Pokazywanie postów oznaczonych etykietą skrzyżowanie o ruchu okrężnym. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą skrzyżowanie o ruchu okrężnym. Pokaż wszystkie posty

czwartek, 6 lutego 2025

492. Lewy kierunkowskaz na rondzie. INTERIA.pl nadal ogłupia

492. Lewy kierunkowskaz na rondzie.
 INTERIA.pl nadal ogłupia 

Tu można wesprzeć moją działalność stawiając mi wirtualną "kawę" https://buycoffee.to/mrerdek1.blogspot.com

Kolejny miłośnik samochodów na stronie Interia.pl zabiera się za coś czego nie rozumie.  Adam Majcherek, bo o nim mowa, przyłącza się do ogłupiania polskich kierowców obrażając wykonywany zawód i etykę dziennikarską. 

Ten były redaktor naczelny miesięcznika Auto Motor i Sport oraz redaktor prowadzący Autoblog.pl, przez braki we właściwym rozumieniu obowiązujących zasad ruchu nie jest w stanie zauważyć nie tylko swoich błędów ale także błędów popełnionych przez sędziów w cytowanych uzasadnieniach wyroków. Potwierdza to jak ogromne spustoszenie w naszych umysłach czyni wieloletnie powtarzanie przez ekspertów rodem z WORD kłamstw  opartych na poprzednim, wzorowanym na radzieckim, kodeksie drogowym z 1983 roku. 
https://motoryzacja.interia.pl/przepisy-drogowe/news-lewy-kierunkowskaz-na-rondzie-wyrok-w-sprawie-wyjasnia-wszys,nId,20946598?fbclid=IwY2xjawINrb5leHRuA2FlbQIxMQABHfXHv00uftOTg4bkPaSBs20kTVuVI_6PL8FsYcp7ydJvrAZWQeoUQYgyQ_aem_J_rsOBqCTlPm_lr0cXSs9g


1. Streszczenie

Przy okrężnej (neutralnej kierunkowo) organizacji ruchu wielopasowej budowli z centralną przeszkodą o dowolnym kształcie i wielkości, w tym typu rondo, lewego kierunkowskazu używa się jedynie do sygnalizowania zamiaru zmiany pasa ruchu przed wjazdem na taką budowlę lub będąc już na niej.
 
Przy odśrodkowej (kierunkowej) organizacji ruchu budowli z centralną przeszkodą o dowolnym kształcie i wielkości, w tym typu rondo, lewego kierunkowskazu używa się do sygnalizowania zamiaru zmiany pasa ruchu przed wjazdem na taką budowlę lub będąc już na niej. W tym drugim przypadku lewy kierunkowskaz służy także do sygnalizowania zamiaru zmiany kierunku jazdy w lewo przy opuszczaniu biegnącej na wprost do wylotu jezdni z jej lewej strony.

2. Ocena wypowiedzi sędziów

"Sygnalizowanie wjazdu na skrzyżowanie o ruchu okrężnym lewym kierunkowskazem wskazywałoby, iż kierujący pojazdem zamierza zmienić kierunek jazdy "w lewo" czyli poruszać się po nim w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, co oczywiście naruszałoby zasadę ruchu prawostronnego obowiązującego w Polsce."

Sędzia bezprawnie utożsamia określenie "skrzyżowanie o ruchu okrężnym", o którym jest mowa jedynie w art. 24 ust. 7 ustawy Prawo o ruch drogowym w związku z wyprzedzaniem pojazdów silnikowych, z całą okrężnie zorganizowaną budowlą drogową. Poza tym kierunkowskazy nie służą do sygnalizowania zamiaru wjazdu na skrzyżowanie lecz do sygnalizowania zamiaru zmiany pasa ruchu lub kierunku jazdy w dowolnym miejscu drogi. Włączenie lewego kierunkowskazu przed wjazdem na skrzyżowanie w rozumieniu zasad ruchu, zatem także na "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" oznaczone znakiem C-12, zwykle typu T lub X, wskazuje, iż kierujący zamierza przed wjazdem na skrzyżowanie zmienić pas ruchu z prawego na lewy lub zmienić na tym elementarnym skrzyżowaniu, wbrew nakazowi znaku C-12 "ruch okrężny"  kierunek jazdy w lewo. Przy "ruchu okrężnym" wjazd i jazda dookoła wyspy lub palcu, to jazda "na wprost" czyli bez zmiany kierunku jazdy i włączania kierunkowskazów. Jazda "na wprost" dookoła wyspy lub placu dotyczy całej okrężnie zorganizowanej budowli drogowej o dowolnym kształcie i wielkości, w tym budowli typu rondo. Kierunek "ruchu okrężnego" zgodny z ruchem wskazówek zegara jest właściwy dla ruchu lewostronnego. Włączenie kierunkowskazu przez jadącego "na wprost" jest nieuprawnione.

 "Rondo należy traktować jako "zwykłe" skrzyżowanie i włączenie sygnalizacji powinno mieć miejsce w czasie zjeżdżania ze skrzyżowania. Wtedy występuje zmiana kierunku ruchu. Przy wjeździe na skrzyżowanie o ruchu okrężnym nie następuje zmiana kierunku jazdy i brak podstaw by zamiar wykonania takiego manewru należało wcześniej zasygnalizować."

Kolejny sędzia nie wiedząc czym w rozumieniu zasad ruchu jest skrzyżowanie, a nie jest nim żadna budowla drogowa, szczególnie złożona,  na której dopuszczono ruch drogowy, bezprawnie utożsamia  "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" z budowlą typu rondo. Twierdzenie, że całą budowlę typu rondo należy traktować jak "zwykłe"  skrzyżowanie jest nieuprawnione, niedopuszczalne i karygodne.

"Skrzyżowanie o ruchu okrężnym"  jest zwykłym skrzyżowaniem, zwykle typu X lub T, spełniającym wymagania definicji  skrzyżowania co do wyłączeń. Jest ono elementem każdej okrężnie zorganizowanej budowli drogowej, nie tylko typu rondo.  Poza tym na żadnym skrzyżowaniu nie sygnalizuje się zamiaru zjazdu ze skrzyżowania, bowiem zamiar zmiany kierunku jazdy na skrzyżowaniu, a nie zmiany kierunku ruchu jak twierdzi sędzia, sygnalizuje się zanim się na skrzyżowanie się wjedzie i wyłącza kierunkowskaz niezwłocznie po wykonaniu manewru. 

Prawdą jest natomiast to, że wjazd na "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" jest zawsze kontynuowaniem jazdy "na wprost" czyli bez zmiany kierunku jazdy i włączania kierunkowskazów. Natomiast opuszczając obwiednię okrężnie zorganizowanej budowli drogowej o dowolnym kształcie i wielkości, na wylotowym "skrzyżowaniu o ruchu okrężnym" kierujący zmienia kierunek jazdy w prawo z prawego pasa ruchu okrężnie biegnącej jezdni sygnalizując ten zamiar zawczasu i wyraźnie prawym kierunkowskazem.  

3. Nieuprawnione wymysły autora recenzowanego artykułu

W Polsce nie stosuje się tzw. precedensów – jak to często oglądamy w amerykańskich filmach, w których obrońcy lub oskarżyciele powołują się na inne wyroki w podobnych sprawach, co determinuje decyzje podejmowane przez ławę przysięgłą i sąd. U nas inny sędzia, w kolejnej sprawie na ten sam temat może orzec odmienny wyrok. Dlatego warto mieć na uwadze konkretne zasady wynikające z przepisów prawa.

To, że w Polsce nie obowiązuje zasada precedensu, tak jak w krajach anglosaskich, nie upoważnia żadnego sędziego do dowolnego interpretowania obecnego prawa o ruchu drogowym, a tym bardziej do posługiwania się nieuprawnionymi wymysłami interpretacyjnymi opartymi na poprzednim, wzorowanym na radzieckim,  kodeksie drogowym z 1983 roku. Żadnemu sędziemu w sprawie karnej nie wolno przypisywać normie prawnej innego znaczenia oraz zakresu niż to wynika z jej brzmienia. Jeżeli w dwóch identycznych sprawach padają różne wyroki wynikające z różnego rozumienia tej samej normy prawnej z zakresu zasad ruchu drogowego, to znaczy, że jeden z sędziów jest nieukiem lub oszustem.  

O zmianie kierunku mówimy wtedy, gdy zmieniamy pas na rondzie albo opuszczamy rondo którąś z dróg wylotowych. I takie manewry należy sygnalizować odpowiednim kierunkowskazem – co do tego chyba nikt nie ma wątpliwości.

Określenie rondo nie jest określeniem prawa o ruchu drogowym lecz prawa budowlanego dlatego nie ma dla takich złożonych budowli drogowych żadnych specjalnych zasad ruchu. W art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym jest mowa o obowiązku sygnalizowania zamiaru zmiany pasa ruchu lub kierunku jazdy, a nie kierunku, szczególnie kierunku ruchu.  Zmiana pasa ruchu nie jest zmianą kierunku jazdy. Poza tym nie zawsze opuszczenie  pasa ruchu lub jezdni drogi z ich lewej lub prawej strony wymaga zmiany kierunku ruchu pojazdu.  Przy okrężnej organizacji ruchu jazda dookoła wyspy lub placu jest jazdą "na wprost", a każde opuszczenie obwiedni jest zmianą kierunku jazdy w prawo, co do zasady, z prawego pasa ruchu. Przy kierunkowej organizacji ruchu opuszczenie budowli z centralną przeszkodą jest albo zmianą kierunku jazdy w prawo albo kontynuowaniem jazdy "na wprost". Żadnej centralnie skanalizowanej budowli drogowej z jednokierunkowymi jezdniami i ruchem prawostronnym nie opuszcza się zmieniając kierunek jazdy w lewo. 

