488. Szwajcarskie ronda, jak dalekie od ideału?

488. Szwajcarskie ronda, jak dalekie od ideału?

Tu można wesprzeć moją działalność na rzecz poprawy BRD stawiając mi przysłowiową "kawę" https://buycoffee.to/mrerdek1.blogspot.com

Jeden z czytelników bloga napisał, że podczas internetowej dyskusji na temat ruchu okrężnego w rozumieniu nakazu znaku C-12, a ściślej bezprawnego łączenia u nas w oznakowaniu neutralnego kierunkowo ruchu okrężnego nakazanego znakiem C-12 z zaprzeczającym mu kierunkowym ruchem odśrodkowym wg strzałek kierunkowych malowanych na jezdni dróg dolotowych, dostał przykład ze szwajcarskiego miasta Ofringen, gdzie okrężnie zorganizowane rondo o dwóch pasach ruchu na wlotach znakuje się równocześnie kierunkowo. Słusznie jednak zauważył, że na lewym pasie ruchu nie ma strzałki do skręcania w lewo. Zapytał, czy słusznie uważa, że jazda zgodna ze wskazaniem strzałek "na wprost" oznacza jazdę wokół wyspy środkowej? Zapytał także jak należy rozumieć zastosowaną tam sygnalizację świetlną (rys. 1)?

Rys. 1

Ruch okrężny czy kierunkowy?

https://www.google.com/maps/@47.3044721,7.9315182,3a,75y,227.21h,91.06t/data=!3m6!1e1!3m4!1s0BDT74g0huEXhsK1XN-P_w!2e0!7i16384!8i8192?authuser=0&coh=205409&entry=ttu&g_ep=EgoyMDI0MDgyOC4wIKXMDSoASAFQAw%3D%3D

Ronda w Szwajcarii to głównie małe jednopasowe okrężnie zorganizowane budowle drogowe na wylotach oznaczone znakiem nakazu "ruch okrężny" z dodanym do niego od góry znakiem "ustąp pierwszeństwa". Wszystkie mają jezdnie oznaczone liniami krawędziowymi, na wylotach przerywanymi, by nie było wątpliwości, że jezdnia na nich biegnie jedynie okrężnie, a jej opuszczanie to zmiana kierunku jazdy w prawo. By je poprawnie pokonać wystarczy wiedzieć, że znak nakazu "ruch okrężny" nakazuje stosować się do zasad tej neutralnej kierunkowo organizacji ruchu, a znak ostrzegawczy odwraca pierwszeństwo na wlocie z pierwszeństwa z prawej strony na pierwszeństwo z lewej. Do tego należy zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy w prawo po minięciu wylotu poprzedzającego ten na którym kierujący zamierza opuścić okrężnie biegnącą jezdnię. To wszystko. 

Oczywistym jest, że gdy jednokierunkowa jezdnia okrężnie zorganizowanej budowli drogowej ma dwa równolegle biegnące obok siebie pasy ruchu, to nic się nie zmienia, poza możliwością omijania i wyprzedzania innych pojazdów. Nie ulega przecież wątpliwości, że przy możliwości jazdy prawym pasem ruchu "na wprost" dookoła wyspy lub placu jadący lewym pasem nie ma prawa zmienić kierunku jazdy w prawo przecinając prawy pas ruchu okrężnie biegnącej jezdni. Zakazuje tego wprost prawo, także szwajcarskie. 

W Szwajcarii trudno jednak znaleźć dwupasowe okrężnie zorganizowane budowle do których bez wątpienia należy rondo z sygnalizacją świetlną w szwajcarskiej miejscowości Ofringen. Jest oznaczone na wlotach znakiem nakazu "obowiązujący ruch okrężny" z dodanym do niego od góry znakiem ostrzegawczym  "ustąp pierwszeństwa". Niestety rozdzielenie sygnalizatorem obu znaków jest błędem, bowiem zgodnie z Porozumieniem europejskim z 1971 roku znak "ustąp pierwszeństwa"  lub zamiennie znak "stop" dodaje się od góry do znaku "obowiązujący ruch okrężny" tak,  że oba znaki  stanowią razem jeden znak. Najwyraźniej w Szwajcarii te dwa znaki są przez niektórych traktowane bezprawnie jako osobne (rys. 1 i 2).

