480. Legnickie rondo Niepodległości - Kierunkowa (odśrodkowa) organizacja ruchu
PATRONAT https://buycoffee.to/mrerdek1.blogspot.com
Uzbrojeni w wiedzę na temat okrężnej (bezkierunkowej) i odśrodkowej (kierunkowej) organizacji ruchu zawsze złożonych z elementarnych skrzyżowań zwykłych budowli z centralną przeszkodą w postaci wyspy lub placu, w tym budowli typu rondo, przyjrzymy się niektórym z takich obiektów. Z łatwością zweryfikujemy popisy urzędników odpowiedzialnych za organizację ruchu drogowego i jego bezpieczeństwo, w tym audytorów i policjantów opiniujących projekty. Zobaczymy także jak radzą sobie na takich budowlach kierowcy którym proste i wprost opisane obowiązującym kodeksem drogowym zasady zastąpiono podczas szkolenia nieuprawnionymi wymysłami w postaci prawa korporacyjnego WORD opartego na starym, stworzonym w stanie wojennym, prawie o ruchu drogowym z 1983 roku.
Opisywałem na blogu wiele rond zwracając uwagę na ich oznakowanie oraz przypisywanie winy przez policjantów nie zawsze zgodnie z obowiązującym prawem. Dotyczyło to jednak przede wszystkim rond o okrężnej organizacji ruchu oraz takich z domalowanymi, bez jakiegokolwiek prawnego uzasadnienia, strzałkami kierunkowymi na wlotach.
Teraz zajmiemy się inną patologią, a mianowicie bezprawnym dodawaniem znaku C-12 do znaków A-7 na kierunkowo zorganizowanych centralnie skanalizowanych budowlach drogowych o podporządkowanych wszystkich wlotach, które nie mają nic wspólnego z ruchem okrężnym w rozumieniu nakazu tego znaku.
Na prośbę czytelnika bloga na początek zajmiemy się rondem Niepodległości w Legnicy (rys. 1).
Rys. 1
Rondo Niepodległości w Legnicy
Po dłuższej obserwacji czytelnik bloga zauważył dwie tendencje jeśli chodzi o używanie kierunkowskazów podczas jazdy w lewo na tym centralnie skanalizowanym skrzyżowaniu w rozumieniu budowli drogowej. Twierdzi, że część kierowców używa lewego kierunkowskazu jeszcze przed wjazdem na rondo i wyłącza go tuż przed zjazdem z niego, a część wjeżdża i jedzie dookoła wyspy bez włączania kierunkowskazu i włącza prawy dopiero na chwilę przed zjazdem. Są i tacy, którzy przed zjazdem zmieniają lewy kierunkowskaz na prawy oraz tacy którzy przed zjazdem zmieniają pas ruchu z lewego na prawy.
Wątpliwości czytelnika budzi także układ znaków. Na wszystkich wlotach ustawiono bowiem znak C-12 (obowiązujący) "ruch okrężny" wraz ze znakiem A-7 "ustąp pierwszeństwa", a na samej wyspie znak C-9 "nakaz jazdy z prawej strony znaku". Zgodnie z własną intuicją, wpisami na blogu oraz wiedzą zdobytą na niedawno zakończonym kursie na prawo jazdy, pytający doszedł do wniosku, że miesza się tu kierunkowa organizacja ruchu z okrężną. Przy istniejącym układzie jezdni i ich pasów ruchu nie ma możliwości jazdy wokół wyspy bez zmiany kierunku jazdy w lewo czyli bez opuszczenia biegnącej do wylotu jezdni z jej lewej strony, bowiem pasy ruchu nie biegną okrężnie lecz odśrodkowo od wlotu do wylotu. Poza tym znak C-9 sugeruje zupełnie inną sygnalizację zamiaru wykonania manewru niż znak C-12.
Czytelnik prosi o ocenę zastosowanego rozwiązania w zakresie jego budowy i zastosowanego oznakowania (organizacji ruchu) oraz zachowania kierujących, bowiem notuje się tam wiele kolizji i wypadków za które obwiniani są przez policjantów wyłącznie kierujący pojazdami.