Kiedy zatem będąc już na na rondzie należy włączać kierunkowskaz? Jeśli nie zabraniają tego znaki, na rondzie można dowolnie zmieniać pasy ruchu i nie obowiązuje tutaj zasada, że przed skręceniem w drogę wylotową należy zbliżyć się do prawej krawędzi jezdni (czyli wjechać na prawy pas ronda). Jeśli jednak zamierzamy opuścić rondo innym pasem obwiedni niż prawy – mamy obowiązek ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu pasem, który zamierzamy przeciąć.

Karygodne kłamstwo zaprzeczające obowiązującemu prawu w postaci ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz prawu europejskiemu. Nie wolno zmieniając kierunek jazdy przecinać biegnącego obok w tym samym kierunku pasa ruchu, tym bardziej, że skręcający z biegnącego "na wprost" skrajnego pasa ruchu ma prawo wyboru dowolnego pasa ruchu na jezdni drogi wylotowej (art. 22.2.1 ustawy p.r.d.). Jeżeli przy kierunkowej organizacji ruchu jezdnia biegnie na wprost do wylotu, to opuszczenie kierunkowo zorganizowanej budowli typu rondo będzie jazdą "na wprost" dowolnym pasem ruchu tej jezdni, co nie będzie zmianą kierunku jazdy.  

Jeśli zamierzamy opuścić rondo pierwszym zjazdem, najwygodniejszym rozwiązaniem jest zajęcie prawego pasa jeszcze przed wjazdem. W tym momencie nie ma potrzeby używania kierunkowskazu, jednak już na rondzie mamy obowiązek sygnalizować zamiar zjazdu, czyli skrętu w prawo w najbliższą drogę wylotową.

Nie sygnalizuje się zamiaru zjazdu z ronda lecz zamiar zmiany kierunku jazdy w prawo.  Jeżeli kierujący zamierza opuścić rondo na najbliższym skrzyżowaniu, to co do zasady powinien zająć prawy pas ruchu i jeżeli jest ono usytuowane bardzo blisko wlotu, to wtedy ma prawo włączyć prawy kierunkowskaz jeszcze przed wjazdem na rondo. Jeżeli rondo jest zorganizowane kierunkowo, to może się zdarzyć, że zmiana kierunku jazdy w prawo na pierwszym skrzyżowaniu wylotowym jest dozwolona z obu pasów ruchu. 

W przypadku przejazdu na wprost, czyli opuszczenia ronda drugim zjazdem, przed wjazdem na obwiednię można wybrać dowolny pas ruchu. Kierunkowskaz należy włączyć dopiero po minięciu pierwszego zjazdu. Jeśli poruszamy się innym pasem niż prawy, a na prawym pasie znajduje się inny pojazd, musimy ustąpić mu pierwszeństwa, ponieważ przecinamy jego tor jazdy.

Kolejny raz ten sam nieuprawniony wymysł. Zmieniając kierunek jazdy nie wolno przecinać biegnącego obok równolegle biegnącego w tym samym kierunku "na wprost" pasa ruchu. Jeżeli jezdnia i jej pasy ruchu biegną przy kierunkowej organizacji ruchu na wprost do wylotu, to jazda nimi jest także jazdą "na wprost", a gdy biegnie dalej po obwiedni, tak jak przy "ruchu okrężnym", to do wylotu nie jedzie się "na wprost" lecz skręca z tej jezdni w prawo z prawego pasa ruchu.

Chcąc opuścić rondo trzecim zjazdem, powinniśmy zająć lewy pas ruchu przed wjechaniem na nie. Na tym etapie nie włączamy żadnego kierunkowskazu. Dopiero po minięciu drugiej drogi wylotowej włączamy prawy kierunkowskaz by sygnalizować zamiar opuszczenia ronda. 

Kolejne kłamstwo. Jeżeli budowla jest zorganizowana wg zasad "ruchu okrężnego" to zawsze wjeżdżamy na obwiednię prawym pasem ruchu okrężnie biegnącej jezdni, jeżeli jest wolny, i nim się poruszamy po obwiedni możliwie blisko prawej krawędzi jezdni, ograniczając do niezbędnego minimum niebezpieczne na łukach drogi zmiany pasa ruchu. Lewym pasem ruchu można wjechać tylko wtedy gdy prawy pas jest zajęty.  Zamiar zmiany kierunku jazdy w celu wjazdu na jezdnię drogi wylotowej należy sygnalizować prawym kierunkowskazem.

Jeżeli organizacja ruchu jest kierunkowa, to wtedy wjeżdżamy na rondo odpowiednim pasem ruchu zgodnie ze wskazaniem strzałek kierunkowych umieszczonych na pasach ruchu. Jeżeli opuszczenie jezdni jest zmianą kierunku jazdy sygnalizujemy ten zamiar, a gdy jest to kontynuowanie jazdy "na wprost" kierunkowskazu nie włączmy.   

I znowu - w tym momencie ustępujemy pojazdom poruszającym się prawym pasem, bo one mają pierwszeństwo i np. inny kierowca może chcieć objechać całe rondo prawym pasem. Choć tak naprawdę zaburza w ten sposób płynność ruchu, prawo mu tego nie zabrania.

Kolejne kłamstwo, bowiem prawo co do zasady zabrania zmiany kierunku jazdy w prawo z innego pasa ruchu niż prawy. Poza tym objechać wyspę lub plac prawym pasem ruchu wolno jedynie przy okrężnej organizacji ruchu jadąc "na wprost" okrężnie biegnącą jezdnią. Przy obowiązującym "ruchu okrężnym" nie ma zmiany kierunku jazdy w lewo. Przy kierunkowej organizacji ruchu jezdnie i ich pasy ruchu biegną "na wprost " do wylotów, zatem objeżdżanie wyspy lub placu prawym pasem ruchu jest niemożliwe, bowiem na skrzyżowaniach wylotowych byłoby to zmianą kierunku jazdy w lewo z prawego pasa ruchu (art. 22.2.2 ustawy p.r.d.). 

mgr inż. Ryszard R. Dobrowolski
 
Klikając na ten przycisk postawisz mi wirtualna kawę
 
 W podziękowaniu otrzymasz książkę (plik PDF)
Vademecum kierującego. Droga, skrzyżowanie i zmiana kierunku jazdy
(ronda, ruch okrężny i skrzyżowanie o ruchu okrężnym w rozumieniu zasad ruchu)

niedziela, 29 września 2024

488. Szwajcarskie ronda, jak dalekie od ideału?

488. Szwajcarskie ronda, jak dalekie od ideału?
Tu można wesprzeć moją działalność na rzecz poprawy BRD stawiając mi przysłowiową "kawę" https://buycoffee.to/mrerdek1.blogspot.com

Jeden z czytelników bloga napisał, że podczas internetowej dyskusji na temat ruchu okrężnego w rozumieniu nakazu znaku C-12, a ściślej bezprawnego łączenia u nas w oznakowaniu neutralnego kierunkowo ruchu okrężnego nakazanego znakiem C-12 z zaprzeczającym mu kierunkowym ruchem odśrodkowym wg strzałek kierunkowych malowanych na jezdni dróg dolotowych, dostał przykład ze szwajcarskiego miasta Ofringen, gdzie okrężnie zorganizowane rondo o dwóch pasach ruchu na wlotach znakuje się równocześnie kierunkowo. Słusznie jednak zauważył, że na lewym pasie ruchu nie ma strzałki do skręcania w lewo. Zapytał, czy słusznie uważa, że jazda zgodna ze wskazaniem strzałek "na wprost" oznacza jazdę wokół wyspy środkowej? Zapytał także jak należy rozumieć zastosowaną tam sygnalizację świetlną (rys. 1)?
Rys. 1
Ruch okrężny czy kierunkowy?
https://www.google.com/maps/@47.3044721,7.9315182,3a,75y,227.21h,91.06t/data=!3m6!1e1!3m4!1s0BDT74g0huEXhsK1XN-P_w!2e0!7i16384!8i8192?authuser=0&coh=205409&entry=ttu&g_ep=EgoyMDI0MDgyOC4wIKXMDSoASAFQAw%3D%3D

Ronda w Szwajcarii to głównie małe jednopasowe okrężnie zorganizowane budowle drogowe na wylotach oznaczone znakiem nakazu "ruch okrężny" z dodanym do niego od góry znakiem "ustąp pierwszeństwa". Wszystkie mają jezdnie oznaczone liniami krawędziowymi, na wylotach przerywanymi, by nie było wątpliwości, że jezdnia na nich biegnie jedynie okrężnie, a jej opuszczanie to zmiana kierunku jazdy w prawo. By je poprawnie pokonać wystarczy wiedzieć, że znak nakazu "ruch okrężny" nakazuje stosować się do zasad tej neutralnej kierunkowo organizacji ruchu, a znak ostrzegawczy odwraca pierwszeństwo na wlocie z pierwszeństwa z prawej strony na pierwszeństwo z lewej. Do tego należy zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy w prawo po minięciu wylotu poprzedzającego ten na którym kierujący zamierza opuścić okrężnie biegnącą jezdnię. To wszystko. 