Rys. 2 

Wlotowe skrzyżowanie okrężnie zorganizowanej budowli drogowej z rozdzielonymi sygnalizatorem znakami oraz samotnym znakiem :"ustąp pierwszeństwa" po lewej stronie jezdni  

Są jednak w Szwajcarii budowle typu rondo o okrężnej organizacji ruchu gdzie te znaki nie są rozdzielone sygnalizatorem (rys. 3). Bywa, że oba znaki są wyżej montowane, a sygnalizator montowany jest poprawnie obok nich. 

Rys. 3 

Wlotowe skrzyżowanie okrężnie zorganizowanej budowli drogowej, tu w postaci centralnie skanalizowanego skrzyżowania typu rondo z sygnalizacją świetlną

Oczywistym jest, że ideą rozwiązania komunikacyjnego w postaci organizacji ruchu o międzynarodowej nazwie "ruch okrężny", przy ruchu prawostronnym jest  brak zmiany kierunku jazdy w lewo, co potwierdza  brak strzałki kierunkowej do skręcania w lewo na lewym pasie ruchu dwupasowego wlotu ronda (rys. 1).

Na tym szwajcarskim rondzie na jezdni dwupasowych wlotów są klasyczne strzałki kierunkowe, takie jak na tabliczkach pod sygnalizatorami.  Ponieważ rondo nie jest dwupasowe lecz semi-dwupasowe, by nie było żadnych wątpliwości, powinno mieć, jednopasowe wyloty i  wloty. 

Rondo semi-dwupasowe o okrężnej organizacji ruchu to dla wąskich pojazdów rondo dwupasowe, a dla szerokich i długich jednopasowe, na którym nie wolno na obwiedni wyprzedzać pojazdów z ich prawej strony. By nie prowokować jadących przy wyspie do zabronionej im zmiany kierunku jazdy w prawo oraz przy braku oznaczonych znakami pasów ruchu tendencji do prostowania toru jazdy i zmiany pasa ruchu bez sygnalizowania zamiaru, wszystkie wyloty ronda są jednopasowe.  

Strzałki kierunkowe na wprost na wlotach tego ronda oznaczają okrężny przebieg pasów ruchu zgodny ze wskazaniem strzałek na znaku nakazu "ruch okrężny" . Jadący przy wyspie środkowej wie, że to jazda dozwolona tylko "na wprost" okrężnie biegnącą jezdnią, a jadący prawym pasem biegnącym przy .prawej krawędzi tej jezdni wie, że to także jazda "na wprost" dookoła placu lub wyspy środkowej, jednak z możliwością zmiany kierunku jazdy w prawo w celu jej opuszczenia. 

Segregacja kierunkowa ma służyć poprawie przepustowości przez rozdzielenie na wlotach strumieni ruchu. By nie było wątpliwości, że strzałka "na wprost" na lewym pasie ruchu nie prowadzi do przeciwległego wylotu, tak jak to jest przy odśrodkowej (kierunkowej) organizacji ruchu zastosowano na wlotach tablice przeddrogowskazowe niestety niezgodne z okrężną organizacją ruchu. Ich zadaniem jest  wskazuje jedynie miejscowości i miejsca, a nie kierunków jazdy. Pomimo tego, że kierujący wie, że rondo ma okrężną organizacje ruchu tablica przypomina mu, że zajmując lewy pas ruchu oznaczony strzałką "na wprost" nie wjedzie na jezdnię drogi wylotowej biegnącej w kierunku Bazylei. Powinien mieć jednak świadomość tego, że wbrew tej tablicy, po drugiej stronie ronda stoi taka sama, nie wolno mu zmienić kierunku jazdy w prawo z lewego pas a ruchu okrężnie biegnącej jezdni (rys. 4). 

Rys. 4

Tablica przeddrogowskazowa wskazuje miejscowości i miejsca, a nie kierunki jazdy, bowiem tak znakowane powinny być budowle o odśrodkowej organizacji ruchu 

I na koniec sprawa sygnalizatorów. Niestety sygnalizatory na tym szwajcarskim rondzie nie mają nic wspólnego nie tylko z ruchem okrężnym, ale także z troską o BRD. 

