W przepisach ani razu nie pada słowo rondo. Istnieją jednak zasady ruchu, których, poruszając się po drogach publicznych, trzeba bezwzględnie przestrzegać na skrzyżowaniach o ruchu okrężnym. Jak zatem należy jeździć po rondzie w rozumieniu okrągłego placu lub skanalizowanej okrągłą wyspą środkową budowli drogowej?
Ilu Polaków, tyle sposobów na pokonanie ronda
Tak jak dla kierującego są tylko dwa rodzaje zakrętów, jeden w lewo i jeden w prawo, tak samo dla niego są tylko dwa rodzaje budowli typu rondo. Jedna zorganizowana neutralnie kierunkowo, czyli okrężnie, i druga zorganizowana kierunkowo.
W obu przypadkach rondo składa się najczęściej z dwóch typów elementarnych dla zasad ruchu skrzyżowań zwykłych, typu T lub X.
Zasady ruchu dotyczące pokonywania rond, to także tylko dwa akty prawne, ustawa Prawo o ruchu drogowym z 1997 roku oraz rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych z roku 2002.
Wszystko by było oczywiste i proste gdyby nie sprzeczna z obowiązującym od 20 lat prawem praktyka wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego odpowiedzialnych za właściwą edukację komunikacyjną naszego społeczeństwa oraz zarządców dróg odpowiedzialnych za właściwe ich oznakowanie.
Oto przykład bezprawia i samowoli, czyli oznakowania kierunkowego wlotów okrężnie zorganizowanej budowli drogowej.
Toruń - rondo o NEUTRALNEJ KIERUNKOWO okrężnej organizacji ruchu z zaprzeczającymi tej organizacji strzałkami kierunkowymi
Poniżej dodane przeze mnie zdjęcie tej samej budowli drogowej o jednym pasie ruchu, by udowodnić tą bezmyślność i bezprawie.
Ronda, zgodnie z obowiązującym w Polsce od 20 lat prawem o ruchu drogowym, to poza okragłymi placami, także skanalizowane okrągłą wyspą środkowa budowle drogowe złożone z elementarnych dla ruchu drogowego skrzyżowań zwanych zwykłymi typu T lub X.
Z punktu widzenia sposobu ich zorganizowania mamy tylko dwa rodzaje budowli typu rondo.
Jedna grupa rond ma okrężną, czyli neutralną kierunkowo, organizację ruchu, a druga ma, będącą zaprzeczeniem tej pierwszej, organizację kierunkową.
Ronda o okrężnej organizacji ruchu są budowane zwykle jako jedno- i dwupasmowe dwupasowe o różnej wielkości.
Okrężnie zorganizowane budowle typu rondo, ze względu na wielkość, dzielą się na mini, małe, średnie i duże, tak duże jak dostępne publicznie place.
Ronda o kierunkowej organizacji ruchu mają zwykle dwa lub trzy pasy ruchu i mogą mieć pierwszeństwo ustalone znakami na jednym lub kilku kierunkach. Mogą też mieć podporządkowane wszystkie wloty znakami A-7 lub STOP.
Rondami o kierunkowej organizacji ruchu i podporządkowanych wszystkich wlotach są ronda odśrodkowe, spiralne i turbinowe - zatem wcale nie tak trudno się połapać w samych rodzajach rond, a co dopiero podobnie jak w przepisach.
Zasady ruchu na rondach, tak jak na każdej innej drodze dopuszczonej do ruchu publicznego, jednoznacznie opisuje w prosty sposób ustawa Prawo o ruchu drogowym z 1997 roku oraz rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych z roku 2002.
Niestety za sprawą praktyki WORD opartej na wymysłach interpretacyjnych twórców i komentatorów starego peerelowskiego Kodeksu drogowego z 1983 roku, ilu Ilu Polaków, tyle sposobów na pokonanie ronda.
Tymczasem według prawa o ruchu drogowym, wbrew praktyce WORD, całe rondo nigdzie na świecie nie jest traktowane jest jak jedno skrzyżowanie. Jest w całości jednym skrzyżowaniem, i to nie zawsze, np. ronda do zawracania nimi nie są, tylko w rozumieniu ustawy o drogach publicznych i przepisów budowlanych.