Oczywistym jest, że gdy jednokierunkowa jezdnia okrężnie zorganizowanej budowli drogowej ma dwa równolegle biegnące obok siebie pasy ruchu, to nic się nie zmienia, poza możliwością omijania i wyprzedzania innych pojazdów. Nie ulega przecież wątpliwości, że przy możliwości jazdy prawym pasem ruchu "na wprost" dookoła wyspy lub placu jadący lewym pasem nie ma prawa zmienić kierunku jazdy w prawo przecinając prawy pas ruchu okrężnie biegnącej jezdni. Zakazuje tego wprost prawo, także szwajcarskie. 

W Szwajcarii trudno jednak znaleźć dwupasowe okrężnie zorganizowane budowle do których bez wątpienia należy rondo z sygnalizacją świetlną w szwajcarskiej miejscowości Ofringen. Jest oznaczone na wlotach znakiem nakazu "obowiązujący ruch okrężny" z dodanym do niego od góry znakiem ostrzegawczym  "ustąp pierwszeństwa". Niestety rozdzielenie sygnalizatorem obu znaków jest błędem, bowiem zgodnie z Porozumieniem europejskim z 1971 roku znak "ustąp pierwszeństwa"  lub zamiennie znak "stop" dodaje się od góry do znaku "obowiązujący ruch okrężny" tak,  że oba znaki  stanowią razem jeden znak. Najwyraźniej w Szwajcarii te dwa znaki są przez niektórych traktowane bezprawnie jako osobne (rys. 1 i 2).
Rys. 2 
Wlotowe skrzyżowanie okrężnie zorganizowanej budowli drogowej z rozdzielonymi sygnalizatorem znakami oraz samotnym znakiem :"ustąp pierwszeństwa" po lewej stronie jezdni  

Są jednak w Szwajcarii budowle typu rondo o okrężnej organizacji ruchu gdzie te znaki nie są rozdzielone sygnalizatorem (rys. 3). Bywa, że oba znaki są wyżej montowane, a sygnalizator montowany jest poprawnie obok nich. 
Rys. 3 
Wlotowe skrzyżowanie okrężnie zorganizowanej budowli drogowej, tu w postaci centralnie skanalizowanego skrzyżowania typu rondo z sygnalizacją świetlną

Oczywistym jest, że ideą rozwiązania komunikacyjnego w postaci organizacji ruchu o międzynarodowej nazwie "ruch okrężny", przy ruchu prawostronnym jest  brak zmiany kierunku jazdy w lewo, co potwierdza  brak strzałki kierunkowej do skręcania w lewo na lewym pasie ruchu dwupasowego wlotu ronda (rys. 1).

Na tym szwajcarskim rondzie na jezdni dwupasowych wlotów są klasyczne strzałki kierunkowe, takie jak na tabliczkach pod sygnalizatorami.  Ponieważ rondo nie jest dwupasowe lecz semi-dwupasowe, by nie było żadnych wątpliwości, powinno mieć, jednopasowe wyloty i  wloty. 

Rondo semi-dwupasowe o okrężnej organizacji ruchu to dla wąskich pojazdów rondo dwupasowe, a dla szerokich i długich jednopasowe, na którym nie wolno na obwiedni wyprzedzać pojazdów z ich prawej strony. By nie prowokować jadących przy wyspie do zabronionej im zmiany kierunku jazdy w prawo oraz przy braku oznaczonych znakami pasów ruchu tendencji do prostowania toru jazdy i zmiany pasa ruchu bez sygnalizowania zamiaru, wszystkie wyloty ronda są jednopasowe.  

Strzałki kierunkowe na wprost na wlotach tego ronda oznaczają okrężny przebieg pasów ruchu zgodny ze wskazaniem strzałek na znaku nakazu "ruch okrężny" . Jadący przy wyspie środkowej wie, że to jazda dozwolona tylko "na wprost" okrężnie biegnącą jezdnią, a jadący prawym pasem biegnącym przy .prawej krawędzi tej jezdni wie, że to także jazda "na wprost" dookoła placu lub wyspy środkowej, jednak z możliwością zmiany kierunku jazdy w prawo w celu jej opuszczenia. 

Segregacja kierunkowa ma służyć poprawie przepustowości przez rozdzielenie na wlotach strumieni ruchu. By nie było wątpliwości, że strzałka "na wprost" na lewym pasie ruchu nie prowadzi do przeciwległego wylotu, tak jak to jest przy odśrodkowej (kierunkowej) organizacji ruchu zastosowano na wlotach tablice przeddrogowskazowe niestety niezgodne z okrężną organizacją ruchu. Ich zadaniem jest  wskazuje jedynie miejscowości i miejsca, a nie kierunków jazdy. Pomimo tego, że kierujący wie, że rondo ma okrężną organizacje ruchu tablica przypomina mu, że zajmując lewy pas ruchu oznaczony strzałką "na wprost" nie wjedzie na jezdnię drogi wylotowej biegnącej w kierunku Bazylei. Powinien mieć jednak świadomość tego, że wbrew tej tablicy, po drugiej stronie ronda stoi taka sama, nie wolno mu zmienić kierunku jazdy w prawo z lewego pas a ruchu okrężnie biegnącej jezdni (rys. 4). 
Rys. 4
Tablica przeddrogowskazowa wskazuje miejscowości i miejsca, a nie kierunki jazdy, bowiem tak znakowane powinny być budowle o odśrodkowej organizacji ruchu 

I na koniec sprawa sygnalizatorów. Niestety sygnalizatory na tym szwajcarskim rondzie nie mają nic wspólnego nie tylko z ruchem okrężnym, ale także z troską o BRD. 

Sygnalizatory są trzykomorowe i są umieszczone tylko na trzech wlotach. Co równie ważne, na obwiedni nie ma sygnalizacji świetlnej, co  poprawnie uczyniono na obwiedni pokazanej na rys. 2. Na dodatek na dwóch wlotach są oznaczone znakami przejścia dla pieszych bez przeznaczonych dla pieszych sygnalizatorów. Przy takiej organizacji ruchu kierujący znajdujący się na obwiedni ronda oraz piesi zamierzający wejść na jezdnię są zmuszeni do zgadywania jaki sygnał jest wyświetlany na wlocie do którego się zbliżają. 

Ciekawe, bo podobna zgaduj zgadula jest elementem kierunkowej organizacji ruchu ronda Śródka w Poznaniu, gdzie na dodatek kierunkowo zorganizowane rondo oznaczono na wlotach bezprawnie znakiem C-12 nakazującym neutralny kierunkowo "ruch okrężny". Niestety to bezprawie stało się u nas patologią na którą są ślepi wszyscy odpowiedzialni w Polsce za BRD zapewniający o swojej trosce i zaangażowaniu w walce o jego poprawę. 

mgr inż. Ryszard R. Dobrowolski

Klikając na ten przycisk  
 wesprzesz moją działalność na rzecz poprawy BRD. W podziękowaniu otrzymasz książkę (plik PDF)
Vademecum kierującego. Droga, skrzyżowanie i zmiana kierunku jazdy
(ronda, ruch okrężny, skrzyżowanie o ruchu okrężnym)

poniedziałek, 27 maja 2024

478. Czym jest skrzyżowanie o ruchu okrężnym?

478. Czym jest skrzyżowanie o ruchu okrężnym?
PATRONAT https://buycoffee.to/mrerdek1.blogspot.com

Skrzyżowaniem o ruchu okrężnym jest każde z osobna skrzyżowanie okrężnie zorganizowanej budowli drogowej o dowolnym kształcie i wielkości czyli takiej na której z mocy nakazu znaku C-12 obowiązuje ruch okrężny w rozumieniu dyspozycji tego znaku. Przepis mówiący o skrzyżowaniu o ruchu okrężnym dotyczy tylko i wyłącznie pozwolenia na wyprzedzanie pojazdów silnikowych na takim elementarnym niekierowanym skrzyżowaniu (art. art. 24.7.3 ustawy p.r.d.). Oczywiście pozwolenie na wyprzedzanie na pozostałych odcinkach jezdni na obwiedni, jeżeli takie odcinki zwane odcinkami przeplatania strumieni pojazdów istnieją, wynika wprost z ogólnych zasad ruchu. Innymi słowy na okrężnie zorganizowanej, zgodnie z nakazem znaku C-12, budowli drogowej pojazdy silnikowe można wyprzedzać na całej obwiedni. Z tego wynika potoczne i niezgodne z prawem twierdzenie, że skrzyżowanie o ruchu okrężnym to okrężnie zorganizowane rondo lub, co gorsza, każde rondo niezależnie od zastosowanej organizacji ruchu, co wprost zaprzecza zasadom ruchu i jego bezpieczeństwu. Są też "znawcy" którzy za rondo uznają każdą budowlę drogową z centralną przeszkodą, oznaczona na wlotach znakiem C-12, niestety nawet wtedy gdy ten znak stoi tam w sprzeczności z obowiązującym prawem, a także wtedy gdy taka budowla nie jest rondem ze względu na inny niż okrągły lub owalny kształt.

