czwartek, 9 lutego 2023

442. Skrzyżowanie "biszkoptowe" (skrzyżowanie typu "psia kość")


442. Skrzyżowanie "biszkoptowe" zwane rondem, a poprawnie 
skrzyżowanie w rozumieniu budowli drogowej typu "psia kość"

Co jakiś czas ukazują się bliźniaczo podobne artykuły na jakiś temat związany z zasadami ruchu drogowego. Ostatnio pojawiły się publikacje na temat tzw. "ronda biszkoptowego", które rondem nie jest, bowiem rondo, jak sama nazwa wskazuje, jest okrągłe lub owalne. Autorzy powielają bezkrytycznie podrzucony im wzorzec albo nie mając właściwej wiedzy kolejno dokonują "adaptacji" napisanego przez kogoś artykułu, propagując w ten sposób samowolę i bezprawie.

Artykuły zostały zilustrowane widokiem lubelskiego dwupasowego skrzyżowania skanalizowanego wyspą środkową, dla jednych w kształcie podpaski lub biszkopta a dla innych, np. Anglików, fistaszka. Fachowa nazwa takiej budowli to skrzyżowanie typu "psia kość". Może być ono zorganizowane, tak jak budowla typu rondo, albo okrężnie czyli zgodnie z nakazem znaku C-12 "(obowiązujący/nakazany) ruch okrężny", albo kierunkowo, co przy dwóch pasach ruchu jest rekomendowane przez ministra infrastruktury.  Organizacja kierunkowa może być klasyczna, wtedy wyspa środkowa jest pasem dzielącym wymuszającym uspokojenie ruchu, z pierwszeństwem na kierunku wzdłuż wyspy lub z podporządkowanymi wszystkimi wlotami. 

Autorzy pytają o obowiązujące zasady ruchu na takiej złożonej budowli drogowej.

Odpowiedź jest prosta, należy poruszać się zgodnie zasadami ruchu opisanymi ustawą Prawo o ruchu drogowym z uwzględnieniem dyspozycji znaków drogowych których znaczenie oraz zakres stosowania opisuje rozporządzenie o znakach i sygnałach drogowych.

W tych przepisach nie ma żadnych specjalnych zasad ruchu dla złożonych budowli drogowych w postaci skrzyżowań skanalizowanych w rozumieniu budowli drogowych, a takim jest zarówno skrzyżowanie typu "rondo" jak i  typu "psia kość" czy typu "hantle". W obowiązującym prawie nie ma przyzwolenia na to, by traktować tego typu złożone skrzyżowania w całości jako jedno skrzyżowanie w rozumieniu zasad ruchu. Czytelnicy tego bloga znają dwie patologie w znakowaniu wlotów budowli z centralną przeszkodą i widząc na wlocie wykluczające się wzajemnie oznakowanie w postaci znak C-12 i strzałek kierunkowych, wiedzą że muszą zweryfikować istniejąca organizację ruchu po wjeździe na obwiednię. 

Omawiane skrzyżowanie oznakowano na wyspie znakiem C-9, a na wlotach zarówno znakiem C-12 "(obowiązujący/nakazany) ruch okrężny" wraz ze znakiem A-7 "ustąp pierwszeństwa" jak i będącym zaprzeczeniem neutralności kierunkowej "ruchu okrężnego" znakiem F-10 "kierunki (jazdy) na pasach ruchu" oraz na wlotach i obwiedni zgodnymi ze znakiem F-10 znakami P-8e i P-8f w postaci strzałek kierunkowych. Pasy ruchu na obwiedni oznaczono kierunkowo strzałkami i zgodnie z ich wskazaniem poprowadzono pasy na wprost do wylotu, a nie zgodnie ze wskazaniem strzałek na znaku C-12 wyłącznie okrężnie, co jest ideą "ruchu okrężnego" polegającą na wyeliminowaniu zmiany kierunku jazdy w lewo. 

