425. Zawracanie na dwupasowych rondach w Kaliszu wg WORD i obowiązującego prawa

425. Zawracanie z wykorzystaniem dwupasowych rond 

w Kaliszu

wg nieuprawnionych wymagań egzaminatorów WORD i wg obowiązującego prawa o ruchu drogowym

Ten wpis poświęcam sprzecznemu z obowiązującym prawem pokonywaniu okrężnie zorganizowanych dwupasowych  rond, pokonywanych zgodnie z wymaganiami egzaminatorów kaliskiego WORD. Pokazuję też jak powinno wyglądać ich pokonanie zgodnie z obowiązującym w Polsce i Polskę prawem o ruchu drogowym.

Dokładnie chodzi o zawracanie z wykorzystaniem dwupasowych budowli typu rondo o okrężnej organizacji ruchu.

Jedno rondo nosi imię Żołnierzy Niezłomnych, a drugie Ptolemeusza. W opracowaniu wspominam także rondo Celtyckie.

Niestety praktyka WORD, nie tylko kaliskiego, to trwająca od 1998 roku patologia oparta na prawie zwyczajowym wywodzącym się z poprzedniego Kodeksu drogowego z 1983 roku. Dzieje się to za sprawą zachowawczych i niedouczonych ministerialnych urzędników kolejnych rządów. Pomimo zmiany ustroju i Kodeksu drogowego na zgodny z europejskim, za sprawą nadal wpływowych "ekspertów" z czasów PRL,  nastąpiła eskalacja samowoli i bezprawia, która trwa w szkoleniu i egzaminowaniu oraz znakowaniu dróg nieprzerwanie do dziś. Talmudem dla bezkrytycznych naśladowców tych uznawanych za ekspertów ignorantów jest powielana do dziś od czasów PRL książka Zbigniewa Drexlera "Przepisy ruchu drogowego z ilustrowanym komentarzem". Ostatnie wydanie  ukazało się rok temu, a wydawcą jest Grupa IMAGE z Warszawy.

Niestety ministerialnymi doradcami, w tym ministerialnym pełnomocnikiem ds. BRD, są "eksperci" rodem z WORD przygotowani do zawodu na poziomie przyzakładowego kursu na którym zasadom ruchu drogowego poświęca się kilkanaście godzin "wykładów" prowadzonych przez wcześniej ogłupionych kolegów z tej samej koterii. Brak merytorycznego nadzoru ze stony resortu komunikacji oraz brak właściwej wiedzy, w tym brak zrozumienia istoty prawa o ruchu drogowym i znaczenia znaków drogowych, czyni tą grupę zawodową wyjątkowo zarozumiałą i arogancką, szczególnie wtedy, gdy egzaminatorzy stają się instruktorami ośrodków szkolenia kierowców. Odporni na merytoryczne argumenty uznają siebie za ekspertów o niepodważalnym autorytecie. Pozwalają sobie nawet na publiczne lekceważenie prawomocnych wyroków, czym podważają szacunek do obowiązującego prawa. 

Brak odróżniania kierunku ruchu od kierunku jazdy, w tym jazdy "prosto" od jazdy "na wprost", a co za tym idzie braku świadomości czym jest zmiana kierunku ruchu, a czym zmiana kierunku jazdy, do czego służą kierunkowskazy, czym jest droga i skrzyżowanie w rozumieniu zasad ruchu, a czym w rozumieniu budowli drogowej i ustawy o drogach publicznych, czym jest "ruch okrężny i jakie znaczenia ma od ponad dwóch dekad znak C-12, ma wpływ na bezpieczeństwo ruchu na każdej drodze, a nie tylko na budowlach typu rondo o których nie ma ani jednego słowa w przepisach dotyczących zasad ruchu drogowego. 

Przejdźmy zatem do pierwszego filmu z egzaminu prowadzonego przez kaliski WORD. 

1. Rondo Żołnierzy Niezłomnych. Wjazd jednopasowym wlotem. 

https://youtu.be/5pj2PKlJW9U

1:23 Po prawej stronie jezdni znajduje się tablica przeddrogowskazowa wskazująca kierunki w jakich może pojechać kierujący opuszczając okrężnie biegnącą dookoła wyspy jezdnię (rys. 1.1). 

Rys. 1.1

1:33 Okrężną organizację ruchu potwierdza ustawiony na skrzyżowaniu wlotowym znak nakazu C-12 "ruch okrężny". Znak A-7 "ustąp pierwszeństwa" odwraca na tym skrzyżowaniu pierwszeństwo  z prawej, przy samotnym znaku C-12, na pierwszeństwo z lewej strony. Znak C-12 powiadamia kierującego, że ruch nie odbywa się kierunkowo w lewo, w prawo lub na wprost do przeciwległego wylotu lecz bezkierunkowo okrężnie dookoła widocznej przed nim wyspy środkowej, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.  

Zgodnie z obowiązującym prawem oznakowanie pozostałych wlotów, także dwupasowych, musi być też oznakowane znakiem C-12 z dodanym do niego od góry znakiem A-7. Ktoś kto nie zna tego ronda nie wie, że dwupasowe wloty oznaczono bezprawnie także strzałkami kierunkowymi. Wybór przez egzaminowanego lewego pasa ruchu na obwiedni oraz włączenie lewego kierunkowskazu przed wjazdem na rondo wynika tylko i wyłącznie z niewłaściwego szkolenia i bezprawnego traktowania ronda w całości jako jednego skrzyżowania w rozumieniu zasad ruchu.

Ruch okrężny jest bezkierunkowy, bowiem jadąc okrężnie biegnącą jezdnią nie wjedzie się na jezdnię żadnej z dróg wylotowych. Aby to zrobić kierujący musi zmienić kierunek jazdy w prawo, co do zasady z prawego pasa ruchu okrężnie biegnącej jezdni. 