Oczywistym jest, że na niekierowanych odśrodkowych budowlach o kierunkowej organizacji ruchu, w tym na tak zorganizowanych rondach, wyprzedzanie pojazdów silnikowych dozwolone jest tylko na odcinkach jezdni łączących jej elementarne skrzyżowania zwykłe.
Rys. 1
To rondo nie jest nawet skrzyżowaniem w rozumieniu budowli drogowej, bo jest mostem który służy jedynie do pokonania wodnej przeszkody

Znak C-12, jaki widzimy przed każdą okrężnie zorganizowaną budowlą drogową o dowolnej wielkości i kształcie, nie tylko typy rondo, powiadamia kierującego o neutralnej kierunkowo organizacji ruchu i nakazuje stosowanie się do jej zasad.

Wg § 36. 1 rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych zapisano, że znak nakazu C-12 „ruch okrężny” oznacza, że na skrzyżowaniu (wlotowym na okrężnie zorganizowaną budowlę drogową) ruch odbywa się (okrężnie bez zmiany kierunku jazdy) dookoła (widocznej przed kierującym) wyspy lub placu (o dowolnej wielkości, dowolnym kształcie i dowolnej ilości okrężnie biegnących pasów ruchu) w kierunku wskazanym na znaku”.

Znak C-12 od ponad dwóch dekad nie jest już w Polsce, niestety poza podległej Ministerstwu Infrastruktury GDDKiA i jej regionalnym naśladowcom, podległej Ministerstwu Spraw Wewnętrznych KG Policji ślepej na bezprawie i samowolę w znakowaniu tego typu budowli oraz pozbawionych merytorycznego nadzoru ze strony państwa samorządowych samofinansujących się wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego (WORD) oraz zatrudnionych tam egzaminatorów, symbolem ronda o znaczeniu znaku C-9. Od ćwierć wieku jest on zgodnym z prawem międzynarodowym znakiem D,3 "compulsory roundabout - obowiązujący ruch okrężny". Powiadamia on kierujących, że ruch nie odbywa się w lewo pod prąd, ani w prawo pomimo ewentualnego kręcenia kierownicą w prawo i zmiany kierunku ruchu jadącego, ani prosto przez wyspę lub plac, lecz okrężnie bez zmiany kierunku jazdy dookoła wyspy lub placu.
Rys. 2
Rondo do zawracania w postaci mostu o okrężnej, nakazanej znakiem C-12, organizacji ruchu.
Składa się z czterech skrzyżowań o ruchu okrężnym, dwóch wlotowych i dwóch wylotowych

"Ruch okrężny" w drogownictwie to znana od początku ubiegłego wieku, wymyślona w USA, genialnie prosta ORGANIZACJA RUCHU budowli drogowych z centralną przeszkodą. Ideą tego rozwiązania komunikacyjnego jest wyeliminowanie zmiany kierunku jazdy w lewo. Uzyskano to kierując ruch na wprost jednokierunkowo dookoła wyspy lub palcu w pętli bez końca przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. W Polsce, zgodnie z art. 16.4 ustawy Prawo o ruchu drogowym, każdy kierujący jest obowiązany do jazdy możliwie blisko prawej strony okrężnie biegnącej jezdni. Okrężnie biegnące dodatkowe pasy ruchu służą, poza zwiększeniem pojemności okrężnie zorganizowanej budowli drogowej, do wyprzedzania i omijania innych kierujących, co jako szczególnie niebezpieczne na łukach drogi powinno być ograniczone do niezbędnego minimum. Dlatego małe budowle o okrężnej organizacji ruchu powinny być budowane wyłącznie jako jednopasowe, a duże o jednym lub dwóch pasach ruchu.

Każde opuszczenie okrężnie biegnącej jezdni to zmiana kierunku jazdy w prawo, co do zasady dozwolona tylko z prawego pasa ruchu. Dlatego pierwotna nazwa tej organizacji ruchu w USA to One Way Rotary System (jednokierunkowy ruch obrotowy), a dziś Traffic Circle (ruch okrężny). Neutralny kierunkowo "ruch okrężny" w rozumieniu nakazu znaku "obowiązujący ruch okrężny" jest organizacją ruchu stosowaną na zachodzie Europy nieprzerwanie od 1905 roku. We Francji tak zorganizowanych budowli drogowych jest ponad 40 tysięcy.

Skoro już wiemy, że znak C-12 od ponad dwóch dekad nie jest w Polsce ani symbolem ronda ani odpowiednikiem znaku nakazu kierunku jazdy C-9, lecz znakiem nakazującym neutralny kierunkowo ruch okrężny, możemy przejść do omówienia patologii w zakresie nieuprawnionej interpretacji obowiązującego prawa oraz znakowania dróg. Jedna to bezprawne domalowywanie strzałek kierunkowych (znak P-8) na wlotach okrężnie, neutralnie kierunkowo, zorganizowanych budowli drogowych, a druga to równie bezprawne dodawanie znaku C-12 do znaku A-7 na wlotach kierunkowo zorganizowanych budowli z placem lub wyspą na środku i z podporządkowanymi wszystkimi wlotami oraz legalnie namalowanymi strzałkami kierunkowymi (znak P-8) przed wjazdem o wielu pasach ruchu.
Rys. 2
Rondo do zawracania w postaci mostu o kierunkowej organizacji ruchu
Wbrew praktyce WORD nie ma ta organizacja ruchu nic wspólnego z ruchem okrężnym w rozumieniu nakazu znaku C-12
Składa się z czterech skrzyżowań zwykłych, dwóch wlotowych i dwóch wylotowych

Nieuprawnione wymaganie włączenia lewego kierunkowskazu przed wjazdem na okrężnie zorganizowana budowlę z zamiarem jazdy na jej lewą stronę potwierdziły Sądy, w tym NSA. W uzasadnieniu do prawomocnych wyroków ukazujących samowolę egzaminatorów i ich wiedzę opartą o prawo zwyczajowe WORD i poprzedni kodeks drogowy opisano ruch okrężny jako kontynuację dotychczasowej jazdy na wprost okrężnie biegnąca w pętli bez końca jezdnią.

Od ponad dwóch dekad w Polsce nie musimy już realizować radzieckich pomysłów, w tym twierdzić, że ruch okrężny to permanentna zmiana kierunku jazdy w lewo, a znak C-12 to symbol ronda i odpowiednik znaku C-9. Poza tym nawet przedszkolak wie, że okrężnie wcale nie oznacza po okręgu lecz dookoła czegoś, np. dookoła kwadratowej piaskownicy. Okrężnie zorganizowane są nie tylko ronda ale także czworokątne place (np. plac Pułaskiego w Olsztynie) i rynki w miastach (np. Rynek w Krakowie).

Mając tą wiedzę będzie można bez problemu ocenić poprawność zastosowanego oznakowania na najbardziej popularnych i kolizyjnych budowlach drogowych z centralna przeszkodą. 


mgr inż. Ryszard R. Dobrowolski

Klikając na ten przycisk  
 wesprzesz moją działalność na rzecz poprawy BRD. W podziękowaniu otrzymasz najnowsze wydanie książki (plik PDF)
Vademecum kierującego. Droga, skrzyżowanie i zmiana kierunku jazdy
(ronda, ruch okrężny, skrzyżowanie o ruchu okrężnym)
 

sobota, 10 lutego 2024

472. Kierunek jazdy i kierunek ruchu jednoznacznie

472. Kierunek jazdy nie jest kierunkiem ruchu jadącego

PATRONAT: https://buycoffee.to/mrerdek1.blogspot.com

Jeden z czytelników bloga prowokacyjnie zapytał o kierunek jazdy i kierunek ruchu. Poprosił o wskazanie źródła prawa na które powołują się prawnicy oceniając zachowanie uczestników ruchu drogowego. Ma to związek z bezprawnym oblaniem kandydatki na kierowcę przez egzaminatora WORD który od jadącej "na wprost", czyli bez zmiany kierunku jazdy, wymagał włączenia lewego kierunkowskazu (rys. 1).
Rys. 1 
Jazda na wprost przez skrzyżowanie. Miejsce w którym egzaminator WORD wymagał włączenia lewego kierunkowskazu

Powszechnym problemem jest właściwe zajmowanie pasów ruchu przed i za skrzyżowaniem oraz zgodne z obowiązującym prawem używanie kierunkowskazów. Zwykle problemy stwarza jazda jezdnią drogi z pierwszeństwem która na skrzyżowaniu zmienia swój kierunek.

Na początek zapraszam do obejrzenia filmu autorstwa Marka Dworaka z zawodu instruktora OSK, byłego egzaminatora i dyrektora małopolskiego WORD, byłego sekretarza MRBRD i pełnomocnika ministra infrastruktury ds. BRD oraz bazy pytań egzaminacyjnych. Jak każdy egzaminator myli kierunek jazdy z kierunkiem ruchu i dziwi się, że jest bałagan na drogach, za który też odpowiada.
https://youtu.be/fy_hj6S6kl8?si=DxJv_Cx_mEFQLIRK

Niestety nie każdy ma świadomość tego, że z punktu widzenia kierującego skrzyżowaniem jest każde z osobna elementarne skrzyżowanie, także będące elementem złożonej budowli drogowej w postaci placu, dowolnie skanalizowanego skrzyżowania, w tym typu rondo, a także węzła drogowego czyli wielopoziomowego skrzyżowania drogowego w rozumieniu budowli drogowej. Innymi słowy problemem jest brak świadomości tego, że złożona budowla drogowa w postaci skrzyżowania dróg nie jest w całości, z punktu widzenia zasad ruchu, jednym skrzyżowaniem.

