. Niczego nie ustalono, ale podważono w ten sposób autorytet państwa i obowiązujące prawo. Uznani za ekspertów dawni urzędnicy, w tym współtwórcy prawa z 1983 roku, otrzymali niepisane prawo do nieograniczonego publikowania swoich pozaustawowych i sprzecznych z Konwencją wiedeńską o ruchu drogowym wymysłów, jako oficjalnej wykładni obowiązującego prawa, na której opierają swoją praktykę zawodową w GDDKiA oraz w WORD. Do dziś MI przy każdej okazji podpiera się wiedza wybrańców z warszawskiego środowiska i ich bezkrytycznych naśladowców. 

Wbrew pozorom to czy kierujący wjeżdżając na obiekt typu rondo zorganizowany zgodnie z nakazem znaku C-12 włączy lewy kierunkowskaz czy nie, i jakie zajmie miejsce na jezdni przed wjazdem, jest istotne dla właściwego rozumienia i stosowania prawa w ruchu drogowym w ogóle, także poza tymi obiektami.

Sprawa zasadnicza to właściwe rozumienie określenia "skrzyżowanie". Dla każdego powinno być oczywistym, niestety dzięki takim fachowcom jak eksperci WORD, nie jest, że "skrzyżowanie" w rozumieniu zasad ruchu (art. 2 ust. 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym) nie jest "skrzyżowaniem" w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, a tym bardziej "skrzyżowaniem" wg aktu wykonawczego do ustawy Prawo budowlane ustalającego warunki technoczno-budowlane dla dróg publicznych, w tym dla obiektów typu rondo.

RONDO jest rzeczywiście specyficznym rodzajem "skrzyżowania", ale w rozumieniu budowli drogowej, czyli wg Prawa budowlanego, a nie w rozumieniu zasad ruchu, czyli ustawy Prawo o ruchu drogowym. Inaczej mówiąc, nieobecne w ustawie Prawo o ruchu drogowym RONDO, tak jak każdy inny co do kształtu i wielkości obiekt budownictwa drogowego skanalizowany wyłączoną z ruchu wyspą środkową lub centralnym placem, niezależnie od obowiązującej na takim obiekcie organizacji ruchu, jest pod względem zasad ruchu obiektem złożonym. 

Poza tym "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" (wg Konwencji "skrzyżowanie z ruchem okrężnym") o którym jest mowa w art. 24 ust. 7 ustawy Prawo o ruchu drogowym i przed którym ostrzega znak A-8, o tej właśnie nazwie, wbrew ekspertom WORD, to wcale nie synonim RONDA, tak jak znak C-12 nie symbolizuje RONDA lecz "ruch okrężny", który jest specjalnym, znanym i stosowanym w Europie od ponad wieku rodzajem organizacji ruchu (rozwiązaniem komunikacyjnym). 

I cóż z tego, że Pan Marek ma rację twierdząc, że na obiekcie typu RONDO zorganizowanym wg nakazu znaku C-12 kierujący ma obowiązek kontynuować jazdę na wprost jednokierunkową jezdnią biegnącą dookoła, co nie znaczy tylko po okręgu, wyspy lub placu o dowolnej wielkości i kształcie? 

Cóż z tego, że ma rację twierdząc, że skręt w lewo na drogę wylotową z tej okrężnie biegnącej jednokierunkowej jezdni jest niemożliwy, gdyż jedyny możliwy manewr zmiany kierunku jazdy to skręt w prawo, zgodnie z art. 22.1, art. 22.2.1 i art. 22.5 ustawy Prawo o ruchu drogowym, na skrzyżowaniu wylotowym, które niekoniecznie musi być "skrzyżowaniem" w rozumieniu zasad ruchu. Kierujący opuszczając okrężnie biegnącą jezdnię może wjechać zarówno na drogę publiczną jak i na parking przy centrum handlowym, drogę dojazdową do posesji, strefę zamieszkania czy drogę wewnętrzną, a te nie tworzą "skrzyżowań" w rozumieniu zasad ruchu. 

Cóż z tego, że Pan Marek Dworak słusznie nie każe włączać lewego kierunkowskazu przed wjazdem na obiekt zorganizowany wg nakazu znaku C-12, co potwierdził WSA w Gliwicach, i co było wprost zapisane w naszym prawie do czasu zmiany tego prawa w 1983 roku, gdyż to, poza skrętem w prawo bezpośrednio za wjazdem, zawsze kontynuacja jazdy na wprost?