Sygnalizatory są trzykomorowe i są umieszczone tylko na trzech wlotach. Co równie ważne, na obwiedni nie ma sygnalizacji świetlnej, co  poprawnie uczyniono na obwiedni pokazanej na rys. 2. Na dodatek na dwóch wlotach są oznaczone znakami przejścia dla pieszych bez przeznaczonych dla pieszych sygnalizatorów. Przy takiej organizacji ruchu kierujący znajdujący się na obwiedni ronda oraz piesi zamierzający wejść na jezdnię są zmuszeni do zgadywania jaki sygnał jest wyświetlany na wlocie do którego się zbliżają. 

Ciekawe, bo podobna zgaduj zgadula jest elementem kierunkowej organizacji ruchu ronda Śródka w Poznaniu, gdzie na dodatek kierunkowo zorganizowane rondo oznaczono na wlotach bezprawnie znakiem C-12 nakazującym neutralny kierunkowo "ruch okrężny". Niestety to bezprawie stało się u nas patologią na którą są ślepi wszyscy odpowiedzialni w Polsce za BRD zapewniający o swojej trosce i zaangażowaniu w walce o jego poprawę. 

mgr inż. Ryszard R. Dobrowolski

Klikając na ten przycisk  

 wesprzesz moją działalność na rzecz poprawy BRD. W podziękowaniu otrzymasz książkę (plik PDF)

Vademecum kierującego. Droga, skrzyżowanie i zmiana kierunku jazdy

(ronda, ruch okrężny, skrzyżowanie o ruchu okrężnym)

453. Zjazd z ronda semi-dwupasowego na przykładzie ronda w Lesznie

453. Zjazd z ronda semi-dwupasowego na przykładzie ronda w Lesznie

Rys. 1

Rondo semi-dwupasowe (okrężna organizacja ruchu) na zbiegu ulic Spółdzielczej i Wilkowickiej w Lesznie

"Buy coffee" to forma wspierania niezależnych twórców przez przekazanie im dowolnej kwoty w formie darowizny, za co darczyńcom serdecznie dziękuję. Wspierający moją działalność kwotą min. 25 zł otrzymają w ramach podziękowania najnowsze wydanie książki Vademecum kierującego. Droga, skrzyżowanie i zmiana kierunku jazdy. Ryszard R. Dobrowolski.

Zdjęcie ronda o okrężnej organizacji ruchu nakazanej znakiem C-12 "(obowiązujący) ruch okrężny" z poprzedniego wpisu pokazuje, że kierowcy wcale nie poruszają się na rondach możliwie blisko prawej krawędzi jezdni lecz blisko kanalizującej ruch wyspy środkowej lub jej pasa ochronnego. Po prostu, zwykle z powodu zbyt dużej prędkości, prostują tor jazdy co na zakrętach nazywane jest ich ścinaniem. 

Na rondach jednopasowych zorganizowanych zgodnie z zasadami "ruchu okrężnego" nakazanego znakiem C-12 takie zachowanie nie ma dużego wpływu na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Nieco gorzej jest na rondach semi-dwupasowych i zupełnie fatalnie na  rondach z wielopasowymi wlotami i wylotami oraz kilkoma oznaczonymi znakami drogowymi pasami ruchu na obwiedni. 

Rondo semi-dwupasowe to okrężnie, w rozumieniu nakazu znaku C-12, zorganizowane rondo o jednopasowych wlotach i wylotach oraz szerokiej na dwa osobowe samochody jezdni będącą jednopasową jezdnią dla dużych i długich pojazdów. Nie jest prawdą, że takim rondem jest rondo o dwupasowych wlotach i nieoznaczonych na obwiedni okrężnie biegnących pasach ruchu na których mieszczą się obok siebie duże pojazdy. Takie rondo jest rondem wielopasowym. Jeżeli nie mieszczą się na nim obok siebie szerokie normatywne pojazdy, to ich wloty i wyloty mają obowiązek być jednopasowe.    

Tu chcę uspokoić kierowców, że wcale nie muszą wiedzieć czym jest rondo, a skoro tak, to także czym jest okrężnie czyli neutralnie kierunkowo zorganizowane rondo jedno i wielopasowe, w tym semi-dwupasowe. Nie muszą wiedzieć czym jest mini rondo, małe rondo, średnie rondo i duże rondo bowiem sa to określenia prawa budowlanego. Nie muszą też wiedzieć czym jest zorganizowane kierunkowo wielopasowe rondo odśrodkowe, spiralne, turbinowe a nawet magiczne, ponieważ ta wiedza jest także wiedzą z zakresu budownictwa, a nie zasad ruchu drogowego. Świadomie nie wspomniałem tu o rondzie typu "hantle" oraz o rondzie typu "psia kość", bowiem takie budowle rondami nie są, tak samo jak nie są nimi budowle z centralną przeszkodą o innym kształcie niż okrągły lub owalny. 