Egzaminowany zamiast kontynuować jazdę "na wprost" prawym pasem ruchy okrężnie biegnącej jezdni, oczywiście bez włączania kierunkowskazów (czytaj uzasadnienie do wyroku II SA/GL 888/16), włącza przed wjazdem lewy kierunkowskaz i wjeżdża, mając wolny prawy pas ruchu, na lewy pas okrężnie biegnącej jezdni (rys. 1.2). 

Rys. 1.2

1:43 Po minięciu przeciwległego wylotu egzaminowany wyłącza lewy kierunkowskaz i dalej porusza się lewym pasem ruchu bez sygnalizowania czegokolwiek. Tak jadąc mija kolejny wylot, co zaprzecza zachowaniu wg wskazania strzałek na wlocie  (rys. 1.3). 

 Rys. 1.3

1:50 Jadąc lewym pasem ruchu okrężnie biegnącej jezdni  po minięciu poprzedniego zjazdu, włącza prawy kierunkowskaz (rys. 1.4). 

Rys. 1.4

1:51 Nie jest prawdą, że sygnalizuje prawym kierunkowskazem zamiar zmiany tego pasa na pas jezdni drogi wylotowej. Opuszczając lewy pas ruchu okrężnie biegnącej jezdni z jego prawej strony zmienia kierunek jazdy w prawo wprost z lewego pasa ruchu czym narusza art. 22.2.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym (rys. 1.5). 

Rys. 1.5 

1:52 Wjeżdża na jezdnię jednopasowej drogi wylotowej i wyłącza prawy kierunkowskaz (rys. 1.6). 

Rys. 1.6

Przebieg jazdy wyglądał zatem tak jak to pokazano poniżej (rys. 1.7). 

Rys. 1.7

Przejazd wg wymagań egzaminatorów WORD w Kaliszu

Egzaminowany, skoro naruszając art. 16.4 ustawy Prawo o ruchu drogowym wjechał na lewy pas ruchu okrężnie biegnącej jezdni, powinien najpierw zmienić pas ruchu z lewego na prawy, i dopiero w następnej kolejności wykonać manewr zmiany kierunku jazdy w prawo. 

Świadomie przemilczam bezprawne oznakowanie dwupasowych wlotów strzałkami kierunkowymi, bowiem to oznakowanie nie jest znane wjeżdżającemu na rondo  jednopasowym wlotem oznakowanym jedynie znakiem C-12 "ruch okrężny". 

Ponieważ rondo jest zorganizowane okrężnie kierujący miał obowiązek stosować się do nakazu znaku C-12, zatem poruszać się "na wprost" prawym pasem okrężnie biegnącej jezdni i z niej skręcić (zmienić kierunek jazdy) w prawo na jezdnię drogi wylotowej (rys. 1.8). 

Rys. 1.8
Przejazd zgodny z obowiązującymi zasadami ruchu i znaczeniem znaków drogowych    

Przy okrężnej organizacji ruchu nakazanej znakiem C-12 "ruch okrężny" lewy pas ruchu służy tylko do omijania i wyprzedzania, co z uwagi na łuk drogi i martwe pole w lusterkach powinno być ograniczone do niezbędnego minimum. Małe okrężnie organizowane budowle z centralną przeszkodą bez odcinków przeplatania powinny być projektowane i budowane tylko jako jednopasowe, na obwiedni oraz wlotach i wylotach, z szerokim pasem ochronnym wyspy środkowej. Przewidują to rekomendowane przez Ministra Infrastruktury wytyczne projektowania budowli typu rondo. Ronda dwupasowe powinny być projektowane jako zorganizowane kierunkowo.

2. Rondo Ptolemeusza w Kaliszu - wjazd dwupasowym wlotem.

https://youtu.be/k0Sez4kmYKY

Dokładnie tak samo jak na rysunku 1.8 ma obowiązek poruszać się się kierujący przy wjeździe dwupasowym wlotem np. wtedy gdy prawy pas ruchu jest zajęty. Jadący lewym pasem ruchu okrężnie biegnącej jezdni ma obowiązek, gdy tylko prawy pas będzie wolny, niezwłocznie zmienić ten pas na prawy. Przy opuszczaniu okrężnie biegnącej jezdni kierujący ma prawo wyboru pasa ruchu na jezdni drogi wylotowej.

0:10 Przed rondem Ptolemeusza jest tablica przedrogowskazowa z okrężnym układem jezdni i dalej znak C-12 "ruch okrężny" z dodanym od góry znakiem A-7 "ustąp pierwszeństwa". Niestety wbrew neutralnej kierunkowo organizacji ruchu wlot oznakowano dodatkowo strzałkami kierunkowymi (znaki P-8e i P-8f) do jazdy "na wprost" i skręcania w lewo i w prawo (rys. 2.1). 

Rys. 2.1

0:20 Zbliżając się do ronda egzaminowany ma dwie sprzeczne ze sobą informacje. Wg znaku C-12 obowiązuje neutralna kierunkowo okrężna organizacja ruchu, a wg strzałek kierunkowych, kierunkowa (rys. 2.2).

Rys. 2.2

 Dodawanie oznakowania kierunkowego przy neutralnej kierunkowo okrężnej organizacji ruchu jest ogólnopolską patologią wynikającą z nieuprawnionej tezy wg której każde rondo jest w całości jednym kierunkowo zorganizowanym skrzyżowaniem w rozumieniu zasad ruchu, takim samym jak takie skrzyżowanie bez wyspy na środku. Nie jest to prawdą bowiem wyłączona z ruchu wyspa środkowa kanalizując ruch dzieli to skrzyżowanie na wiele elementarnych skrzyżowań zwykłych typu T.