Cóż z tego, skoro Pan Marek uważa, że jadąc na lewą stronę ronda zorganizowanego wg zasad "ruchu okrężnego", czyli zgodnie z nakazem znaku C-12, należy zająć lewy pas ruchu tak jak przed każdym innym skrzyżowaniem, pomimo że w Polsce ma się obowiązek jechać na wprost przy prawej krawędzi jezdni (art. 16 ust. 4 ustawy Prawo o ruchu drogowym), czym daje dowód na to, że tak jak eksperci z Warszawy nie odróżnia "skrzyżowania", nie tylko typu rondo, w rozumieniu budowli od elementarnego dla opisu zasad ruchu "skrzyżowania" wg ustawy Prawo o ruchu drogowym. 

Już dawno minęły czasy gdy budowano jedynie proste obiekty na krzyżujących się drogach publicznych, które pod względem zasad ruchu też były jednym skrzyżowaniem. Dziś budowle w postaci jednopoziomowych skrzyżowań dróg publicznych mogą mieć rozsunięte lub przesunięte wloty, a także przypominać skomplikowaną pajęczynę z bajpasami, pasami włączenia i wyłączenia, a także centralne wyspy i place oraz wysepki kanalizujące ruch na wlotach.

Cóż z tego skoro, Pan Marek Dworak wbrew pozorom nie rozumie co znaczy nakaz znaku C-12, gdyż mając zaufanie do drogowców, szczególnie krakowskich i tych z GDDKiA, nie widzi, że znak C-12 na RONDACH zorganizowanych wprost wg ogólnych zasad ruchu z podporządkowanymi wszystkimi wlotami, jest BEZPRAWNIE DODAWANY do znaku A-7 (nie mylić z uprawnionym dodawaniem znaku A-7 do znaku C-12 w celu regulacji pierwszeństwa na wlotach obiektów zorganizowanych wg jego nakazu) widniejącym na podporządkowanych wszystkich wlotach tzw "rond odśrodkowych" w tym na specyficznych spiralnych i turbinowych z jednokierunkowymi jezdniami biegnącymi na wprost do wylotów? Przecież znak C-12 na ich wlotach zaprzecza temu co twierdzi Pan Marek Dworak, gdyż bezprawnie (wg "starego" prawa z 1983 roku) jest na nich znakiem nakazu kierunku jazdy z prawej strony wyspy środkowej, a nie nakazującym jazdę wg zasad "ruchu okrężnego". Na nich nie jedzie się "okrężnie biegnącą jednokierunkową jezdnią" przy jej prawej krawędzi i nie da się ich porównać do "zwiniętej" jezdni autostrady. Na nich do wylotów jedzie się na wprost, bez zmiany kierunku jazdy w rozumieniu art. 22 prd. 

Cóż z tego, że Pan Marek ma rację twierdząc, że jadąc po okrężnie biegnącej jezdni obiektu zorganizowanego wg nakazu znaku C-12 nie zmienia się kierunku jazdy w stosunku do tej jezdni, bo to nie kierujący, a ona zmienia swój kierunek, skoro równocześnie przy tzw. pierwszeństwie łamanym powtarza bezkrytycznie po ekspertach z Warszawy, że jazda po łuku drogi z pierwszeństwem to zmiana kierunku jazdy wymagająca włączenia kierunkowskazu?

Ostatnio Pan Marek Dworak powtarza te bzdury w odcinku 652 "Jedź bezpiecznie", nie oponując wobec twierdzenia kierownika MORD z Nowego Targu, że RYNEK w Nowym Targu był pod względem zasad ruchu "jednym skrzyżowaniem", a teraz po zmianie organizacji ruchu składa się z czterech skrzyżowań. Przecież one wszystkie cztery tam są od 14-go wieku, a "ruch okrężny" to jedna z możliwych do zastosowania tam organizacji ruchu.

Pan dyrektor mazowieckiego ośrodka nie raczy nawet zauważyć, że w ten sposób staje się zupełnie niewiarygodny. 

Szanowny Pan Marek Dworak wycina wszystkie moje komentarze do odcinków "Jedź bezpiecznie", uznając je za podważanie jego autorytetu, nie podejmując nawet próby polemiki poza programem. Tak jak on postępują także eksperci z Warszawy w stosunku do swoich oponentów, także Pana Marka. 

Na dodatek to silne stołeczne lobby blokuje tłumaczenie i publikację znowelizowanych, jak na ironię podpisanych przez prof. Marka Belkę, obowiązujących od piętnastu lat zapisów Konwencji wiedeńskiej o ruchu drogowym, a na dodatek proponuje zmiany w załącznikach do rozporządzenia "220", całkowicie z nimi sprzeczne. 

Przy takiej postawie i wiedzy nic dziwnego, ze kilkunastoletnie wysiłki Pana Dworaka nie dają pożądanych rezultatów nawet w Krakowie, nad czym od dawna ubolewam.

95. Oświęcimskie RONDA.

Poniżej film Pana Marcina Płaszewskiego
Instruktora Nauki Jazdy na którym pokonuje on kilka częstochowskich skrzyżowań drogowych typu rondo zorganizowanych wg zasad "ruchu okrężnego" w rozumieniu nakazu znaku C-12.