Rondo w drogownictwie to okrągły lub owalny plac z okalająca go jezdnią lub upodobnione do takiego placu skanalizowane okrągłą lub owalną wyspą środkową skrzyżowanie dróg. Obie te budowle mogą być dowolnie, okrężnie lub kierunkowo, zorganizowane tzn. oznakowane. Różnica polega tylko na tym, że plac jest dostępny publicznie bowiem jest zagospodarowany na cele publiczne, a wstęp na wyspę jest zabroniony.  Z tego powodu małe budowle typu rondo mają na środku wyspy nie place. 

Ten wpis jest zatem po części dedykowany budowniczym dróg oraz inżynierom ruchu, szczególnie tym którym zawdzięczamy ostatnie zmiany prawa o ruchu drogowym. Pod pretekstem ujednolicenia nazewnictwa podyktowano im nowe definicje drogi i skrzyżowania w rozumieniu zasad ruchu, a ci posłusznie przygotowali poprawki które przedstawiciele narodu, ślepo wierząc w ich mądrość i profesjonalizm, pomimo ich sprzeczności z umowami europejskimi,  postanowili posłusznie  te bzdury uczynić polskim prawem.  Na szczęście Polskę obowiązują w pierwszej kolejności umowy międzynarodowe, więc i z tą legislacyjną samowolą można sobie stosunkowo łatwo poradzić.  

Jak wspomniałem wcześniej, to że wielu kierujących nie wie czym jest rondo w rozumieniu zasad ruchu nie ma większego znaczenia, ale brak wiedzy czym jest  "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" o którym jest mowa w art. 24.7.3 ustawy Prawo o ruchu drogowym w związku z wyprzedzaniem pojazdów silnikowych, to już poważny problem, bowiem nie jest on rondem.  Wielu nie rozumie także znaczenia znaku C-12 oraz tego, że zgodne z prawem dodanie znaku ostrzegawczego A-7 "ustąp pierwszeństwa" do znaku nakazu "ruch okrężny" nie jest tym samym co bezprawne i bezsensowne dodanie znaku C-12 do znaku A-7 stawianego na wlotach kierunkowo zorganizowanych budowli drogowych o podporządkowanych wszystkich wlotach. 

Mijają dekady i zamiast dążyć do właściwego rozumienia obowiązującego w Polsce prostego i uniwersalnego prawa o ruchu drogowym, dopasowuje się prawo i znakowanie dróg do sprzecznych z nim ekwilibrystycznych wymysłów interpretacyjnych tworzonych przez wciąż wpływowych ignorantów z czasów obowiązywania kodeksu drogowego z 1983 roku i ich bezkrytycznych naśladowców, albo bezczelnych cwaniaków mających świadomość tego, że im bardziej ogłupione i skonfliktowane społeczeństwo tym "ekspertom", tak jak urzędnikom i funkcjonariuszom publicznym, jest lepiej i bezpieczniej.

Wróćmy zatem do zasad ruchu obowiązujących na budowlach o okrężnej organizacji ruchu, tu na semi-dwupasowym rondzie w Lesznie. Każda skanalizowana budowla drogowa składa się z elementarnych (zwykłych) skrzyżowań w rozumieniu zasad ruchu. Na jednopasowych mini-rondach, na małych jednopasowych oraz na  średnich semi-dwupasowych zawsze obowiązuje neutralna kierunkowo organizacja ruchu o międzynarodowej nazwie "ruch okrężny". 

Przy "ruchu okrężnym" wjazd i jazda po obwiedni biegnącej z nakazu znaku C-12  w pętli bez końca dookoła wyspy lub placu to kontynuacja jazdy na wprost, czego nie wolno mylić z jazdą prosto, natomiast każdy zjazd z okrężnie zorganizowanej budowli drogowej o dowolnym kształcie i wielkości to opuszczenie prawego pasa ruchu okrężnie biegnącej jezdni z jego prawej strony. Wjazd na jezdnię drogi wylotowej, tu poprzecznej, to po prostu zmiana kierunku jazdy w prawo. Skoro tak, to kierujący, nie wcześniej niż po minięciu poprzedniego wylotowego skrzyżowania okrężnie zorganizowanej budowli drogowej musi zasygnalizować swój zamiar prawym kierunkowskazem lub ręką. Przy okrężnej organizacji ruchu dowolnej co do wielkości i kształtu budowli drogowej, najczęściej co nie znaczy, że tylko i wyłącznie typu rondo, nie ona jak całość lecz każde jej elementarne skrzyżowanie jest "skrzyżowaniem o ruchu okrężnym".  