0:54 Egzaminowany porusza się lewym pasem ruchu okrężnie biegnącej jezdni jadąc "na wprost" z włączonym lewym kierunkowskazem. Po minięciu wylotu  poprzedzającego wylot w kierunku ul. Nowy Świat przełącza lewy kierunkowskaz na prawy, czym zaprzecza sygnalizowaniu zamiaru zmiany kierunku jazdy w lewo. Zmieniający kierunek jazdy w lewo nie ma żadnej podstawy do włączania w trakcie wykonywania tego manewru prawego kierunkowskazu oraz opuszczania pasa ruchu (rys. 2.3).

Rys. 2.3

0:56 Egzaminowany przełącza lewy kierunkowskaz na prawy i wbrew lektorowi nie zmienia ani kierunku jazdy w lewo, ani pasa ruchu z lewego na prawy. Zmienia kierunek jazdy w prawo wprost z lewego pasa ruchu okrężnie biegnącej jezdni czym narusza art. 22.2.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym (rys. 2.4).

Rys. 2.4

0:57 Egzaminowany nie dość, że nie  zastosował się do nakazu znaku C-12  i nie jechał wolnym prawym pasem ruchu okrężnie biegnącej jezdni, to na dodatek nie zastosował się nawet do wskazania nieuprawnionych strzałek kierunkowych bowiem wjechał na prawy pas ruchu jezdni ul. Nowy Świat (rys. 2.5).

Rys. 2.5

Film pokazuje nie tylko lekceważenie prawa i prawomocnych wyroków dotyczących nieuprawnionego włączania lewego kierunkowskazu przed wjazdem na okrężnie zorganizowane budowle drogowe, ale także brak wiedzy egzaminatorów WORD w Kaliszu czym jest skrzyżowanie w rozumieniu zasad ruchu, czym jest rondo i nakaz znaku C-12 "ruch okrężny" oraz czym jest zmiana kierunku jazdy. Najwyraźniej nie odróżniają jazdy "na wprost" w rozumieniu kierunku jazdy od jazdy "prosto" w rozumieniu kierunku ruchu. 

Poniżej pokazano jak przebiegała opisana wyżej jazda egzaminacyjna (rys. 2.6) przy istniejącym, sprzecznym ze sobą, zatem i z obowiązującym prawem, oznakowaniem wlotów ronda im. Ptolemeusza w Kaliszu. 

Wadliwie wyszkolony egzaminowany, niestety za sprawą sprzecznych z prawem wymagań kaliskich egzaminatorów, uznał znak C-12 za symbol ronda i odpowiednik znaku C-9 i pojechał zgodnie ze wskazaniem na wlocie strzałek kierunkowych traktując bezprawnie rondo w całości jako jedno kierunkowo zorganizowane skrzyżowanie. Zignorował zatem okrężny, zgodny z nakazem znaku C-12  przebieg jezdni i jej pasów ruchu. 

Na koniec postąpił wadliwie nawet przy nieuprawnionym założeniu, że organizacja ruchu jest kierunkowa, a rondo w całości jednym skrzyżowaniem. Wg oznakowania wlotu z ul. Trasa Bursztynowa z prawego pasa można wjechać jadąc "na wprost" na prawy pas ruchu, a z lewego na lewy, a egzaminowany z lewego psa ruchu wjechał na prawy (rys. 2.6).

Rys. 2.6

Przebieg jazdy egzaminacyjnej wg wymagań  egzaminatorów WORD w Kaliszu

Skoro organizacja ruchu na obwiedni jest okrężna, to wloty nie mają prawa być oznakowane kierunkowo. Egzaminowany powinien wjechać na rondo prawym, skoro był wolny, pasem ruchu bez włączania kierunkowskazów. Wjazd i kontynuowanie jazdy dookoła wyspy to jazda "na wprost" okrężnie biegnącym pasem ruchu. Zamierzając opuścić okrężnie biegnącą jezdnię, co wolno uczynić co do zasady tylko z prawego pasa ruchu, kierujący ma obowiązek sygnalizowania zamiaru zmiany kierunku jazdy w prawo prawym kierunkowskazem nie wcześniej niż po minięciu wylotu poprzedzającego ten na którym zamierza skręcić z jezdni w prawo. Opuszczając jezdnię ma prawo wyboru pasa ruchu na jezdni drogi wylotowej na którą zamierza wjechać (rys. 2.7).

Rys. 2.7

Przebieg jazdy zgodny z okrężnym przebiegiem jezdni i nakazem znaku C-12 "ruch okrężny" 

(strzałki kierunkowe na wlocie są nieuprawnione - wjazd i jazda dookoła wyspy lub placu to jazda "na wprost" w rozumieniu kierunku jazdy)

Gdyby egzaminowany wjechał lewym pasem,  co powinno być ograniczone do niezbędnego minimum,  powinien niezwłocznie zmienić ten pas na prawy sygnalizując ten zamiar prawym kierunkowskazem. Z uwagi na małe wymiary ronda, by nie wprowadzić nikogo w błąd,  należy prawy kierunkowskaz wyłączyć niezwłocznie po wjeździe na prawy pas ruchu. Zamierzając opuścić okrężnie biegnącą jezdnię kierujący sygnalizuje swój zamiar prawym kierunkowskazem i skręca w prawo na dowolny pas ruchu jezdni drogi wylotowej (rys. 2.8).

Rys. 2.8

Przebieg jazdy przy wjeździe lewym pasem ruchu okrężnie biegnącej jezdni, zgodnie z nakazem znaku C-12 "ruch okrężny"  

(strzałki kierunkowe na wlocie przy okrężnej organizacji ruchu są nieuprawnione)

Aby zjazd z lewego pasa ruchu ronda był także zgodny z obowiązującym prawem, organizacja ruchu powinna być kierunkowa, a nie okrężna.