Tyle teorii. Praktyka, za sprawą WORD, okazuje się znacznie trudniejsza - im więcej pasów ruchu, tym więcej wątpliwości. Jak korzystać z kierunkowskazów na rondzie? Kto ma na nim pierwszeństwo? Który pas zająć, chcąc jechać prosto? Oto instrukcja obsługi ronda wg red. Piotra Kozłowskiego.
Jak jeździć po rondzie? Kto ma pierwszeństwo?
Kto ma pierwszeństwo na rondzie? Dwa znaki - ruch okrężny i ustąp pierwszeństwa
W zdecydowanej większości przypadków przed rondem stoją dwa znaki: znak C-12 , czyli informacja o ruchu okrężnym, nakazujący "ruch okrężny" i znak A-7 "ustąp pierwszeństwa".
Wówczas wjeżdżając na rondo musimy ustąpić pierwszeństwa tym, którzy po rondzie się przemieszczając zbliżają się do skrzyżowania wlotowego na rondo. Tramwaje nie są tu wyjątkiem - wjeżdżając na takie rondo muszą ustąpić pierwszeństwa przejazdu. Sytuacja zmienia się, gdy tramwaj chce rondo opuścić - wtedy zawsze ma pierwszeństwo. Jeżeli tramwaj, opuszczając rondo, skręca, również ma pierwszeństwo przed samochodami.
Czy wiesz jak prawidłowo włączać się do ruchu? Dzięki tym zasadom, każdemu będzie jeździć się wygodniej
WAŻNE: Jeśli przed rondem nie ustawiono znaku "ustąp pierwszeństwa", obowiązuje na nim zasada prawej ręki - pierwszeństwo mają kierowcy znajdujący się po naszej prawej stronie, czyli de facto ci wjeżdżający na rondo. Na takich rondach tramwaj ma pierwszeństwo w każdej sytuacji - i wjeżdżając, i zjeżdżając z ronda.
Jak jeździć po rondzie? Który pas zająć
Jeżeli na rondzie są dwa okrężnie biegnące pasy ruchu, a to na drodze nie ma prawa być znaków poziomych w postaci strzałek kierunkowych. Tak oznaczona na wlotach znakami C-12 budowla drogowa jest zorganizowana okrężnie, czyli wg neutralnych kierunkowo zasad "ruchu okrężnego":
- Chcąc jechać w lewo, w prawo lub prosto do przeciwległego wylotu, co do zasady, niezależnie od wielkości budowli, ilości wlotów i wylotów oraz ilości pasów ruchu (zwykle jeden lub dwa) zajmujemy prawy pas ruchu i zgodnie z art. 16.4 ustawy Prawo o ruchu drogowym poruszamy się okrężnie biegnącą jezdnią, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, możliwie blisko jej prawej krawędzi. Przy tej organizacji ruchu lewy pas ruchu służy tylko do omijania i wyprzedzania innych kierujących, co na małych i średnich budowlach tego typu powinno być ograniczone do niezbędnego minimum. Zjazd z tej okrężnie biegnącej jezdni dozwolony jest, co do zasady, tylko z prawego pasa ruchu, natomiast jadący lewym pasem może ten pas zmienić z lewego na prawy, oczywiście poza skrzyżowaniem wylotowym.
Na rondach o kierunkowej organizacji ruchu, czyli na tych na których jezdnie i pasy ruchu biegną na wprost do wylotów, pasy ruchu są oznaczone strzałkami kierunkowymi. Wloty kierunkowo zorganizowanych budowli nie mają prawa być oznaczone znakiem C-12 "ruch okrężny".
- Chcąc jechać w prawo, zajmujemy co do zasady prawy pas oznaczony strzałką do skręcania w prawo lub do jazdy w prawo i na wprost.
- Chcąc jechać prosto, zajmujemy co do zasady prawy lub lewy dowolny pas, poza pasami tylko do skręcania.
- Chcąc jechać w lewo lub zawrócić, zajmujemy co do zasady lewy pas ruchu.