2:10 Tablica przedrogowskazowa informuje, że najbliższe skrzyżowanie dróg (w rozumieniu budowli drogowej) jest skrzyżowaniem z wyspą środkową, zapewne w formie ronda, o nieznanej jeszcze organizacji ruchu.
2:14 Znak C-12 z dodanym do niego znakiem A-7 powiadamia kierującego, że to skrzyżowanie z wyspą środkową jest zorganizowane wg nakazu tego znaku zgodnie z obowiązującą od 2002 roku, a nie wg Kodeksu drogowego z 1983 roku, jego dyspozycją. Znak A-7 dodany do znaku C-12 odwraca pierwszeństwo na skrzyżowaniu wlotowym w stosunku do ogólnych zasad ruchu.
W poprzednich przepisach (1984-2002) znak C-12 zaliczono bezprawnie do znaków nakazu kierunku jazdy i ograniczono jego znaczenie do nakazu jazdy z prawej strony wyspy środkowej na obiekcie typu rondo, traktowanym bez jakichkolwiek podstaw prawnych w całości jako jedno klasyczne skrzyżowanie, pomimo podporządkowania wszystkich wlotów. Niestety takie rozumienie tego znaku obowiązuje nadal BEZPRAWNIE zarówno w GDDKiA jak i WORD-ach, co jest praprzyczyną niekończących się dyskusji o ruchu okrężnym, rondach, zmianie kierunku jazdy i skrzyżowaniach. Kierujący wykorzystując najbliższe "skrzyżowanie dróg".powróci na drogą wlotową. Zgodnie z obowiązującymi zasadami ruchu, RUCH OKRĘŻNY to ORGANIZACJA RUCHU na obiekcie z wyspą środkową o dowolnej wielkości i kształcie, której istotą jest wyeliminowanie niebezpiecznej zmiany kierunku jazdy w lewo.
To wjazd i jazda na wprost jednokierunkową jezdnią zmieniającą swój kierunek biegnąc bez końca dookoła wyspy lub placu przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Kierujący nie włącza zatem na wlocie kierunkowskazu i jedzie do wylotu prowadzącego go na jezdnię drogi którą wjechał przeznaczoną do jazdy w kierunku przeciwnym. Nie wcześniej niż po minięciu wylotu poprzedzającego zamierzony włącza prawy kierunkowskaz (art. 22.5 prd) i zachowując szczególną ostrożność wykonuje skręt w prawo na jezdnię drogi wylotowej (art. 22.1 , art. 22.2.1 prd).

3:19 Kolejny obiekt typu RONDO, tym razem bez tablicy przeddrogowskazowej, wg znaku C-12 też zorganizowane wg zasad "ruchu okrężnego". Tak też jest w istocie. Kierujący jedzie na tym skrzyżowaniu dróg na wprost. Tak jak poprzednio na skrzyżowaniu wlotowym kontynuuje jazdę na wprost, wiec przed wlotem nie włącza kierunkowskazu. Czyni to dopiero po minięciu pierwszego wylotu, by zasygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy w prawo na następnym wylocie.

4:20 Kolejne jednopasowe skrzyżowanie drogowe typu rondo zorganizowane wg zasad "ruchu okrężnego" przez które przejechano na wprost, co wcale nie znaczy, że nie wykonano na nim manewru zmiany kierunku jazdy. Skręcono na skrzyżowaniu wylotowym, zgodnie z art. 22 prd, w prawo.

4:35 Tablica przedrogowskazowa i kolejne rondo, tym razem z łacznicą w prawo.
4:46 Pierwszy błąd w oznakowaniu sugerujący, że RONDO jest zorganizowane wprost wg ogólnych zasad ruchu, czyli że jego jednokierunkowe jezdnie nie biegną okrężnie, lecz na wprost do przeciwległego wylotu. Mamy zaprzeczenie idei "ruchu okrężnego" w postaci strzałki do skręcania w lewo. Była tablica przeddrogowskazowa, wiec można było sobie odpuścić oznakowanie kierunkowe sprzeczne nawet z rzeczywistym układem jezdni, która wbrew znakowi F-10 jest jednopasowa.
4:49 Przy organizacji ruch okrężny zamiast strzałki na wprost i w lewo powinna być ewentualnie namalowana strzałka na wprost (do ronda), na którym można jechać we wszystkich kierunkach, ale skręcać (zmieniać kierunek jazdy wg art. 22 prd) można tylko w prawo. Kierujący wg znaku F-10 zmienia pas ruchu na pas wyłączenia, a w rzeczywistości skręca w prawo z jezdni prowadzącej do ronda na jezdnię łącznicy z której ponownie wykona skręt w prawo na jezdnię drogi prowadzącej od RONDA.