Poniżej link do filmu na którym jeden kierujący wjechał na to rondo lewym pasem ruchu stosując się do wskazania nieuprawnionych strzałek kierunkowych (pasy ruchu na rondzie biegną "na wprost" okrężnie, a nie do wylotu), a drugi wjechał prawym pasem zgodnie z zasadami "ruchu okrężnego" nakazanego znakiem C-12. 

https://youtu.be/t-eLIG8AHcM

Autor filmu jest w błędzie. Jadący prawym pasem ruchu nie opuszczał ani okrężnie biegnącego prawego pasa ruchu, ani okrężnie biegnącej jezdni z ich lewej strony. Nie jest też prawdą, że pasy ruchu na obwiedni biegną odśrodkowo na wprost od wlotu do wylotu. Na obwiedni nie ma żadnych strzałek kierunkowych, a pasy ruchu oznaczono znakami okrężnie. Nie jest zatem prawdą, że jadący prawym pasem ruchu skręcał z tego pasa w lewo. To jadący lewym pasem ruchu okrężnie biegnącej jezdni zmienił, naruszając art. 22.2.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym, kierunek jazdy w prawo wprost z lewego okrężnie biegnącego pasa ruchu. To on opuścił okrężnie biegnącą jezdnię z jej prawej strony i wjechał na lewy pas ruchu jezdni drogi wylotowej. 

Tu kolejne kaliskie rondo na Trasie Bursztynowej. Rondo Celtyckie tez ma znakami oznaczone okrężnie biegnące dwa pasy ruchu zgodnie ze wskazaniem strzałek na znaku C-12 "ruch okrężny" i na dwupasowych wlotach zaprzeczające okrężnej organizacji ruchu strzałki kierunkowe (znaki P-8e i P-8f). Na kolejnym filmie widać jak na dłoni do czego prowadzi niewiedza urzędników i funkcjonariuszy odpowiedzialnych za ruch drogowy i ile znaczą ich zapewnienia o trosce o poprawę bezpieczeństwa na polskich drogach. 

https://youtu.be/1KUbqAlN96c

Patologia bezprawnego znakowania strzałkami kierunkowymi dwupasowych wlotów okrężnie zorganizowanych rond, czyli zorganizowanych zgodnie z nakazem znaku C-12 "ruch okrężny",  jest przyczyną większości kolizji i wypadków na tych z założenia bezpiecznych budowlach. 

Marek Dworak, od niedawna Pełnomocnik ministra ds. BRD, powinien wreszcie zrozumieć, że centralnie skanalizowane budowle drogowe o dowolnym kształcie i wielkości, w tym typu rondo, to budowle złożone z elementarnych, także z punktu widzenia zasad ruchu, skrzyżowań, zwykle typu T lub X. 

Powinien wiedzieć, że "ruch okrężny" to neutralna kierunkowo organizacja ruchu dowolnej co do wielkości i kształtu budowli z centralną przeszkodą, że znak C-12 od ponad dwóch dekad nie jest już wymyślonym w 1983 roku symbolem ronda i odpowiednikiem znaku C-9 oraz, że kierunek jazdy i kierunek ruchu to różne określenia tej samej ustawy. 

Zamiast pozbawionych podstaw prawnych pomysłów na zmianę prawa o ruchu drogowym w postaci zakazu zmiany kierunku jazdy w prawo wprost z lewego pasa ruchu, bowiem taki zapis istnieje od zawsze w polskim prawie o ruchu drogowym (art. 22.2.1 ustawy p.r.d.), nawet z wyjątkiem dla długich pojazdów (art. 22.3 tej ustawy) które mogą tak zmieniać kierunek jazdy, powinien zadbać o to, by prawidłowo znakowano polskie drogi, i by osoby odpowiedzialne za szeroko rozumianą edukację komunikacyjną polskiego społeczeństwa, zaczynając od WORD, a na wyższych uczelniach i szkołach policyjnych kończąc, zamiast ogłupiać w oparciu o nieuprawnione wymysły ekspertów z poprzedniej epoki, zaczęły wreszcie uczyć właściwego rozumienia obowiązującego od ponad dwóch dekad prawa o ruchu drogowym. 

Opracował Ryszard R. Dobrowolski  

424. Wadliwe oznakowanie wszystkich dwupasowych rond w Kaliszu

 424. Wadliwe oznakowanie wszystkich dwupasowych rond w Kaliszu 

W ślad za sygnałem czytelnika o wadliwym oznakowaniu dwupasowego ronda im. Ptolemeusza w Kaliszu, o którym pisałem w poprzednim wpisie na blogu,  przyjrzałem się wyrywkowo także kilku innym dwupasowym rondom w tym mieście i z przerażeniem stwierdzam, że ich oznakowanie powiela błędy poprzedniego. Potwierdza to totalny brak właściwej wiedzy miejskich urzędników, kaliskiej Policji oraz uznawanych za ekspertów w zakresie zasad ruchu drogowego egzaminatorów WORD. Ci ostatni najwyraźniej nie rozumieją tego, że egzaminując na wadliwie oznakowanych budowlach drogowych, i na nich oblewają zdających, łamią prawo. 

Dotyczy to także policjantów oceniających zdarzenia drogowe na kaliskich rondach którzy uznali w opiniach, że oznakowanie jest zgodne z prawem, zapewne nie rozumieją. że strzałki na wlotach nie prostują okrężnie biegnącej jezdni i oznaczonych znakami drogowymi tak biegnących ich pasów ruchu.   

Gwoli sprawiedliwości, jest to ogólnopolski problem, chociaż w różnych regionach Polski o różnym stopniu braku wiedzy i niekompetencji urzędników organów zarządzających ruchem drogowym.  

1. Rondo Rzymskie

To rondo jest zorganizowane tak samo, z takimi samymi błędami, jak rondo im. Ptolemeusza. Jest zorganizowane neutralnie kierunkowo czyli okrężnie w rozumieniu nakazu znaku C-12 "(obowiązujący) ruch okrężny", zatem z okrężnie biegnącą już od wlotów dwupasową jezdnią. Ma ono cztery wloty z czego dwa są jednopasowe, a dwa mają po dwa pasy ruchu. 