Odpowiadając należy zacząć od tego, że nie każdy ma możliwość poznania złożonych budowli drogowych z lotu ptaka (rys. 1), zatem oznakowania innych wlotów oraz jezdni dróg poprzecznych. Bardzo często centralne wyspy są wyniesione lub zagospodarowane tak, by zasłonić przeciwległy wlot i wylot, bowiem ruch po drugiej stone wyspy lub placu nie ma żadnego związku z ruchem przed wyspą lub placem. Kierującego obowiązują znaki i sygnały drogowe umieszczone po prawej stronie jezdni drogi po której się porusza, na niej, nad nią i wyjątkowo po jej lewej stronie oraz oznakowanie wjazdów na drogi poprzeczne w przypadku zamiaru wjazdu na ich jezdnię.
Wybierzmy zatem jedno ze skrzyżowań wlotowych na rondo Niepodległości w Legnicy i przyjrzyjmy się jak powinien zachować się jadący lewym pasem ruchu z zamiarem jazdy na jego lewą stronę (rys. 2).
Rys. 2
Przed kierującym krzyżowanie wlotowe na rondo Niepodległości w Legnicy
(wjazd od ul. Generała Władysława Sikorskiego)
To i kolejne elementarne krzyżowanie zwykłe ronda Niepodległości w Legnicy jest kierowane sygnalizacją świetlną, zatem o pierwszeństwie decyduje sygnalizacja, a nie ogólne zasady ruchu i zastosowane oznakowanie. Mających wątpliwości, że taka budowla składa się z elementarnych dla zasad ruchu skrzyżowań, powinna je rozwiać zastosowana sygnalizacja świetlna, osobna dla każdego z tych skrzyżowań.
Pasy ruchu będące podłużnymi pasami jezdni biegną na wprost od wlotu do przeciwległego wylotu. Na wlocie ustawiono zatem bezpodstawnie znak C-12 "ruch okrężny" z którym to kierunkowo zorganizowane rondo nie ma nic wspólnego. Znak ten wprowadza kierujących w błąd, bowiem pasy ruchu nie biegną zgodnie z jego nakazem jedynie okrężnie.
Jeżeli kierujący zamierza pojechać na lewą stronę ronda o kierunkowej organizacji ruchu musi wybrać, co do zasady, lewy skrajny pas ruchu oznaczony strzałką do skręcania w lewo (znak P-8). Ponieważ przez pierwsze skrzyżowanie przejeżdża jadąc "na wprost" czyli bez zmiany kierunku jazdy, nie włącza lewego kierunkowskazu, by nie sugerować, że zamierza zignorować znak C-9 i pojechać pod prąd mijając go z jego lewej strony. Jeżeli rondo o kierunkowej organizacji ruchu ma wyspę o małej średnicy można wyjątkowo włączyć lewy kierunkowskaz zanim wjedzie się na rondo, by zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy w lewo mijając wyspę.
Rys. 3
Wjazd na skrzyżowanie wlotowe ronda Niepodległości w Legnicy
(wjazd od ul. Generała Władysława Sikorskiego)
Kierujący mając włączony lewy kierunkowskaz mija znak C-9 z jego prawej strony i trafia na linię prowadzącą o jeden pas ruchu dalej niż wynikałoby to z ogólnych zasad ruchu czyli wykonania manewru zmiany kierunku jazdy zajmując możliwie najmniej miejsca na jezdni drogi poprzecznej. Inaczej mówiąc zmieniając kierunek jazdy ma obowiązek pilnować swojego pasa ruchu licząc pasy ruchu od strony skrętu.
Pojawiająca się linia prowadząca oznacza, że lewy skrajny pas ruchu jest przeznaczony tylko dla skręcających w lewo lub tylko dla wybranej grupy pojazdów, zatem zamierzający po zmianie kierunku jazdy w lewo jechać dalej na wprost do wylotu musi poruszać się wzdłuż tej linii i zakończyć manewr zmiany kierunku jazdy na pasie obok, tu środkowym. Oczywiście zamierzając wykorzystać to rondo do zawrócenia kierujący ma obowiązek zakończyć manewr na lewym pasie ruchu przekraczając linię prowadzącą.
Rys. 4
Skrzyżowanie ronda Niepodległości w Legnicy na którym zmiana kierunku jazdy w lewo dozwolona jest tylko z jednego pasa ruchu
Oczywiście każdy zamiar zmiany kierunku jazdy wymaga sygnalizowania tego zamiaru zawczasu i wyraźnie, a po zakończeniu manewru niezwłocznego zaprzestania tego sygnalizowania.