Z powyższego wynika, że znaki C-12 są tu nieuprawnione i, szczególnie na jednopasowych wlotach, wprowadzają kierujących w błąd co do zastosowanej organizacji ruchu. Ma to szczególne znaczenie dla BRD przy opuszczaniu obwiedni. Przy "ruchu okrężnym" dozwolone to jest tylko z prawego pasa ruchu, bowiem jest to zawsze manewr zmiany kierunku jazdy w prawo, a przy kierunkowej organizacji albo zmianą kierunku jazdy w prawo albo jazdą "na wprost" dozwoloną każdym pasem ruchu prowadzącym do wylotu. 
 

Rys. 1
Ilustracje dołączone do publikacji

Na wlotach o dwóch pasach ruchu kierujący jest powiadomiony o dwóch sprzecznych ze sobą organizacjach ruchu, jednej neutralnej kierunkowo czyli okrężnej i drugiej kierunkowej, będącej zaprzeczeniem pierwszej. Na dodatek znak C-12 został odwrócony o 180 stopni. Z punktu widzenia zasad ruchu jest to elementarne skrzyżowanie zwykłe typu X (rys. 2). 
Rys. 2
Wlot z ulicy Choiny  oznakowano zarówno znakiem C-12, z czego jeden obrócono o 180 st. , jak i zaprzeczającymi neutralności kierunkowej "ruchu okrężnego" strzałkami kierunkowymi

Na wlotach jednopasowych kierujący jest powiadamiany tylko o okrężnej organizacji ruchu. Po wjeździe na obwiednię z powyższego dwupasowego wlotu kierującego wprowadzają w błąd wadliwie oznaczone znakami pasy ruchu, które biegną niby okrężnie, a powinny biec  poprzecznie "na wprost" do jednopasowego wylotu. Na szczęście jest linia ciągła, która nie pozwala na jazdę prosto do wylotu z lewego pasa ruchu, co byłoby zmianą kierunku jazdy w prawo z lewego pasa ruchu.  Jadący po lewej stronie wyspy środkowej, zmierzając zmienić kierunek jazdy w lewo w celu jazdy "na wprost" do wylotu mają możliwość zakończenia manewru na prawym pasie ruchu, bowiem namalowano linię prowadzącą. Dalej na obwiedni, tak jak na dwupasowym wlocie są namalowane strzałki kierunkowe, co potwierdza kierunkową organizację  ruchu całej budowli (rys. 3). 
Rys. 3
Wlot z ulicy Choiny  oznakowano zarówno 


 Oznakowanie poziome powinno być poprawione.  Między pasami ruchu biegnącymi do wylotu po lewej stronie powinna być linia ciągła aby nikt nie zmienił kierunku jazdy w lewo z prawego pasa ruchu, lewy pas ruchu powinien pojawić się spiralne, prawy pas jezdni drogi poprzecznej powinien biec "na wprost" do wylotu po prawej stronie skrzyżowania. Oba pasy ruchu powinny być oznakowane strzałkami kierunkowymi. Prawidłowe oznakowanie poziome powinno wyglądać tak jak to pokazano na rys. 4.
Rys. 4
Poprawione oznakowanie dwupasowego wlotu z ulicy Choiny 


Zobaczmy zatem co piszą na temat zasad ruchu autorzy wspomnianych artykułów.

1. Anna Dydymska (bezpiecznapodroz.org) pisze, że "zasady ruchu drogowego są dokładnie takie same, jak na klasycznym rondzie. Zanim auto wjedzie na jezdnię, kierowca powinien poszukać znaku F-10. Wskazuje on na dozwolone kierunki jazdy na poszczególnych pasach. Jeżeli natomiast kierunki nie zostały doprecyzowane, z prawego pasa można ruszyć w najbliższy zjazd i prosto. Z kolei z lewego pasa również jedzie się na wprost, w lewo, a następnie zawraca. Ponadto przed wjazdem na charakterystyczne skrzyżowanie pojawia się znak informujący o konieczności ustąpienia pierwszeństwa. Bez zmian pozostają też zasady dotyczące kierunkowskazów.