Dwupasowe wloty oznakowano bezprawnie, bowiem to oznakowanie zaprzecza neutralności kierunkowej "ruchu okrężnego", strzałkami kierunkowymi (znaki P-8e i P-8f).  Wg nakazu znaku C-12 pasy ruchu biegną okrężnie dookoła wyspy środkowej, i tak je oznakowano znakami drogowymi na jezdni ronda, a wg oznakowania kierunkowego na wlotach biegną z prawej strony tej wyspy odśrodkowo od wlotu do przeciwległego wylotu, czyli sprzecznie z istniejącym oznakowaniem (rys. 1).

Rys. 1

Rondo Rzymskie

(oznakowanie istniejące)

Zarówno urzędnicy jak i policjanci wierzą w to, że strzałki kierunkowe mają taką magiczną moc, że prostują okrężnie biegnące pasy ruchu i wbrew temu co namalowano na jezdni biegną one odśrodkowo. Gdyby nawet było to prawdą, to skąd ma czerpać tą tajemną wiedzę ktoś, kto wjechał np. jednopasowym wlotem i nie widział przed wjazdem żadnej strzałki, nie tylko na swoim wlocie (rys. 2)? 

Rys. 2

Rondo Rzymskie

(istniejące oznakowanie prowadzi do kolizji i wypadków)

Wjechał na wolny prawy pas ruchu (zielony ślad na rysunku) z zamiarem jazdy do przeciwległego wylotu. Po wjeździe psy ruchu biegną  dalej równolegle względem siebie dookoła wyspy i tak też jadą obok siebie pojazdy. Jadący lewym pasem (niebieski ślad), uznając magiczną moc strzałki uważa, że jedzie swoim pasem ruchu "na wprost" do wylotu. Zajeżdża zatem drogę jadącemu prawym pasem okrężnie biegnącej tej samej jezdni, twierdząc, że ten po prawej skręcił w lewo z prawego pasa ruchu biegnącego, niestety jedynie oczyma jego wyobraźni, na wprost do wylotu. W rzeczywistości to on zmienił kierunek jazdy w prawo z lewego pasa ruchu okrężnie biegnącej jezdni, zatem ślepo wierząc w autorytety, to on złamał prawo.

Usuwając z wlotów nieuprawnione strzałki kierunkowe nikt nie nie ma prawa mieć wątpliwości, że organizacja ruchu jest okrężna i każdy pomysł na skręt w prawo z lewego pasa ruchu to wykroczenie drogowe. Rondo ma cztery wloty i przy okrężnym przebiegu jezdni ma dwa odcinki przeplatania, z czego jeden jest dość długi, co ułatwia zmianę pasa ruchu z lewego na prawy przed opuszczeniem okrężnie biegnącej jezdni od strony ul. Południowej. Nieco mniej miejsca jest po przeciwnej stronie ronda. 

Na rysunku poniżej pokazano rondo Rzymskie w Kaliszu zorganizowane jednoznacznie okrężnie, zatem bez nieuprawnionych strzałek kierunkowych na wlotach. Dla ułatwienia zmiany pasa ruchu i wymuszenia skrętu w prawo z prawego pasa ruchu, wyloty są tu jednopasowe (rys. 3). 

Rys. 3

Rondo Rzymskie

(okrężna organizacja ruchu dwupasowego ronda 

z jednopasowymi drogami wylotowymi)

Każda organizacja ruchu budowli z centralną przeszkodą musi wykluczać przecinanie się kierunków ruchu pojazdów na skrzyżowaniach wylotowych. Przy "ruchu okrężnym" zapewnia to art. 22.2.1 ustawy p.r.d., co można wymusić na kierujących. tak jak to pokazano na rysunku, linią ciągłą.

Aby zapewnić pełną przepustowość ronda, czyli możliwość bezpiecznego i zgodnego z prawem wykorzystania dwóch pasów ruchu do jazdy "na wprost"  rondo należy zorganizować kierunkowo tak, by na wylotach nie dochodziło do kolizji i wypadków (rys. 4).

Rys. 4

Rondo Rzymskie

(kierunkowa odśrodkowa organizacja ruchu)

Czy domalowując bezprawnie strzałki na dwupasowych  wlotach okrężnie zorganizowanej budowli drogowej z wyspą na środku organizacja ruchu ma cokolwiek wspólnego z tym co pokazano na powyższym rysunku? Czas najwyższy, by osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo ruchu drogowego, także te w Ministerstwie Infrastruktury oraz podległej jemu GDDKiA zrozumiały czym jest "ruch okrężny" w rozumieniu nakazu znaku C-12  oraz to, że budowla typu rondo nie jest w całości jednym skrzyżowaniem w rozumieniu zasad ruchu drogowego (art. 2.10 w zw. z art. 2.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym), tożsamym z takim skrzyżowaniem bez wyspy, że o placach nie wspomnę.  

2. Rondo Na Trakcie Wieluńskim. 

Jest to jednopasowe rondo o okrężnej organizacji ruchu z dwoma pasami wyłączania wydzielonymi separatorami pasów ruchu i jak to ma miejsce w Kaliszu, z nieuprawnionymi strzałkami kierunkowymi na wlocie i obwiedni  (rys. 5).

Rys. 5

Rondo Na Trakcie Wieluńskim

(oznakowanie istniejące)

Skoro tylko lewy pas ruchu biegnie okrężnie zgodnie z nakazem znaku C-12  dookoła wyspy, znak C-12 powinien być umieszczony nad lewym pasem ruchu, bowiem prawy pas nie ma nic wspólnego z "ruchem okrężnym" w rozumieniu nakazu tego znaku. "Ruch okrężny" w drogownictwie jto kontynuacja dotychczasowej jazdy "na wprost" dookoła wyspy środkowej lub centralnego placu w pętli bez końca. Nie jest zatem permanentną zmianą kierunku jazdy w lewo przy wyspie środkowej ronda z włączonym przed wjazdem na rondo lewym kierunkowskazem, bowiem nie jest to opuszczanie biegnącej odśrodkowo do wylotu jezdni z jej lewej strony (rys. 6). 