Ponieważ kierujący mają tendencję do prostowania toru jazdy jadąc możliwie blisko lewej, a nie prawej, krawędzi jezdni, po ich prawej stronie robi się wolne miejsce dla innego samochodu osobowego lub jednośladu. Oczywiście wyprzedzanie z prawej strony jest wtedy zakazane, ale gdy z jakiegoś powodu pojazdy stoją, to bez problemu wolno ominąć taki pojazd z prawej strony lub się obok niego zatrzymać. Jest to nauczka dla prostujących tor jazdy, że lepszym rozwiązaniem jest jazda zgodna z przepisami czyli przy prawej krawędzi okrężnie biegnącej jezdni. Gdy obok nas stoi lub porusza się inny pojazd problemem jest wtedy kolejność opuszczania okrężnie biegnącej jezdni.

Filmujący wjechał na rondo gdy jadący przed nim zatrzymał się za samochodem dostawczym 

Nie chcąc blokować zjazdu z ronda (na zdjęciu po prawej) kontynuował jazdę po obwiedni przy prawej krawędzi okrężnie biegnącej jezdni

Zatrzymał samochód na prawym nieoznaczonym znakami pasie ruchu obok stojącego czarnego samochodu

Kiedy wylot został odblokowany ruszył jako pierwszy bowiem jako jadący prawym nieoznaczonym znakami pasem ruchu miał prawo zmienić z tego pasa ruchu kierunek jazdy w prawo. Jako drugi ruszył samochód stojący po jego lewej stronie bowiem chcąc opuścić rondo musiał najpierw zmienić pas ruchu z lewego na prawy

Jadący lewym pasem, gdyby ruszył jako pierwszy, mógłby zajechać drogę jadącemu wolniej od niego po jego prawej stronie lub musiałby zmienić kierunek jazdy w prawo wprost z lewego pasa ruchu.

Gdyby oba pojazdy ruszyły równocześnie i jechały obok siebie i jadący po prawej jechałby nieco wolniej i nie przyspieszał, do czego ma prawo, to byłby wyprzedzany przez jadącego po lewej stronie, co nie jest zabronione. Gdyby jadący z lewej nie zamierzał kontynuować jazdy "na wprost" po obwiedni jadąc dookoła wyspy lecz też chciałby zmienić kierunek jazdy w prawo w celu wjazdu na jezdnię drogi wylotowej (poprzecznej) nie miałby tu miejsca na bezpieczny powrót na prawy pas ruchu by z niego opuścić okrężnie biegnąca jezdnię.  Zmieniając pas ruchu nie może zajechać drogi wyprzedzanemu i zmusić go swoim zachowaniem do zmniejszenia prędkości, zatrzymania lub zmiany toru jazdy czyli nie ustąpić mu pierwszeństwa.

Jazda przy prawej krawędzi jezdni okrężnie biegnącej jezdni gdy na niej nie oznaczono znakami pasów ruchu, być może minimalnie wolniej niż przy wyprostowanym torze jazdy, jest obwarowana jedynie zakazem wyprzedzania z prawej strony, co nie znaczy, że wyprzedzany ma obowiązek się zatrzymać lub zwolnić. 

Proszę nie wierzyć na słowo w bzdury o pierwszeństwie tego z lewej strony wynikającego rzekomo z zakazu wyprzedzania z prawej strony przed zwężeniem przy braku na jezdni oznaczonych znakami pasów ruchu. Prawy nieoznaczony znakami pas ruchu biegnie zawsze przy prawej krawędzi jezdni i zanika tylko wtedy gdy kończy się jezdnia drogi i to niezależnie od jej szerokości i krętości. Jezdnia na której nie oznaczono znakami pasów ruchu, z punktu widzenia zasad ruchu, poszerza się i zwęża tylko po swojej lewej stronie.

                           mgr inż. Ryszard R. Dobrowolski