Drugi powód to brak umiejętności odróżnienia kierunku ruchu o którym jest mowa w art. 25 ustawy Prawo o ruchu drogowym, od kierunku jazdy, a szczególnie zmiany kierunku jazdy o czym jest mowa w art. 22 tej ustawy. Kierunek jazdy i kierunek ruchu, poza opisem w SJP PWN, opisuje także prawo o ruchu drogowym. Czym jest zmiana kierunku jazdy wynika wprost z art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym, a czym jest kierunek ruchu, z art. 25 tej ustawy.

Słownikowo kierunek ruchu to kierunek w którym kierujący się zwrócił i porusza bez np. kręcenia kierownicą. Jest to jazda "prosto". Kierunek ruchu wyznacza wektor prędkości chwilowej pojazdu. W uproszczeniu można przyjąć, że kierunek ruchu wyznacza podłużna oś poruszającego się pojazdu.

Kierunek jazdy nie jest kierunkiem ruchu jadącego, bowiem kierunek ruchu i kierunek jazdy to dwa różne określenia tej samej ustawy. Zasady legislacji nie pozwalają na jednakowe nazywanie różnego i różne nazywanie tego samego w tym samym akcie prawnym. Kierunek jazdy pokrywa się z przebiegiem jezdni drogi o dowolnej krętości łączącej miejsca lub miejscowości. Jazda zgodna z przebiegiem jezdni drogi, o dowolnej krętości, to jazda "na wprost".

Wg polskiego prawa o ruchu drogowym zmiana kierunku jazdy to, poza zawracaniem, skręt z jezdni drogi z jej lewej lub prawej strony w celu jej opuszczenia i wjazdu na pobocze, jezdnię innej drogi lub na leżącą przy drodze nieruchomość, np. plac lub parking. Oczywistym jest, że opuszczając skrajny pas ruchu jednokierunkowej jezdni od strony jej krawędzi, kierujący opuści także jezdnię, a gdy jezdnia jest dwukierunkowa to przekraczając oś tej jezdni zawróci lub ją opuści z jej lewej strony.

Wg Porozumień europejskich i Konwencji wiedeńskiej, które od 1988 roku są także polskim prawem, zawracanie jest manewrem opisanym osobno waz z cofaniem, a nasza zmiana kierunku jazdy to po prostu zmiana kierunku w celu opuszczenia drogi z jej lewej lub prawej strony w związku z zamiarem wjazdu na jezdnię innej drogi lub na leżącą przy drodze posiadłość (nieruchomość).

Do wyznaczonego punktu, obiektu lub miejscowości można dotrzeć poruszając się cały czas prosto bez zmiany kierunku ruchu, co zwykle bywa trudne lub wręcz niemożliwe. Łatwiej to uczynić jadąc drogą posiadającą jezdnię która omijając przeszkody co jakiś czas zmienia swój kierunek w stosunku do stron świata i stałych punktów topograficznych, zatem nie biegnie tylko i wyłącznie prosto. Jazda jezdnią tej drogi, bez jej opuszczania z jej lewej lub prawej strony, to jazda "na wprost" czyli zgodnie z kierunkiem jazdy wyznaczonym jej podłużną osią. Opuszczenie tej jezdni z jej lewej lub prawej strony to zmiana kierunku jazdy, bez związku z krętością jezdni drogi oraz miejscem na niej. Oczywistym jest, że puścić jezdnię można zarówno na skrzyżowaniu jak i poza nim, zarówno na prostym odcinku drogi jak i na jej zakręcie.

Jadąc prostym odcinkiem jezdni każde jej opuszczenie, czyli skręt z tej jezdni, wymaga zmiany kierunku ruchu pojazdu, z czego wynika utożsamianie zmiany kierunku jazdy ze zmianą kierunku ruchu i odwrotnie. Jednak jadąc krętą drogą, by nie zmienić kierunku jazdy, kierujący musi co zakręt zmienić kierunek ruchu, bo jeżeli tego nie zrobi, to na zakręcie opuści jezdnię drogi czyli zmieni kierunek jazdy bez zmiany kierunku ruchu pojazdu. Sygnalizowania zamiaru zmiany kierunku jazdy, zawczasu i wyraźnie, wymaga art. 22.5 ustawy p.r.d.. Podobnie jest ze zmianą pasa ruchu na jezdni drogi, która zmienia swój kierunek. Brak potrzeby kręcenia kierownicą czyli zmiany kierunku ruchu pojazdu nie zwalnia z obowiązku sygnalizowania zamiaru wykonania manewru zmiany pasa ruchu.
Rys. 2
Wymagająca sygnalizowania zamiaru zmiana pasa ruchu bez zmiany kierunku ruchu jadącego

Gdy droga i jej jezdnia nie zmienia swojego kierunku i biegnie prosto, to każde opuszczenie pasa ruchu lub jezdni drogi wymaga zmiany kierunku ruchu, dlatego tak łatwo uwierzyć w to, że jedno i drugie określenie oznacza to samo.

Niestety praktyka zaprzecza prostocie tych zasad. Wynika to wprost z wadliwej edukacji komunikacyjnej polskiego społeczeństwa skutkującej brakiem umiejętności odróżnienia kierunku jazdy od kierunku ruchu oraz nieuprawnionego traktowania zmiany kierunku jazdy jako zmiany kierunku ruchu jadącego.

Tam gdzie zmiana kierunku jazdy wymaga równocześnie zmiany kierunku ruchu czyli na prostych odcinkach dróg i ich jezdni, nie ma problemu. Problemy zaczynają się przy pokonywaniu łuków drogi oraz skrzyżowań na których jezdnia drogi zmienia swój kierunek. Do takich skrzyżowań należą skrzyżowania na których kierunek zmienia (zakręca) jezdnia drogi z pierwszeństwem oraz skrzyżowania o ruchu okrężnym czyli elementarne skrzyżowania budowli o dowolnym kształcie i wielkości zorganizowane zgodnie z zasadami "ruchu okrężnego" w rozumieniu nakazu znaku C-12 o tej międzynarodowej nazwie. Tu warto dodać, że nawet jadąc prostym odcinkiem jezdni z zamiarem zmiany kierunku jazdy w prawo na skrzyżowaniu typu K kierujący nie jest w stanie wskazać na jezdnię której z dróg poprzecznych zamierza skręcić. Nie ma to znaczenia, bowiem sygnalizuje się zamiar opuszczenia jezdni drogi z jej lewej lub prawej strony i nic więcej. 

Mając tą wiedzę przyjrzyjmy się nieuprawnionym wymysłom i radosnej twórczości dziennikarzy motoryzacyjnych. Na początek z Auto Świat które powtarza bezkrytycznie Onet.pl.
Rys. 3
Wg Auto Świat, przed skrętem w lewo, tu będącym zmianą kierunku ruchu, a nie zmianą kierunku jazdy, należy włączyć lewy kierunkowskaz

Wg Auto Świat:
1. Nie sygnalizuje się kierunkowskazem zamiaru jazdy "na wprost".
Ad 1. Jest to prawdą, z tym tylko, że dziennikarze Auto Świat nie odróżniają jazdy "na wprost" czyli jazdy bez zmiany "kierunku jazdy" od jazdy "prosto" czyli jazdy bez zmiany kierunku ruchu pojazdu. Opuszczenie jezdni drogi z pierwszeństwem z jej prawej strony na zakręcie jest wymagająca sygnalizowania zamiaru zmianą kierunku jazdy w prawo, na rysunku bez potrzeby zmiany kierunku ruchu, co jest jazdą prosto, nie na wprost. 

2. Zamiar skrętu sygnalizuje się także wtedy, gdy cały czas poruszamy się drogą z pierwszeństwem.
Ad 2. Byłoby to prawdą, gdyby kierujący sygnalizował jadąc jezdnią drogi z pierwszeństwem zamiar opuszczenia tej jezdni z jej lewej lub prawej strony lub zamiar zawrócenia, ale skoro nie ma takiego zamiaru, to nie ma podstaw zarówno do jazdy innym pasem ruchu niż prawy, chyba że jest on zajęty, oraz do włączania kierunkowskazów.

3. Pierwszeństwo na skrzyżowaniu regulowane znakami nie powinno mieć wpływu na użycie kierunkowskazu.
Ad 3. Kierunkowskazu lub ręki używa się do sygnalizowania zamiaru zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu, zatem nie ma znaczenia to czy droga po jezdni której porusza się kierujący jest oznakowana jako droga z pierwszeństwem lub jako podporządkowana. Tu warto zwrócić uwagę na to, że tylko znakami regulującymi pierwszeństwo można zmienić na elementarnym skrzyżowaniu w rozumieniu zasad ruchu przebieg jezdni drogi z pierwszeństwem. 

Kolejny dziennikarz, tym razem z brd24.pl, powiela zasłyszane bzdury, bowiem także nie odróżnia kierunku jazdy od kierunku ruchu i skręcania z linii prostej od skręcania z jezdni drogi.