Źródło: https://bezpiecznapodroz.org/2021/09/16/rondo-biszkoptowe-co-to-jest/

2. Kuba Brzeziński (moto.pl) pisze, że bez względu na to, czy kierowca ma do czynienia z klasycznym rondem, czy biszkoptowym, zasady ruchu są identyczne. To oznacza m.in. pojawienie się znaku C-12 „Skrzyżowanie o ruchu okrężnym". Zanim auto wjedzie na skrzyżowanie, prowadzący powinien poszukać znaku F-10 wskazującego dozwolone kierunki jazdy na poszczególnych pasach, ewentualnie strzałek kierunkowych namalowanych na jezdni. W sytuacji, w której kierunki nie zostały doprecyzowane, z prawego pasa można pojechać w najbliższy zjazd lub prosto, a lewego pasa prosto, w lewo i zawrócić.

Powtarza te same bzdury jak p. Anna, na dodatek nie wie czym jest "skrzyżowanie o ruchu okrężnym", "ruch okrężny"  oraz myli znak C-12 ze znakiem A-8. 

Źródło:https://moto.pl/MotoPL/7,88389,28811760,ronda-biszkoptowe-sa-coraz-czestszym-widokiem-w-polsce-i-bardzo.html

3. Mirosław Domagała (interia.pl) głosi, że "Niestandardowy kształt ronda nie zmienia zasad jazdy i pierwszeństwa. Zasady funkcjonowania ronda o kształcie biszkopta lub psiej kości są takie same, jak klasycznego skrzyżowania okrężnego. Przed wjazdem zawsze stoi znak C-12 informujący o ruchu okrężnym, ale może się pojawić również znak F-10, wskazujący kierunki jazdy po poszczególnych pasach - w sytuacji, gdy rondo ma więcej niż jeden pas.

Źródło:https://motoryzacja.interia.pl/przepisy-drogowe/news-rondo-biszkoptowe-to-nowy-wynalazek-jak-jechac-i-kto-ma-pier,nId,6558362

4. Krzysztof Pochłód (interia.pl) pisze dokładnie to samo w czerwcu pisał Mirosław Domagała w styczniu, że "Niestandardowy kształt ronda nie zmienia zasad poruszania się po nim. Zasady funkcjonowania ronda o kształcie biszkopta lub psiej kości są takie same, jak klasycznego skrzyżowania okrężnego. Przed wjazdem zawsze znak C-12 informujący o ruchu okrężnym, ale może się pojawić również znak F-10, wskazujący kierunki jazdy po poszczególnych pasach - w sytuacji, gdy rondo ma więcej niż jeden pas.

Źródło:https://motoryzacja.interia.pl/wiadomosci/ciekawostki/news-rondo-biszkoptowe-to-dziwny-twor-kto-tu-ma-pierwszenstwo,nId,6079429

5. Paweł Krzyżanowski (Auto Świat) pisze tak: Nietypowy kształt ronda biszkoptowego nie zmienia zasad ruchu poruszania się po nim. Z ronda w kształcie "psiej kości" korzysta się tak samo jak z każdego innego. Przed wjazdem na nie znajduje się zawsze znak C-12 "ruch okrężny" oraz bardzo często (zwłaszcza jeśli takie rondo ma więcej niż jeden pas znak F-10 wskazujący kierunki jazdy po poszczególnych pasach. 

Źródło:https://www.auto-swiat.pl/wiadomosci/aktualnosci/rondo-biszkoptowe-co-to-jest-i-jak-z-niego-korzystac/nfk2hr9?utm_source=www.auto-swiat.pl_viasg_auto-swiat&utm_medium=referal&utm_campaign=leo_automatic&srcc=undefined&utm_v=2

Dla autorów znak C-12 znaczy tyle samo co znaczył w Polsce w latach 1984-1997, czyli nie wg prawa europejskiego lecz wg prawa ZSRR, kiedy to uznano go bezprawnie za symbol ronda i odpowiednik znaku C-9. Niestety tak go do dziś rozumieją nie tylko dziennikarze bawiący się w "ekspertów" od zasad ruchu drogowego, ale także nauczyciele zawodu kierowcy,  zawodu inżyniera ruchu, a nawet prawnika i policjanta. Autorzy powielanego bezmyślnie tekstu nie widzą sprzeczności między nakazem znaku C-12 i znakiem F-10. Tworzą bzdurne pojęcia, jak np. "klasyczne skrzyżowanie okrężne". 