Zatem skoro przy kierunkowej organizacji ruchu ronda jadący na jego lewą stronę zmienia kierunek jazdy w lewo, to zamierzając wykonać ten manewr musi zawczasu włączyć lewy kierunkowskaz, natomiast jadąc już na wprost do wylotu niczego nie sygnalizuje.
Nie ma w polskich i obowiązujących Polskę przepisach "kierunkowskazu zjazdowego z ronda". Sygnalizuje się jedynie zamiar zmiany pasa ruchu lub kierunku jazdy, czego nie wolno mylić ze zmianą kierunku ruchu pojazdu.
Zatem poprawnie zachowują się ci kierujący którzy zamierzając pojechać na lewą stronę ronda Niepodległości w Legnicy, zajmują lewy pas ruchu gdy zmiana kierunku jady dozwolona jest tylko z jednego pasa ruchu (rys. 4), albo lewy lub biegnący obok (środkowy) oznaczony strzałka do skręcania w lewo, gdy zmiana kierunku jazdy dozwolona jest z dwóch pasów ruchu (rys. 5). Sygnalizują lewym kierunkowskazem zamiar zmiany kierunku jazdy w lewo. Zmieniając kierunek jazdy jadą wzdłuż linii prowadzącej na pas ruchu oznaczony strzałką do jazdy "na wprost", wyłączają kierunkowskaz i bez zmiany pasa ruchu opuszczają rondo. Jeżeli kierujący zamierza wykorzystać rondo do zawrócenia, to zajmuje lewy pas ruchu i z włączonym lewym kierunkowskazem przekracza linię prowadzącą wjeżdżając na pas oznaczony strzałką do skręcania w lewo. Na następnym skrzyżowaniu pojedzie prosto ze środkowego pasa ruchu lub kolejny raz zmieni kierunek jazdy w lewo (rys. 6).
Rys. 5
Skrzyżowanie ronda Niepodległości w Legnicy na którym zmiana kierunku jazdy dozwolona jest z dwóch pasów ruchu
Przy wyłączonej sygnalizacji świetlnej, będąc już na jezdni drogi poprzecznej, muszą uważać na jadących na wprost z ich prawej strony, którzy pokonali już jezdnię drogi z pierwszeństwem. Muszą pamiętać także o tym, że przy wyłączonej sygnalizacji zarówno wjeżdżając na rondo o kierunkowej organizacji ruchu, będąc już na nim oraz je opuszczając nie wolno wyprzedzać przed i na przejściach dla pieszych oraz wyprzedzać pojazdów silnikowych na jego elementarnych dla zasad ruchu skrzyżowaniach (art. 24 ustawy p.r.d.).
Jeżeli chodzi o oznakowanie ronda Niepodległości, to poza nieuprawnionymi znakami C-12 jest poprawne, bowiem na wyspie stoją znaki C-9. Brakuje co prawda znaków D-1 które powinny towarzyszyć znakom A-7, ale nie stwarza to zagrożenia dla ruchu, bowiem nie budzi wątpliwości pierwszeństwo opuszczającego rondo.
Wszyscy zachwycają się rondami turbinowymi których ideą jest, poza wyeliminowaniem zmiany kierunku jazdy w lewo, brak zmiany pasa ruchu, co czyni je bardzo bezpiecznymi. Niestety w oznakowaniu ronda Niepodległości, które rondem turbinowym nie jest, na którym dochodzi do zmiany kierunku jazdy w lewo, zastosowano linie jednostronnie przekraczalne i to w bezpośredniej bliskości jego elementarnych skrzyżowań. Dlaczego np. jadący pasem ruchu tylko do skręcania w lewo lub biegnącym na wprost do wylotu może go, po wjeździe na rondo, w każdej chwili zmienić na leżący po jego prawej stronie? Nie ma ani miejsca ani czasu na sygnalizowanie i wykonanie tego niebezpiecznego zamiaru. Poniżej propozycja zmiany oznakowania poziomego (rys. 6). Należałoby rozpatrzyć możliwość zmiany kierunku jazdy w lewo z dwóch pasów ruchu na wszystkich jego elementarnych skrzyżowaniach.
Rys. 6
Propozycja zmiany oznakowania poziomego ronda Niepodległości w Legnicy
mgr inż. Ryszard R. Dobrowolski