Wg portalu brd24.pl:
1. Jeśli droga z pierwszeństwem przejazdu zmienia kierunek – to jeśli kierowca zamierza się nią dalej poruszać, przed wjazdem na skrzyżowanie musi zasygnalizować to innym uczestnikom ruchu i włączyć odpowiedni kierunkowskaz.
Ad 1.Sygnalizowanie zamiaru poruszania się drogą z pierwszeństwem bez zamiaru zawrócenia na niej, zmiany na niej pasa ruchu  lub jej opuszczenia z jej lewej lub prawej strony, polega na braku włączenia kierunkowskazów. Kontynuowanie jazdy po łuku drogi oznaczonej znakami jako droga z pierwszeństwem, także na skrzyżowaniu,  wymaga co do zasady jazdy prawym pasem ruchu.

2. Jeśli kierowca zjedzie z drogi z pierwszeństwem przejazdu, ale nie zmienia kierunku jazdy, bo jedzie na wprost, kierowca nie musi niczego sygnalizować – zwłaszcza, że do tej pory nie wymyślono czegoś takiego jak „prostowskaz” – do sygnalizowania, że jedzie się prosto przed siebie…
Ad 2. Każdy zjazd z jezdni drogi z pierwszeństwem z jej lewej lub prawej strony, na pobocze, na jezdnię innej drogi lub na leżącą przy drodze nieruchomość gruntową to zmiana kierunku jazdy, nawet jak nie będzie to wymagało zmiany kierunku ruchu pojazdu np. kręcenia kierownicą na łuku drogi. Zmiana kierunku jazdy zawsze wymaga zajęcia przed skrętem z jezdni właściwego na niej miejsca (pasa ruchu) oraz sygnalizowania zamiaru właściwym co do zamierzonego kierunku jazdy kierunkowskazem. Jazda prosto przed siebie jezdnią drogi bez zamiaru jej opuszczenia, niezależnie od jej krętości i miejsca, to jazda "na wprost" co nie wymaga włączania kierunkowskazu. Także jazda drogą podporządkowaną którą opuszcza się bez przekraczania jej prawej lub lewej krawędzi, tak jak na pierwszym zdjęciu, to jazda "na wprost" czyli bez zmiany kierunku jazdy. Jazda na łuku drogi bez kręcenia kierownicą to jazda prosto, a nie jazda na wprost. Skoro tak jadący opuszcza jezdnię drogi z jej lewej lub prawej strony, to znaczy, że zmienia kierunek jazdy, a taki zamiar wymaga zajęcia właściwego co do zamiaru pasa ruchu i włączenia kierunkowskazu lub wskazania zamiaru ręką. 

"Prostowskazów" nie ma z tej prostej przyczyny, że zamiar jazdy "na wprost"  (jazdy bez zamiaru zawrócenia lub opuszczenia jezdni drogi z jej lewej lub prawej strony) oraz brak zamiaru zmiany pasa ruchu sygnalizuje się brakiem włączenia kierunkowskazów.

mgr inż. Ryszard R. Dobrowolski
Jeżeli dotarłeś do końca to klikając na ten przycisk  
 postawisz mi wybraną przez Ciebie wirtualną kawę na "Buy coffee".
Wspierając moją działalność otrzymasz w ramach podziękowania najnowsze wydanie książki (plik PDF)
Vademecum kierującego. Droga, skrzyżowanie i zmiana kierunku jazdy



wtorek, 7 marca 2023

443. Rondo, zasady ruchu wg WORD

443. Rondo, zasady ruchu wg WORD

Egzaminatorzy WORD to ludzie różnych profesji, zaczynając od religioznawcy, filologa czy historyka, a kończąc na socjologu lub policjancie, niekoniecznie z drogówki. Do funkcji egzaminatora, dumnie nazywanej zawodem, przygotowywani są przez kolegów na poziomie przyzakładowego kursu, w zakresie zasad ruchu drogowego w oparciu o prawo zwyczajowe obowiązujące w danym ośrodku oraz poradniki dla kandydatów na kierowców zawierających wiele błędów interpretacyjnych, sprzecznych z obowiązującym w Polsce i Polskę prawem o ruchu drogowym, od ćwierć wieku  zgodnym z prawem europejskim. 

Szkolenie w trybie kaskadowym oparte jest na obowiązujących w danym WORD interpretacyjnych obecnego prawa nazywanych "szkołami", z których najpopularniejsze to warszawska i krakowska. 

Oczywiście nie wszystko czego nauczono egzaminatorów, instruktorów oraz kandydatów na kierowców jest sprzeczne z obecnie obowiązującym prawem, ale to co złe skutecznie wypacza sens tego co właściwe, zagrażając wprost bezpieczeństwu ruchu drogowego. 

Podstawowa sprawa to brak świadomości wśród egzaminatorów tego, że kierunek ruchu i kierunek jazdy to dwa różne określenia tej samej ustawy o różnym znaczeniu. Według Słownika Języka Polskiego PWN "kierunek" to albo strona w którą się ktoś porusza (kierunek ruchu), albo droga prowadząca od jakiegoś miejsca (kierunek jazdy).

Kolejny problem to bezprawne traktowanie centralnie skanalizowanych budowli drogowych o dowolnym kształcie i wielkości, w tym budowli typu rondo, złożonych z elementarnych skrzyżowań zwanych zwykłymi, w całości jako jedno skrzyżowanie bez wyspy lub placu na środku, zawsze z pasami ruchu biegnącymi "na wprost" od wlotu do wylotu, nawet wtedy gdy wprost zaprzecza temu jedynie okrężne biegnąca jezdnia i jej pasy ruchu oraz brak strzałek kierunkowych na wlotach. 

Egzaminatorzy nie mają świadomości tego, że każda tego typu budowla, i to niezależnie od jej wielkości, kształtu, ilości pasów ruchu oraz wlotów i wylotów, może być zorganizowana neutralnie kierunkowo czyli okrężnie w rozumieniu nakazu znaku C-12 "(obowiązujący) ruch okrężny" lub kierunkowo, wtedy zgodnie z oznakowaniem kierunkowym wielopasowych wlotów  oraz na obwiedni. 

Zasady pokonywania elementarnych dróg i ich elementarnych skrzyżowań opisuje polskie i europejskie prawo o ruchu drogowym, z tym tylko, że w Polsce, w odróżnieniu np. od prawa niemieckiego lub portugalskiego, kierujący jest obowiązany jadąc "na wprost" (kierunek jazdy), co nie zawsze oznacza "prosto" (kierunek ruchu), poruszać się możliwie blisko prawej krawędzi jezdni, także na złożonych z elementarnych skrzyżowań zwykłych budowlach z centralną przeszkodą, w tym typu rondo, i to niezależnie od sposobu ich oznakowania. 
 
Najpopularniejszą ze szkół interpretacyjnych dotyczących kierunku jazdy i kierunku ruchu, sygnalizowania zamiarów, organizacji ruchu "ruch okrężny", pokonywania złożonych budowli skanalizowanych na wlotach oraz z centralną przeszkodą, w tym budowli typu rondo, znaczenia znaku C-12 oraz właściwego rozumienia czym wg zasad ruchu jest droga i skrzyżowanie,  jest warszawska "szkoła", którą śmiało można nazwać szkołą Zbigniewa Drexlera, byłego ministerialnego urzędnika odpowiedzialnego za prawną regulację ruchu drogowego w PRL.  Oparta jest ona na wzorowanym na prawie radzieckim Kodeksie drogowym z 1983 roku, której Zbigniew Drexler był współautorem. Ten stworzony w stanie wojennym Kodeks drogowy przestał być w Polsce prawem w 1997 roku i od 1998 roku polskie prawo o ruchu drogowym jest zgodne z Porozumieniami europejskimi czego najwyraźniej nie są świadomi zwolennicy tej szkoły. 

Warszawska szkoła obowiązuje w większości ośrodków, w tym egzaminatorów WORD z Częstochowy którzy zasłynęli w Polsce dzięki sędziemu SA w Gliwicach, profesorowi nauk prawnych, Grzegorzowi Dobrowolskiemu. Prawomocnym wyrokiem (II SA/GL 888/16) potwierdził on nieuprawnione wymaganie przez egzaminatora włączenia lewego kierunkowskazu przed wjazdem na okrężnie zorganizowaną budowlę typu rondo,  przy poleceniu jazdy na jego lewą stronę. Zaprzecza to wprost tezie lansowanej przez warszawską szkołę wg której budowla z centralną przeszkodą jest w całości jednym elementarnym skrzyżowaniem o kierunkowej organizacji ruchu, dokładnie takim jak bez wyspy na środku. 

Sędzia pozwolił sobie także uznać przedłożone jako dowód w sprawie książki dla kandydatów na kierowców wydawnictwa Grupa IMAGE z Warszawy za sprzeczne z obowiązującym prawem. Spowodowało to niewybredne ataki na jego osobę zainicjowane przez środowisko związane z Grupą IMAGE i założoną przez nią Fundację Zapobieganie Wypadkom Drogowym pomimo tego, że taki sam prawomocny wyrok zapadł w  Lublinie, gdzie sprawą zajął się nawet NSA. 

Nieco mniej popularną jest krakowska szkoła Marka Dworaka, różniąca się  od warszawskiej tym, że jej twórca odróżnia neutralny kierunkowo "ruch okrężny" w rozumieniu nakazu znaku C-12, od kierunkowej organizacji ruchu budowli z centralną przeszkodą, w tym budowli typu rondo. Wie, to czego nie rozumieją do dziś egzaminatorzy WORD z Warszawy, Szczecina, Częstochowy czy Lublina, że "ruch okrężny" to jazda bez zmiany kierunku jazdy biegnącą dookoła wyspy lub placu, zgodnie ze wskazaniem strzałek na znaku C-12 "(obowiązujący) ruch okrężny", jednokierunkową jezdnią, a nie permanentna zmiana kierunku jazdy w lewo przy wyspie lub placu z włączonym, jeszcze przed wjazdem lewym kierunkowskazem. 