Karygodnym jest wmawianie kierującym, że gdy na dwupasowych wlotach oznaczonych znakiem C-12 "ruch okrężny" nie ma strzałek kierunkowych i pasy ruchu biegną zgodnie z nakazem tego znaku jedynie okrężnie, z prawego pasa ruchu wolno pojechać "na wprost" lub w prawo, a z lewego pasa ruchu "na wprost" do przeciwległego wylotu i w lewo, w sytuacji kiedy jazda prosto do wylotu z lewego okrężnie biegnącego pasa ruchu jest zabronioną prawem zmianą kierunku jazdy w prawo z lewego pasa ruchu. 

Dalej czytamy, że rondo znaczy to samo co "skrzyżowanie o ruchu okrężnym", co jest kolejnym karygodnym kłamstwem, bowiem nie na każdym rondzie wolno wyprzedzać pojazdy silnikowe na jego całym obwodzie.  O "skrzyżowaniu o ruchu okrężnym" jest mowa jedynie w art. 24.7.3 ustawy Prawo o ruchu drogowym w związku z wyprzedzaniem pojazdów silnikowych.

Wyprzedzanie pojazdów silnikowych jest dozwolone na całej obwiedni okrężnie zorganizowanych budowli drogowych o dowolnym kształcie i wielkości, najczęściej typu rondo, wyłącznie o okrężnej organizacji ruchu, czyli ze znakiem C-12 i bez strzałek kierunkowych na wlotach i z jedynie okrężnym przebiegiem pasów ruchu na obwiedni.  Gdy taka budowla jest zorganizowana kierunkowo, tak jak np. tu omawiane skrzyżowanie typu "psia kość" w Lublinie, wyprzedzanie dozwolone jest tylko na odcinkach przeplatania. 

Na szczęście kierowcy nie muszą tego wszystkiego wiedzieć. Nie muszą wiedzieć nawet tego czym jest rondo, bowiem takiej nazwy nie ma w prawie o ruchu drogowym. Zgodnie z obowiązującym dotychczas od 1998 roku oraz z obecnym prawem o ruchu drogowym, tym ze zmienionymi definicjami drogi i skrzyżowania, żadna złożona z elementarnych skrzyżowań zwykłych budowla drogowa, w tym budowla typu rondo lub inna centralnie skanalizowana, nie była i nie jest w całości jednym skrzyżowaniem w rozumieniu zasad ruchu. Każdy kierujący pokonuje kolejno jego elementarne skrzyżowania i łączące je odcinki jezdni zgodnie z ich oznakowaniem i ogólnymi zasadami ruchu. 

Kierowca pokonując złożone budowle drogowe zawsze pokonuje kolejno ich elementarne skrzyżowania zgodnie z zastosowanym na nich oznakowaniem. Jeżeli ma na pokładzie swojego pojazdu zwiadowczego drona lub rysunek z lokalnej gazety, wtedy może zobaczyć jak taka budowla wygląda z lotu ptaka, co do niczego nie jest mu potrzebne. Na filmie poniżej pokazano ruch na jednopasowej jezdni zakopiańskiego skrzyżowania typu "psia kość" o okrężnej organizacji ruchu. Tu znak C-12 "(obowiązujący) ruch okrężny" jest ustawiony zgodnie z obowiązującym prawem. Ruch odbywa się okrężnie biegnącą w pętli bez końca jednopasową jezdnią, zatem każde jej opuszczenie to zmiana kierunku jazdy w prawo.
  https://www.youtube.com/watch?v=LsefRCLL1x8

W Chojnicach skrzyżowanie typu "psia kość" jest także zorganizowane okrężnie -  
https://www.google.rs/maps/@53.70051,17.5634427,3a,75y,321.39h,67.76t/data=!3m6!1e1!3m4!1sWpyLWpZuPdpYgQLoxTW4PQ!2e0!7i16384!8i8192?hl=pl 

"Buy coffee" to forma wspierania niezależnych twórców przez przekazanie im dowolnej kwoty w formie darowizny, za co darczyńcom serdecznie dziękuję. Wspierający moją działalność kwotą min. 25 zł otrzymają w ramach podziękowania najnowsze wydanie książki Vademecum kierującego. Droga, skrzyżowanie i zmiana kierunku jazdy.

mgr inż. Ryszard R. Dobrowolski