Jeżeli na rondzie są trzy pasy ruchu, a na drodze nie ma znaków poziomych:
- Chcąc jechać w prawo, zajmujemy prawy pas.
- Chcąc jechać prosto, możemy zająć dowolny pas.
- Chcąc jechać w lewo lub zawrócić, zajmujemy lewy pas.
Wg wymysłów z czasów PRL, które są od 20 lat podstawą praktyki WORD, RONDO pod względem zasad ruchu jest w całości jednym skrzyżowaniem na którym jezdnie i pasy ruchu biegną zawsze na wprost do wylotów, a znak C-12 jest jedynie symbolem ronda i niczym znak C-9 nakazuje jazdę w lewo, w prawo lub prosto do przeciwległego wylotu z prawej strony wyspy środkowej ronda.
**********************
Tyle przepisów. W praktyce wielu kierowców objeżdża kierunkowo zorganizowane rondo prawym pasem, czyli niezgodnie z oznaczeniem kierunkowym i przebiegiem pasów ruchu. To niedozwolone, choć po części zrozumiałe, bo prawy pas na rondzie o okrężnej organizacji ruchu jest najbezpieczniejszy. Niestety od 2005 roku wloty kierunkowo zorganizowanych rond odśrodkowych o podporządkowanych wszystkich wlotach, są w Polsce bezprawnie oznakowane znakiem C-12 "ruch okrężny" dodanym bez jakiegokolwiek uprawnienia do znaków A-7, pomimo że kierunkowa organizacja ruchu nie ma nic wspólnego z neutralnym kierunkowo "ruchem okrężnym".
W rezultacie kierujący dostaje na wlocie dwie sprzeczne ze sobą informacje. Jedną, że ma obowiązek stosować się do zasad "ruchu okrężnego" i wskazania strzałek na znaku C-12 i drugą, sprzecznej z tą pierwszą, wg której ma się stosować do kierunkowej organizacji ruchu wskazanej strzałkami na jezdni.
Wynika to z braku wiedzy, że od dwóch dekad znaki typu C nie są już znakami nakazu kierunku jazdy oraz, że znak C-12 nie jest już symbolem ronda i odpowiednikiem znaku C-9. Także rondo nie jest pod względem zasad ruchu w całości jednym skrzyżowaniem lecz pewnym zbiorem skrzyżowań zwykłych.
Pamiętajmy, że opuszczając rondo z lewego pasa okrężnie biegnącej jezdni łamiemy prawo, bowiem zmieniamy kierunek jazdy w prawo wprost z lewego pasa ruchu okrężnie biegnącej jezdni, czego zabrania art. 22.2 ustawy Prawo o ruchu drogowym. musimy ustąpić pierwszeństwa tym, którzy jadą prawym pasem.
Przy kierunkowej organizacji ruchu należy stosować się do strzałek kierunkowych malowanych na jezdni. Jazda na wprost do wylotu pasem ruchu oznaczonym strzałka na wprost nie ma związku ze zmianą kierunku jazdy, zatem nie ma podstaw do włączania kierunkowskazu.
Na rondach, przy zmianie pasa ruchu obowiązuje taka sama zasada jak na zwykłej drodze - zmieniając pas ruchu trzeba ustąpić pierwszeństwa tym, którzy na tym pasie się już znajdują. Należy mieć świadomość tego, że zmiana kierunku jazdy nie ma nic wspólnego ze zmiana pasa ruchu, gdyż to dwa osobne manewry.
Jak jeździć po rondzie turbinowym?
Sytuacja jest znacznie prostsza na rondach turbinowych, które są jednym z rodzajów rond o kierunkowej organizacji ruchu, w Polsce wadliwie znakowanych od 2008 roku zarówno poziomo jak i pionowo.
Zaprojektowano je tak, że system zapór i linii ciągłych (w holenderskim oryginale wystające ponad jezdnię separatory pasów ruchu) wyklucza, poza obowiązującymi zasadami ruchu, możliwość zmiany pasa ruchu i tym samym kolizji.
