419. Nowe rondo w Lesznie zostało wadliwie oznakowane.

419. Nowe rondo w Lesznie na DK12, jest wadliwie oznakowane

(dwie sprzeczne ze sobą organizacje ruchu)

 

W poprzednim wpisie na blogu poruszyłem temat braku odpowiedzialności osób od których zależy właściwa organizacja ruchu na drogach publicznych. Oddane w ubiegłym miesiącu nowe rondo w Lesznie na skrzyżowaniu ulic Szybowników i Wolińskiej, o roboczej nazwie "przy wiadukcie", to doskonała ilustracja do tego artykułu. 

 

Na nowym rondzie w Lesznie, tym razem na DK12, mamy także dwie wzajemnie wykluczające się organizacje ruchu, tak jak na dawnej "piątce", co jest ogólnopolską patologią rozpowszechnianą także przez podlegającą bezpośrednio Ministerstwu Infrastruktury Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). 

Odpowiedzialni za bezpieczeństwo ruchu drogowego urzędnicy i funkcjonariusze publiczni powinni wiedzieć, że od 1998 roku w Polsce obowiązuje nie tylko nowa Konstytucja  ale także zgodne z prawem europejskim nowe prawo o ruchu drogowym. Powinni mieć także świadomość tego, że nowe rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych, wprost odcina się od poprzedniego, stworzonego w stanie wojennym, kodeksu drogowego z 1983 roku. Zmieniono wówczas, bez jakiegokolwiek uprawnienia, znaczenie znaku nakazu C-12 "ruch okrężny" zaliczając go do grupy znaków nakazu kierunku jazdy, a określenie "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" o którym jest mowa w art. 24.7.3 ustawy Prawo o ruchu drogowym w związku z wyprzedzaniem pojazdów silnikowych, utożsamiono równie bezprawnie z całą budowlą typu rondo. 

Warto wiedzieć czym jest wymyślona w USA ponad wiek temu i bez przerwy stosowana w Europie neutralna kierunkowo organizacja ruchu o międzynarodowej nazwie "ruch okrężny". Warto też wiedzieć, że od ponad dwóch dekad znak C-12 nie jest już symbolem ronda o znaczeniu znaku C-9 "nakaz jazdy w lewo, w prawo lub na wprost do przeciwległego wylotu z prawej strony wyspy środkowej ronda", jakim go bezprawnie uczyniono w 1983 roku, uznając wbrew umowom międzynarodowym, że "ruch okrężny" to zmiana kierunku jazdy w lewo. Warto także wiedzieć, że budowla typu rondo, tak jak każda inna o dowolnym kształcie i wielkości z wyspą lub placem  na środku, nie jest w całości jednym skrzyżowaniem w rozumieniu zasad ruchu drogowego, lecz budowlą złożoną o dowolnej, okrężnej lub kierunkowej, organizacji ruchu.  

Omawiane rondo początkowo miało być jednopasowe o okrężnej, nakazanej znakiem C-12, organizacji ruchu i bajpasem do skręcania w prawo z ul. Wolińskiej w ul. Szybowników. Niestety już ten projekt zawierał nieuprawnione strzałki kierunkowe P-8e na pasie ruchu prowadzącym w kierunku ronda (rys. 1). Najwyraźniej projektant nie wie czym jest "ruch okrężny" w drogownictwie, zatem i tego, że jego ideą jest wyeliminowanie zmian kierunku jazdy w lewo.

Rys. 1

Pierwotny projekt ronda przy wiadukcie

Z uwagi na dwa pasy ruchu na wiadukcie postanowiono wybudować rondo dwupasowe o okrężnej organizacji ruchu, co z uwagi na brak wystarczająco długich odcinków przeplatania dla zmiany pasa ruchu, z powodu stosunkowo małej średnicy ronda, delikatnie mówiąc, było nierozsądne (rys. 2).  