Rys. 6

Rondo Na Trakcie Wieluńskim

(właściwe oznakowanie poziome przy nakazie

znaku C-12 "ruch okrężny")

Omawiane rondo jest zorganizowane zgodnie z zasadami "ruchu okrężnego", którego ideą jest wyeliminowanie zmiany kierunku jazdy w lewo. Prawidłowo oznaczono prawą linię krawędziową okrężnie biegnącej jezdni. Wadą istniejącego oznakowania poziomego jest namalowany na jezdni wlotów i obwiedni nieuprawniony tu znak P-8g "strzałka kierunkowa do skręcania (zmiany kierunku jazdy) w lewo albo w prawo". 

Ponieważ rondo jest de facto jednopasowe, włączenie lewego kierunkowskazu nie ma znaczenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego na tym rondzie, ale ponieważ takie nieuprawnione oznakowanie wypacza sens "ruchu okrężnego" jest niedopuszczalne. Brak wiedzy czym jest "ruch okrężny" jest niebezpieczny na rondach o wielu okrężnie biegnących pasach ruchu.

3. Rondo Starożytne

Na koniec coś pozytywnego, a mianowicie prawidłowo oznakowane trójwlotowe jednopasowe rondo o okrężnej organizacji ruchu nakazanej znakiem C-12 "ruch okrężny". Ma ono nawet  prawidłowo oznaczoną znakami drogowymi prawą krawędź okrężnie biegnącej jezdni (rys. 7).  

Rys. 7

Rondo Starożytne

(istniejące oznakowanie poziome przy nakazie

znaku C-12 "ruch okrężny")

Wjeżdżamy i poruszamy się dookoła wyspy przeciwnie do ruchu wskazówek zegara bez włączania kierunkowskazu, bowiem nie zmieniamy kierunku jazdy. Jazda jest zgodna z przebiegiem jezdni i jej pasa ruchu. Po minięciu wylotu poprzedzającego ten na którym zamierzamy zmienić kierunek jazdy w prawo (opuścić jezdnię z jej prawej strony) włączamy prawy kierunkowskaz sygnalizując zawczasu i wyraźnie swój zamiar (art. 22.5 ustawy p.r.d.) i po wykonaniu manewru niezwłocznie wyłączamy prawy kierunkowskaz. 

Rysunki i opracowanie Ryszard R. Dobrowolski

107. Tygodnik MOTOR o rondach dwupasowych

Czytelnicy mego bloga wiedzą już, że RONDO to w całości jedno skrzyżowanie, ale w rozumieniu prawa budowlanego, a nie zasad ruchu drogowego (art. 2 pkt 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym z 1997 roku), jak to się wmawia polskim kierującym w Wojewódzkich Ośrodkach Ruchu Drogowego, Ośrodkach Szkolenia Kierowców oraz książkach i poradnikach dla kierowców. 

Rondo to złożony obiekt budownictwa drogowego skanalizowany wyłączoną z ruchu okrągłą lub owalną wyspą środkową, dla którego prawem budowlanym określono w 1999 roku warunki techniczne, bez związku z zasadami ruchu i ich organizacją.  Dla zasad ruchu to tak jak plac, zawsze obiekt złożony.

Niestety współtwórcy i komentatorzy, w wielu miejscach sprzecznego z prawem międzynarodowym Kodeksu drogowego z 1983 roku, nie zrozumieli, że znowelizowane w 1997 roku, tym razem bez ich udziału, w zgodzie z obowiązującym Polskę od 1988 roku prawem międzynarodowym, prawo drogowe stało się prawem analitycznym, oderwanym od coraz bardziej złożonych budowli drogowych, dzięki czemu  wbrew opinii wielu "specjalistów" jest proste, oczywiste i niezależne od stopnia złożoności i geometrii  obiektów drogowych, co pokażemy na przykładzie obiektu typu rondo zorganizowanego zgodnie z nakazem znaku C-12 "ruch okrężny" będącym od 1999 roku wprost odpowiednikiem znaku D,3 "obowiązujący ruch okrężny" wg Konwencji wiedeńskiej o znakach i sygnałach drogowych z 1968 roku.

Dwuletnie opóźnienie w opublikowaniu, w stosunku do nowej ustawy (1997), rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych (1999) oraz rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publiczne  i ich usytuowanie  (1999) spowodowało, że krytycy nowego prawa głosili publicznie rychły powrót do prawa z 1983 roku, czyli do czasów kiedy Polska nie była jeszcze sygnatariuszem Konwencji wiedeńskiej o ruchu drogowym. 

Do poprzednich przepisów nigdy nie wrócono, a powołane do życia w 1997 roku WORD szukając jednakowych kryteriów do oceny wiedzy i umiejętności kandydatów na kierowców oparło się wprost na wiedzy i autorytecie znanych ekspertów z dawnych czasów, tworząc swoiste Prawo korporacyjne, w wielu sprawach zgodne niestety ze starym kodeksem, a nie z obowiązującym prawem krajowym i umowami międzynarodowymi. To prawo korporacyjne jest do dziś stosowane w WORD, a pomysły interpretacyjne twórców poprzedniego prawa są bezkrytycznie powielane do dziś w mediach i podręcznikach dla kierowców. W ostatnio wydanych orzeczeniach przez WSA w Gliwicach określono je jako sprzeczne z prawem prywatne poglądy osób fizycznych, o czym piszę od kilku lat. 