Trzeba jednak pamiętać, by przed wjazdem na tego typu rondo zająć odpowiedni pas - bowiem na rondach turbinowych nie zawsze jest możliwy jest np. skręt w lewo z prawego pasa ruchu. Na rondzie (placu) Chrapka w Toruniu na jednym z wlotów jest np. możliwa zmiana kierunku jazdy w lewo z prawego pasa ruchu. Istotą rond turbinowych jest brak możliwości zmiany pasa ruchu, a nie zmiany kierunku jazdy.
Rondo turbinowe na placu Chrapka w Toruniu
foto Błażej Antonowicz Focus ART
Oznaczenie poziome i pionowe ronda turbinowego im. Chrapka w Toruniu, zgodne z polskim i europejskim prawem o ruchu drogowym (brak możliwości zmiany pasa ruchu)
Oznaczenie poziome i pionowe ronda im. Chrapka w Toruniu o spiralnym układzie pasów ruchu, zgodne z polskim i europejskim prawem o ruchu drogowym (istnieje możliwości bezpiecznej, bo tylko z prawego pasa na lewy, zmiany pasa ruchu).
Jest to zdecydowanie lepsze rozwiązanie niż malowane rondo turbinowe
Jak jeździć po rondzie? Używanie kierunkowskazów
Ile szkół jazdy WORD, PORD i MORD, tyle teorii dotyczących używania kierunkowskazów przed wjazdem na rondo.
Skoro przepisy NIE uznają rond jako całość je za zwykłe skrzyżowania, to dlaczego zasada używania kierunkowskazów na rondach miałaby być inna niż na każdej innej drodze?
Wyjaśnił to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, którego wyrok z 2016 roku wyjaśnił tę sporną kwestię.
Przed wjazdem na skrzyżowanie o ruchu okrężnym czyli na każde wlotowe skrzyżowanie dowolnej co do kształtu i wielkości budowli drogowej zorganizowanej zgodnie z nakazem znaku C-12 "ruch okrężny", w tym okrężnie zorganizowanej budowli typu rondo, nie musimy włączać kierunkowskazu gdyż to kontynuowanie dotychczasowej jazdy na wprost biegnaca dalej okrężnie jezdnią. Obowiązkowe jest jego włączanie podczas opuszczania okrężnie zorganizowanego ronda, gdyż to zawsze zmiana kierunku jazdy w prawo, oraz zmiany pasa ruchu na rondach i o więcej niż jednym pasie ruchu.
Sąd uzasadnił wyrok tym, że włączając kierunkowskaz przed wjazdem na rondo wprowadzamy innych kierowców w błąd sugerując, że zamierzamy na skrzyżowaniu wlotowym pojechać "pod prąd".
Podobnie jest przy kierunkowej organizacji ruchu (wyrok NSA w Lublinie), jednak tu można zmienić kierunek jazdy w lewo, co należy sygnalizować lewym kierunkowskazem zawczasu i wyraźnie, ale, co do zasady, już po wjeździe na tak zorganizowany obiekt.
Mandaty za złamanie przepisów na rondach
Najczęściej łamanymi przepisami na rondach są te dotyczące pierwszeństwa. Jakie kary grożą za przewinienia, których na rondach najczęściej dopuszczają się kierowcy?
Nieustąpienie pierwszeństwa przy zmianie pasa ruchu - 250 zł/5 pkt
Nieodpowiednie ustawienie pojazdu na jezdni przed skrętem - 150 zł
Nieustąpienie pierwszeństwa nadjeżdżającemu pojazdowi szynowemu - 250 zł/6 pkt
Niezastosowanie się do znaku C-12 „ruch okrężny” - 250 zł/5 pkt
Nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniu oznaczonym znakami określającymi pierwszeństwo - do 500 zł/6 pkt
ANKIETA (11.04.2020 g. 12:00)
Okazuje się, że polscy kierowcy są mądrzejsi od swoich nauczycieli, z czego nauczyciele, po pierwsze powinni się cieszyć, a po drugie wyciągnąć z tej lekcji podstawowy wniosek, że RONDO pod względem zasad ruchu nie jest jednak w całości jednym skrzyżowaniem!!!