Marek Dworak, wie także, że manewr zmiany kierunku jazdy w prawo wprost z lewego pasa ruchu okrężnie biegnącej jezdni jest manewrem niebezpiecznym i co do zasady zabronionym, co doskonale wiedzą karani za takie nieodpowiedzialne zachowanie wadliwie wyszkoleni kierujący (art. 22.2.1 i art. 22.5 ustawy Prawo o ruchu drogowym). 

Rzeczywistość jest zatem taka, że co WORD to inna praktyka w szkoleniu i egzaminowaniu kandydatów na kierowców i kierowców.  Niestety w Częstochowie i w Lublinie, pomimo prawomocnych wyroków,  egzaminatorów i egzaminowanych wciąż obowiązuje warszawska szkoła rozumienia obowiązującego prawa. Na potwierdzenie powyższego przytoczę i skomentuję publiczną wypowiedź egzaminatora WORD z Częstochowy.

(Egzaminator WORD Częstochowa) RONDO, to skrzyżowanie z wyspą środkową i jednokierunkową jezdnią wokół wyspy, na którym pojazdy zobowiązane są objeżdżać wyspę w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Takie jest konstrukcyjne określenie. Typowe ronda są obiektami inżynierii ruchu drogowego, gdzie promieniście dochodzące drogi łączą się z okalającą wyspę jednokierunkową jezdnia, umożliwiającą jazdę wokół niej.

(Komentujący RRD) Co do zasady taka definicja budowli typu rondo jest poprawna, chociaż zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN "rondo" to przede wszystkim zagospodarowany na cele publiczne okrągły lub owalny plac z okalającą go, zwykle jednokierunkową jezdnią i promieniście biegnącymi  od i do niej drogami. RONDO to także upodobnione do takiego placu skrzyżowanie dróg w rozumieniu budowli drogowej skanalizowane okrągłą lub owalną niedostępną publicznie wyspą środkową. 

Rondo może być dowolnie zorganizowane (oznakowane). Może być jedno lub dwukierunkowe, może być zorganizowane neutralnie kierunkowo czyli okrężnie, zgodnie z nakazem znaku C-12 "ruch okrężny" (brak strzałek kierunkowych na wlotach i jedynie okrężny przebieg pasów ruchu na jego obwiedni) lub kierunkowo, zgodnie z oznakowaniem kierunkowym na wlotach i obwiedni. Przy kierunkowej organizacji ruchu może mieć ustalone znakami drogowymi pierwszeństwo na jednym lub kilku kierunkach albo podporządkowane wszystkie wloty. 

(Egzaminator) Zasady przejeżdżania przez ronda są identyczne, jak przez każde inne skrzyżowanie. Przejeżdżając skrzyżowania z wyspą, stosujemy podstawowe zasady zmiany kierunku jazdy określone w art.22 Kodeksu Drogowego.

(RRD) Tą wypowiedzią egzaminator z Częstochowy potwierdza, że pomimo prawomocnego wyroku nadal interpretuje obowiązujące prawo wg warszawskiej szkoły i wymysłów Zbigniewa Drexlera, wg której budowla typu rondo to zwykłe skrzyżowanie, takie samo jak bez wyspy. 

Wbrew tej szkole żadna budowla z centralną przeszkodą o dowolnym kształcie i wielkości, w tym typu rondo, nie jest w całości jednym skrzyżowaniem w rozumieniu zasad ruchu. To zawsze pewien zbiór sąsiadujących bezpośrednio ze sobą lub oddalonych od siebie elementarnych skrzyżowań. Zatem prawdą jest tylko to, że pokonując taką złożoną z elementarnych skrzyżowań zwykłych budowlę drogową stosuje się obowiązujące zasady ruchu kolejno pokonując każde jego elementarne skrzyżowanie i każdy odcinek jezdni miedzy nimi. Nie ma żadnej podstawy do traktowania takiej złożonej budowli w całości jako jednego elementarnego skrzyżowania bez wyspy na środku.
 
(Egzaminator) Przypomnijmy! Przed wjazdem na rondo, odpowiednio wcześnie zajmujemy właściwą pozycję na jezdni tj.: zbliżamy się do prawej krawędzi jezdni – jeżeli zamierzamy skręcić w prawo, zbliżamy się do środka jezdni lub do lewej jej krawędzi na jezdni jednokierunkowej – jeżeli zamierzamy skręcić w lewo.

(RRD) Pierwsza część wypowiedzi jest poprawna. Każdy kierujący ma zajmować na drodze właściwe, zgodne z wymaganiami obowiązującego prawa, miejsce.  Jeżeli dana budowla jest zorganizowana okrężnie, to niezależnie od tego którym wylotem kierujący zamierza opuścić okrężnie biegnącą jezdnię, zajmuje przed wjazdem prawy pas ruchu, chyba, że jest no zajęty, bowiem od wlotu porusza się dalej bez zmiany kierunku jazdy, aż do zmiany kierunku jazdy w prawo gdy opuszcza okrężnie biegnącą jezdnię, co do zasady z jej prawej strony. 

Jeżeli taka budowla jest zorganizowana  kierunkowo powinien zając właściwy pas ruchu zgodnie z oznakowaniem kierunkowym wlotu (znak P-8, znak F-10 lub F-11) i zamierzonym kierunkiem jazdy. 
 
(Egzaminator) Przed opuszczaniem ronda zbliżamy się do prawej krawędzi jezdni, ponieważ będziemy wykonywać zmianę kierunku jazdy w prawo. Tylko w ten sposób, ograniczając ilość miejsc kolizyjnych do minimum, możemy bezpiecznie opuścić skrzyżowanie. Opisanych zasad nie stosuje się, jeżeli jest to niemożliwe ze względu na gabaryty pojazdu. Pamiętajmy, że kierujący pojazdem ma zawsze obowiązek zawczasu sygnalizować każdą zmianę kierunku jazdy w sposób czytelny i jednoznaczny dla innych uczestników ruchu drogowego. Na rondach, jak i przed nimi – informujemy innych uczestników ruchu drogowego - o naszych dalszych zamiarach. Przed zjazdem z ronda powinniśmy zawsze włączyć kierunkowskaz prawy. 

(RRD) Niestety z wypowiedzi egzaminatora jednoznacznie wynika, że nie odróżnia okrężnej organizacji ruchu od kierunkowej i traktuje bezprawnie rondo w całości za jedno skrzyżowanie w rozumieniu zasad ruchu o kierunkowej organizacji ruchu. W zgodzie z obowiązującym prawem, tylko przy okrężnie biegnącej jezdni i tak biegnących jej pasach ruchu opuszczenie tej jezdni, możliwe jest tylko z jej prawej strony bowiem jest to zmiana kierunku jazdy w prawo z prawego pasa ruchu. Wymaga to sygnalizowania zamiaru prawym kierunkowskazem włączonym nie wcześniej niż po minięciu skrzyżowania  wylotowego poprzedzającego to na którym  ma nastąpić zmiana kierunku jazdy.

Egzaminator zupełnie mija się z prawdą w przypadku centralnie skanalizowanych budowli o kierunkowej organizacji ruchu. Przy tej organizacji ruchu opuszcza się taką budowlą albo zmieniając kierunek jazdy w prawo, albo jadąc  "na wprost" do wylotu bez zmiany kierunku jazdy i pasa ruchu oznaczonego strzałką kierunkową "na wprost". 

(Egzaminator) Także wskazane jest, aby przed rondem, kiedy mamy zamiar skręcić na nim w lewo - włączyć kierunkowskaz lewy, a przed skrętem w prawo – kierunkowskaz prawy. Zachowamy wtedy czytelność zamiarów i umożliwimy wyprzedzanie nas przez inne pojazdy z prawej bądź lewej strony.
 
(RRD) Przy okrężnej organizacji ruchu, której ideą jest wyeliminowanie niebezpiecznej zmiany kierunku jazdy w lewo, żaden kierujący nie skręca w lewo w rozumieniu zmiany kierunku jazdy, zatem nie ma podstaw, poza zamiarem zmiany pasa ruchu z prawego na lewy, do włączenia lewego kierunkowskazu. Przy ruchu okrężnym wyprzedzanie pojazdów silnikowych dozwolone jest zarówno na obwiedni okrężnie zorganizowanej budowli drogowej, wg ogólnych zasad ruchu jak na każdej innej wielopasowej jezdni, oraz wyjątkowo na podstawie art. 24.7.3 ustawy Prawo o ruchu drogowym, na elementarnych skrzyżowaniach o ruchu okrężnym okrężnie zorganizowanej budowli drogowej. Na niekierowanych budowlach z centralną przeszkodą o kierunkowej organizacji ruchu wyprzedzanie pojazdów silnikowych dozwolone jest tylko na odcinkach przeplatania, o ile takie sa między jej elementarnymi skrzyżowaniami.