Zobaczmy zatem czym jest "ruch okrężny"  w świetle obowiązującego prawa. Polskie Prawo o ruchu drogowym z 1997 roku, pomimo że  było wielokrotnie zmieniane, w sprawach zasadniczych dotyczących zasad ruchu  jest od 20 lat co do zasady zgodne z obowiązującym Polskę  prawem międzynarodowym. W Europie kontynentalnej obiekty typu rondo mogą być dowolnie zorganizowane, oczywiście w oparciu o ogólne zasady ruchu, gdyż  nasze i  europejskie Prawo o ruchu drogowym  nie przewiduje żadnych specjalnych zasad ruchu dla obiektów złożonych, w tym dla obiektów typu rondo, tak jak  ma to miejsce np. w USA czy Wielkiej Brytanii.  

Obiekt typu rondo, ale także każdy inny co do rodzaju plac (rynek, skwer, plac gwiaździsty) lub skrzyżowanie dróg publicznych skanalizowane dowolną co do wielkości i kształtu wyspą środkową, można zorganizować na dwa różne sposoby. Jeden jest oparty na zasadach "ruchu okrężnego" w rozumieniu dyspozycji znaku nakazu C-12 "ruch okrężny", a drugi wprost na ogólnych zasadach ruchu drogowego w różnych wariantach, których wspólną cechą jest przebieg jednokierunkowych jezdni na wprost do wylotów, a nie jak to ma miejsce przy "ruchu okrężnym" jedynie dookoła wyspy lub placu.

W tym opracowaniu zajmiemy się budzącymi od lat wiele kontrowersji, głównie w związku z ich niebezpiecznym opuszczaniem i zmianami pasa ruchu, dwupasowymi rondami zorganizowanymi zgodnie z nakazem znaku C-12 "ruch okrężny", a jako pomoc posłuży nam świeżutki film (9.10. 2017) tygodnika MOTOR "Jak jeździć po rondzie?".

Aby zrozumieć "ruch okrężny" bez wracania do czasów powstania tego rozwiązania komunikacyjnego, które w Europie jest stosowane bez najmniejszej przerwy od ponad wieku, należy zapomnieć o takich nieuprawnionych wymysłach, jak to, że RONDO będąc obiektem złożonym jest pod względem zasad ruchu w całości jednym klasycznym skrzyżowaniem, tyle tylko, że z wysepką na środku. Może tak być zorganizowane, ale nie będzie miało to nic wspólnego z ruchem okrężnym w rozumieniu znaku C-12 i nadal będzie pod względem zasad ruchu obiektem złożonym.

Należy także zapamiętać, że znak C-12 "ruch okrężny" nie jest symbolem RONDA i nie jest jedynie znakiem nakazu kierunku jazdy z prawej strony wyspy środkowej na obiekcie typu rondo, tak jak to było wymyślone w 1983 roku przez polskich ekspertów, niestety wbrew prawu międzynarodowemu. Nie jest więc znak C-12 odpowiednikiem znaku nakazu kierunku jazdy C-1 lub C-9, skręcanie w lewo przy wyspie nie jest "ruchem okrężnym", a "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" przed którym ostrzega znak A-8, wbrew powszechnej opinii wynikającej z tak lub podobnie sformułowanej potocznej nazwy obiektu typu rondo, nie jest rondo, a wlotowe skrzyżowanie (w rozumieniu zasad ruchu) na obiekt, nie tylko typu rondo, zorganizowany wg nakazu znaku C-12 "ruch okrężny". 

RUCH OKRĘŻNY w rozumieniu dyspozycji znaku C-12 (D,3 wg Konwencji wiedeńskiej) to nic innego jak organizacja ruchu wyłączonych z ruchu placów oraz skanalizowanych wyspą środkową skrzyżowań dróg publicznych, która polega na tym, że jednokierunkowa jezdnia drogi dolotowej biegnie dalej okrężnie, zmieniając swój kierunek, dookoła wyspy lub placu zgodnie ze wskazaniami strzałek na znaku C-12. Nie powinny więc dziwić znaki C-12 na wlotach dużych obiektów z przejściami dla pieszych na centralne place (okrągły plac 1000 - lecia w Siedlcach czy czworokątny plac Lotników w Szczecinie) jak i na wlotach najmniejszych obiektów z malowanymi farbą wysepkami, czyli tzw. mini-rond.    

Dodany do znaku C-12 znak A-7 (wg prawa międzynarodowego znak "ustąp pierwszeństwa" lub znak STOP) odwraca pierwszeństwo na wlocie obiektu zorganizowanego wg nakazu znaku "ruch okrężny". Wg ogólnych zasad ruchu przy samotnym znaku C-12 pierwszeństwo ma wjeżdżający z prawej strony (art.  25 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym). Na obwiedni nie ma znaków D-1 lub A-6 dlatego, że znak A-7 nie stoi tu na drodze podporządkowanej, a na tej samej drodze, która krzyżuje się z sobą samą. O tym, że tak właśnie okrężnie, a nie od wlotu do wylotu, biegnie jednokierunkowa jezdnia, nawet gdy nie będą wyznaczone pasy ruchu,  informuje kierującego znak C-12.

Skoro jednokierunkowa jezdnia od wlotu biegnie dookoła wyspy, to tak też biegną jej podłużne pasy ruchu i droga, a zatem od wlotu kierujący nie zmienia kierunku jazdy, który pokrywa się z podłużną osią jezdni. Nie ma więc podstaw do włączania przed wjazdem na tak zorganizowany obiekt kierunkowskazów, co jest zgodne z ostatnim wyrokiem WSA w Gliwicach (II 888/16). 