6:27 Kolejna tablica przeddrogowskazowa ukazująca czterowlotowe skrzyżowanie dróg z okrągła wyspą środkową kanalizująca ruch na tym skrzyżowaniu drogowym. Kierujący pojedzie na tym skrzyżowaniu dróg na wprost wykonując takie manewry jakie wynikają z organizacji ruchu obowiązującej na tym obiekcie.
6:47 Wg oznakowania skrzyżowania wlotowego mamy znów organizację ruchu "ruch okrężny". Wjazd i jazda okrężna bez włączania kierunkowskazu i sygnalizowanie skrętu w prawo na drugim wylocie.

7:20 Kolejny obiekt typu RONDO z łącznicą w prawo z pasem wyłączenia i ten sam błąd w oznakowaniu poziomym - strzałka w lewo i na wprost przy "ruchu okrężnym".
7:36 Nie tylko, że na rondzie można pojechać w prawo, to można tez z niego skręcić w prawo.
7:43 Kierujący pojechał na tym skrzyżowaniu dróg na wprost w kierunku Centrum, ale wg zasad ruchu opisanych ustawa Prawo o ruchu drogowym na skrzyżowaniu (art. 2.10 prd) wylotowym zmienił kierunek jazdy w prawo wg art. 22 prd.

16:54 Skrzyżowanie dróg z pierwszeństwem łamanym. Kierujący jedzie na nim w prawo, co wcale nie oznacza, że zmienia kierunek jazdy w rozumieniu art. 22 prd. Tak jak przy "ruchu okrężnym" jezdnia zmieniała tu swój kierunek, a jadący nią zmieniał KIERUNEK JAZDY wymagający zastosowania się do wymogów art. 22 prd dopiero gdy miał zamiar ją opuścić, tak samo tu jadąc drogą z pierwszeństwem biegnącą w prawo kierujący jej nie opuszcza, a jeśli tak to ma obowiązek jechać możliwie blisko jej prawej krawędzi nie wg art. 22.2.1 prd, a art. 16.4 prd NICZEGO NIE SYGNALIZUJĄC.

17:35 Żółta tablica przeddrogowskazowa informująca o układzie jezdni wylotowych. Kierujący jedzie na tym skrzyżowaniu dróg w lewo bez włączania lewego kierunkowskazu, a używa prawego kierunkowskazu dopiero po minięciu drugiego skrzyżowania wylotowego, do zasygnalizowania zamiaru skrętu w prawo z okrężnie biegnącej jezdni na jezdnię drogi wylotowej.

********************

Na szczęście wszystkie pokazane obiekty typu RONDO są jednopasowe i zorganizowane wg zasad "ruchu okrężnego". Żadne z nich nie było wielopasowe. Należy pamiętać, że ilość pasów ruchu nie zmienia zasad ruchu, a służy jedynie poprawie przepustowości. Przy organizacji ruchu "ruch okrężny" skręt w prawo na drogę wylotowa lub przydrożną nieruchomość jest dozwolony tylko z zewnętrznego pasa ruchu (art. 22.2.1 prd). Nie jest prawdą, że wolno skręcić w prawo z wewnętrznego pasa ruchu po ustąpieniu pierwszeństwa jadącym zewnętrznym pasem ruchu, gdyż nie nadjeżdżają oni z prawej strony. Jadą równolegle biegnącym pasem ruchu, a ustąpienie pierwszeństwa w takiej sytuacji może dotyczyć jedynie zmiany pasa ruchu.
Żaden z pokazanych obiektów typu rondo nie był też zorganizowany wprost wg ogólnych zasad ruchu z podporządkowanymi wszystkimi wlotami i jednokierunkowymi jezdniami biegnącymi na wprost do przeciwległych wylotów, nie był tzw. rondem odśrodkowym, do których zalicza się ronda spiralne i turbinowe. Na nich znaki C-12 są NIEUPRAWNIONYMI od 2002 roku znakami nakazu kierunku jazdy z prawej strony wyspy środkowej na obiektach typu RONDO, czyli odpowiednikami znaku C-1 lub C-9. Należy na takich obiektach jechać zgodnie z ich oznakowaniem kierunkowym bez prawa do zmiany pasa ruchu i wyprzedzania pojazdów silnikowych w obrębie skrzyżowań wlotowych i wylotowych. Przy takiej organizacji ruchu jazda do wylotów jest jazdą na wprost.

Żadne RONDO, niezależnie od obowiązującej na nim organizacji ruchu, nie jest pod względem zasad ruchu w całości jednym skrzyżowaniem (art. 2.10 prd). Jest w całości specyficznym jednopoziomowym skrzyżowaniem dróg publicznych skanalizowanym wyspą środkową, zatem jest budowlą drogową złożoną ze skrzyżowań zwykłych.