Egzaminator) Nie zapominajmy, że często w trakcie przejeżdżania przez różnorodne skrzyżowania – w tym również przez ronda - zmianę kierunku jazdy dokonujemy kilkakrotnie. Pamiętajmy! Czytelną pozycją na drodze oraz właściwym używaniem kierunkowskazów przekazujemy innym uczestnikom ruchu drogowego informacje dotyczące dalszego toru jazdy naszego pojazdu.

(RRD) Egzaminator sam sobie zaprzecza twierdząc, że na skrzyżowaniu, w tym typu rondo, zmienia się kierunek jazdy wielokrotnie, a skoro tak to wielokrotnie kierujący musi włączać i wyłączać kierunkowskaz czego nie czyni przecież na żadnym elementarnym skrzyżowaniu bez wyspy lub placu na środku.

Tak jest na rondach o kierunkowej organizacji ruchu, które są także zbiorem elementarnych skrzyżowań zwykłych, na których jedzie się "na wprost" albo zmienia kierunek jazdy w lewo lub w prawo, a zjazd z niego jest albo jazdą "na wprost" do wylotu albo zmianą kierunku jazdy w prawo. Przy "ruchu okrężnym" w rozumieniu nakazu znaku C-12, zjazd z ronda to jedyna  zmiana kierunku jazdy, zawsze w prawo, zatem co do zasady z prawego pasa ruchu.

(Egzaminator) Sytuacja ulega zmianie jeśli pojawiają się pionowe i poziome znaki drogowe, które przypisują pasy ruchu przed rondem (jak i w jego trakcie) do konkretnych kierunków jazdy. W takich przypadkach stosujemy się oczywiście do przepisów szczegółowych, czyli znaków drogowych. 

(RRD) Tu jest mowa o budowlach typu rondo o kierunkowej, a nie okrężnej organizacji ruchu, czyli z pasami ruchu biegnącymi "na wprost" do wylotów, a nie jedynie okrężnie czyli zgodnie z nakazem znaku C-12 "ruch okrężny". Oczywiście i te budowle nie są w całości jednym skrzyżowaniem w rozumieniu zasad ruchu lecz zbiorem elementarnych skrzyżowań zwykłych i ewentualnie łączących je odcinków jezdni. 

Poniżej ta sama budowla drogowa typu rondo z dokładnie tymi samymi elementarnymi skrzyżowaniami o różnej organizacji ruchu. Przy kierunkowej organizacji ruchu budowli z centralna przeszkodą w postaci wyspy lub placu do wylotu jedzie się albo w prawo z prawego pasa ruchu albo "na wprost" dowolnym pasem ruchu oznaczonym strzałką P-8 (rys. 1).  
Rys. 1
KIERUNOWA organizacja ruchu, także w przypadku podporządkowania wszystkich wlotów, bez znaków C-12 na wlotach bowiem organizacja ruchu nie ma nic wspólnego z "ruchem okrężnym" w rozumieniu tego znaku 

Przy okrężnej organizacji ruchu pasy ruchu biegną jedynie okrężnie dookoła wyspy lub placu zgodnie ze wskazaniem strzałek na znaku C-12, zatem na dowolny pas ruchu jezdni drogi wylotowej można wjechać jedynie zmieniając kierunek jazdy w prawo, co do zasady, tylko z prawego pasa ruchu. Przy tej organizacji ruchu lewy pas ruchu służy jedynie do omijania i wyprzedzania pojazdów znajdujących się na prawym okrężnie biegnącym pasie ruchu. Małe budowle typu rondo o okrężnej organizacji ruchu powinny być budowane wyłącznie jako jednopasowe, natomiast duże powinny być budowane jako dwupasowe z jednopasowymi wylotami, by nie kusić jadących lewym pasem okrężnie biegnącym pasem ruchu do zabronionego prawem skrętu w prawo (rys. 2).

Rys. 2
OKRĘŻNA organizacja ruchu w rozumieniu nakazu znaku C-12 
zatem bez znaków P-8 "strzałka kierunkowa" na wlotach
Oznakowanie
a) dla świadomych zasad "ruchu okrężnego", b) wymuszające poszanowanie prawa

Pomysł, że rondo to w całości jedno kierunkowo zorganizowane zwykłe skrzyżowanie narodził się jeszcze w ubiegłym wieku kiedy w PRL przebudowywano niebezpieczne zwykłe skrzyżowania na skanalizowane budując na ich środku wyspę i znakując wloty znakiem C-12 "ruch okrężny". Tak powstawały okrężnie zorganizowane małe ronda o jednym okrężnie biegnącym pasie ruchu. Można było wówczas bez problemu wmawiać kierującym, że pasy ruchu biegną od wlotów "na wprost" do wylotów, a nie jedynie okrężnie oraz, że znak C-12 to symbol ronda o znaczeniu znaku C-9, który nakazuje omijanie wyspy środkowej z jej prawej strony. 

Przy jednym pasie ruchu nieuprawnione włączenie przed wjazdem lewego kierunkowskazu nie miało wpływu na bezpieczeństwo ruchu, a włączanie prawego, nazywanego "zjazdowym", było de facto zgodnym z prawem sygnalizowaniem zamiaru zmiany kierunku jazdy w prawo w związku z zamiarem opuszczenia okrężnie biegnącej jezdni z jej prawej strony. Także sprzeczne z prawem europejskim znaczenie znaku C-12, przy jednym okrężnie biegnącym pasie ruchu nie zagrażało bezpieczeństwu kierujących.  

Te nieuprawnione wymysły zweryfikowało życie wtedy gdy pojawiły się w Polsce okrężnie zorganizowane budowle typu rondo o dwóch oznaczonych znakami okrężnie biegnących pasach ruchu, co wprost zaprzeczyło ich kierunkowemu przebiegowi, tak jak na zwykłym skrzyżowaniu, od wlotu do wylotu, a wadliwe rozumienie znaczenia znaku C-12 wprost zaczęło zagrażać życiu i zdrowiu kierujących.  Gdy pojawiły się budowle typu rondo z wyspą środkową o powierzchni kilku hektarów, placem z kościołem na środku, przystankami autobusowymi oraz miejscami do parkowania na obwiedni, wtedy i obecnie zorganizowane  okrężnie w rozumieniu nakazu znaku C-12, twierdzenie że rondo to w całości jedno zwykłe skrzyżowanie w rozumieniu zasad ruchu, to jedynie nieuprawniony wymysł. 
 
Niestety twórca warszawskiej szkoły do dziś publicznie twierdzi, że nawet taka budowla to w całości jedno klasyczne kierunkowo zorganizowane skrzyżowanie, że kierunek jazdy to kierunek ruchu jadącego, że kierunkowskazy służą do wskazywania kierunku oraz strony skrzyżowania, że znak C-12 to symbol ronda o znaczeniu znaku C-9, a "ruch okrężny" to permanentna zmiana kierunku jazdy w lewo przy wyspie środkowej z włączonym jeszcze przed wjazdem na okrężnie zorganizowane budowle w tym typu rondo lewym kierunkowskazem. Wg tej szkoły "ruch okrężny" można nakazać znakiem C-9 lub C-1 oraz, że do znaku A-7 stawianego na wszystkich wlotach kierunkowo zorganizowanych budowli typu rondo można dodać znak C-12, bo wtedy jedno skrzyżowanie może mieć podporządkowane wszystkie wloty. 

Po pierwsze budowla typu rondo, nawet w postaci "mini", nie jest w całości jednym skrzyżowaniem w rozumieniu zasad ruchu, a po drugie znakiem C-9, C-1 i C-2  nie da się nakazać "ruchu okrężnego". Można nimi jedynie nakazać objeżdżanie znaku z prawej strony lub nakazać jazdę w prawo przed albo za znakiem. Poza tym zarówno polskie jak i międzynarodowe prawo o ruchu drogowym pozwala na dodanie do znaku C-12 stawianego na wszystkich wlotach okrężnie zorganizowanych  budowli o dowolnym kształcie i wielkości, w tym typu rondo, znaku A-7 "ustąp pierwszeństwa" lub zamiennie znaku B-20 STOP, nigdy odwrotnie. Ma to na celu odwrócenie na wlotach okrężnie zorganizowanych budowli drogowych pierwszeństwa z prawej na pierwszeństwo z lewej strony, co uzgodniono dla Europy w Genewie w 1971 roku, rezygnując wówczas z radzieckiego pomysłu na odwrócenie pierwszeństwa na wlotach okrężnie zorganizowanej budowli jedynie zapisem w prawach krajowych sygnatariuszy tych porozumień. Mało kto wie, że w PRL do końca 1983 roku pierwszeństwo, tak jak obecnie w Rosji, przy samotnym znaku "obowiązujący ruch okrężny" na wlocie pierwszeństwo miał pojazd zbliżający się z lewej strony. Prawda, że ciekawostka, bo przecież wszyscy wiedzą, że od zawsze jest odwrotnie?

O tym jaka szkoła obowiązuje w danym WORD można dowiedzieć się jedynie z autopsji oraz filmów instruktorów OSK, w tym w sposób nie  budzący wątpliwości z filmów byłych egzaminatorów WORD.

"Buy coffee" to forma wspierania niezależnych twórców przez przekazanie im dowolnej kwoty w formie darowizny, za co darczyńcom serdecznie dziękuję. Wspierający moją działalność kwotą min. 25 zł otrzymają w ramach podziękowania najnowsze wydanie książki Vademecum kierującego. Droga, skrzyżowanie i zmiana kierunku jazdy.

mgr inż.  Ryszard R. Dobrowolski