 Na wlocie i obwiedni obiektu zorganizowanego wg nakazu znaku C-12 "ruch okrężny" kierujący powinien jechać możliwie blisko prawej krawędzi jezdni (art. 16 ust. 4 ustawy p.r.d.). Wewnętrzny pas ruchu służy wyłącznie do omijania i wyprzedzania innych kierujących, co na małych obiektach ze względu na jazdę po małym łuku i martwe pole w prawym lusterku, powinno być ograniczone do niezbędnego minimum. Zjazd z tej okrężnie biegnącej jednokierunkowej jezdni na skrzyżowaniach wylotowych na jezdnię drogi wylotowej lub na zjazdach na przydrożną nieruchomość (np. parking przy centrum handlowym) jest przy "ruchu okrężnym" zawsze skrętem w prawo, a ten można wykonać jedynie z prawego, tu zewnętrznego pasa ruchu, na dowolny pas jezdni drogi wylotowej (art. 22.1, art. 22.2.1 i art. 22.5 ustawy p.r.d.).  Wyjątkowo na bardzo małych dwupasowych obiektach mogą, zachowując szczególną ostrożność, skręcić w prawo korzystając z dobrodziejstwa art. 22 ust. 3 ustawy p.r.d., czego jednak nie mają prawa nadużywać. Należy pamiętać, że przy "ruchu okrężnym" pojazdy jadą względem siebie równolegle, więc przed zjazdem nie ma nadjeżdżającego z prawej strony, a zatem jadąc lewym (wewnętrznym) pasem ruchu kierujący może go co najwyżej zmienić na pas zewnętrzny, ustępując jadącym nim pojazdom, ale nie zmienić w prawo kierunku jazdy. 

Na filmie mamy wzorcowo, zgodnie z obowiązującymi w GDDKiA "Wytycznymi projektowania rond", oznakowane dwupasowe rondo zorganizowane zgodnie z nakazem znaku C-12 "ruch okrężny".

Na wlotach stoją znaki C-12 "ruch okrężny", tu  z dodanymi do nich znakami A-7 stanowiącymi ich integralną część (1). Na wielopasowych wlotach nie ma segregacji kierunkowej, czyli strzałek kierunkowych P-8, gdyż ruch nie odbywa się w prawo, w lewo lub na wprost, a z woli nakazu znaku C-12 jedynie okrężnie dookoła wyspy lub placu (2). Na obwiedni wyznaczono zgodnie z nakazem znaku C-12, tu dwa okrężnie biegnące pasy ruchu (3). Na wylotach i obwiedni zaznaczono zewnętrzną linie krawędziową okrężnie biegnącej jednokierunkowej jezdni (4). Na dwupasowym wylocie przed przejściem dla pieszych nie wyznaczono pasów ruchu, co prawidłowo skręcającym z  zewnętrznego pasa ruchu ułatwia wybór pasa ruchu na drodze wylotowej (5). 

Niezależnie od omówionej tu organizacji ruchu"ruch okrężny" obiekty skanalizowane wyspą środkową mogą być w Europie zorganizowane także wprost wg ogólnych zasad ruchu z podporządkowanymi wszystkimi wlotami i jednokierunkowymi jezdniami biegnącymi w różnych konfiguracjach na wprost do wylotów (m.in. tzw. nowoczesne ronda odśrodkowe, spiralne i turbinowe), które nie mają nic wspólnego z "ruchem okrężnym" w rozumieniu nakazu znaku C-12. 

Na ich wlotach od 10 lat dodawane są do znaków A-7 "ustąp pierwszeństwa", bez jakiegokolwiek uprawnienia, znaki C-12 "ruch okrężny" traktowane wg Kodeksu drogowego z 1983 roku jedynie jako znaki nakazu kierunku jazdy z prawej strony wyspy środkowej na obiektach typu rondo, którymi w zgodzie z prawem międzynarodowym nie są od 1999 roku. 

Jest to niedopuszczalnym i karygodnym naruszeniem prawa przez wszystkich odpowiedzialnych za bezpieczeństwo na polskich drogach, tak pięknie mówiących o wysiłkach na rzecz jego poprawy i trosce o życie i zdrowie chociażby jednego uczestnika ruchu drogowego. 

Niestety winni temu są przede wszystkim ci, których misją jest dbanie o szeroko rozumianą edukację komunikacyjną, którzy w imię swoich partykularnych interesów, albo całkowitej ignorancji, publicznie zlekceważyli nie tylko krytyczne uwagi na temat bezprawia jakim jest prawo korporacyjne WORD, ale nawet ostatni prawomocny wyrok WSA w Gliwicach (II 888/16), którego sędzią sprawozdawcą był profesor prawa sędzia Grzegorz Dobrowolski, który wprost wykazał, że egzaminator WORD w Częstochowie nie rozumie obowiązującego prawa, gdyż opiera swą wiedzę na sprzecznych z prawem prywatnych poglądach osób fizycznych, co czynione jest we wszystkich WORD w Polsce, także w WORD Warszawa pod bokiem Ministerstwa Infrastruktury, Komendy Głównej Policji, Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Sejmu oraz licznych stowarzyszeń i fundacji działających na rzecz BRD.

Wbrew pozorom sprawa nie dotyczy tylko bezpiecznych ze swej natury obiektów typu rondo, bo i na nich ginie statystycznie co miesiąc jeden człowiek, a 50 jest rannych. Zastosowanie dwóch wzajemnie wykluczających się organizacji ruch na jednym obiekcie drogowym nie dość, że prowadzi do licznych kolizji i wypadków to jest praprzyczyną niekończących się od 2005 roku dyskusji o "ruchu okrężnym" w rozumieniu nakazu znaku C-12, całkowitej dezorientacji kierujących co do znaczenia dyspozycji znaku C-12, określeń skrzyżowanie i skrzyżowanie o ruchu okrężnym, kierunek, kierunek ruchu i kierunek jazdy oraz jego zmiana, a także do czego służą kierunkowskazy, bo z całą pewnością nie do wskazywania strony lub kierunku w jakim zamierza się udać kierujący. 

Czas wreszcie powiedzieć dość tym wszystkim którzy tolerują taki stan rzeczy.