Jeżeli zechcesz wesprzeć moją działalność na rzecz poprawy BRD,

to kliknij ten przycisk i   na "Buy coffee".

Wspierając moją działalność kwotą min. 25 zł otrzymasz w ramach podziękowania najnowsze wydanie wyjątkowej, bo zgodnej z prawem ustawowym i sprzecznej z praktyką w szkoleniu i egzaminowaniu kandydatów na kierowców wg prawa zwyczajowego WORD, książki

Vademecum kierującego. Droga, skrzyżowanie i zmiana kierunku jazdy.

Rys. 2

Projekt dwupasowego ronda przy wiadukcie w Lesznie  o okrężnej, neutralnej kierunkowo, nakazanej znakiem C-12 organizacji ruchu z bezprawnym oznakowaniem kierunkowym wlotów

Sytuację miało poprawić dyscyplinujące kierowców kierunkowe oznakowanie wlotów, co jest potwierdzeniem całkowitej niewiedzy projektanta, bowiem strzałki kierunkowe na wlotach wprost zaprzeczają neutralności kierunkowej "ruchu okrężnego" w rozumieniu nakazu znaku C-12 o tej międzynarodowej nazwie. Przy dwóch okrężnie biegnących pasach ruchu i braku możliwości zmiany pasa ruchu z lewego na prawy przed zmianą kierunku jazdy w prawo, dwupasowe rondo o okrężnej organizacji ruchu jest bardzo niebezpieczne i jako takie nie powinno być budowane, co doskonale rozumiano budując ronda o okrężnej organizacji ruchu na ul.  Mickiewicza w Lesznie. 

W efekcie projektant wprowadził na jednym rondzie dwie sprzeczne ze sobą organizacje ruchu. Jedną okrężną wg nakazu znaku C-12 z okrężnie oznaczonymi znakami drogowymi dwoma pasami ruchu, i drugą kierunkową ze strzałkami kierunkowymi na dwupasowych wlotach, widocznymi jedynie dla wjeżdżających danym wlotem.

Wjeżdżający wlotem jednopasowym jest jednoznacznie powiadamiany tylko o okrężnej organizacji ruchu, co potwierdzają oznaczone okrężnie na obwiedni dwa pasy ruchu. Kierujący będzie poruszał się zatem zgodnie zasadami "ruchu okrężnego" dookoła wyspy środkowej prawym pasem ruchu możliwe blisko prawej krawędzi okrężnie biegnącej jezdni (art. 16.4 ustawy p.r.d.). Tak jadąc trafi, ku swemu zdziwieniu na pierwszym wylocie na jadącego w kierunku wiaduktu lewym pasem ruchu "na wprost", wg namalowanych na jezdni przed rondem strzałek kierunkowych. Dla jadącego prawym okrężnie biegnącym pasem ruchu będzie skręcającym w prawo z lewego pas ruchu okrężnie biegnącej jezdni, zatem łamiącym prawo.  

Na dodatek jadący prawym pasem ruchu z ul. Wolińskiej ma na wlocie znak C-12 nakazujący mu  "ruch okrężny" i zaprzeczającą temu strzałkę kierunkową P-8f która zabrania mu, bez żadnego powodu, jazdy w kierunku wiaduktu. 

  

Projektant nie tylko, że nie wie czym jest "ruch okrężny" w rozumieniu nakazu znaku C-12, to zupełnie nie rozumie  dyspozycji tego znaku zgodnie z obowiązującym od ponad dwóch dekad prawem.  Traktuje ten znak, będący wprost odpowiednikiem znaku D, 3 "compulsory roundabout" (obowiązujący ruch okrężny) wg Konwencji wiedeńskiej, bezprawnie jako znak  nakazu jazdy w lewo, w prawo lub prosto do przeciwległego wylotu z prawej strony wyspy środkowej ronda, czyli wg Kodeksu drogowego z 1983 roku. Traktuje ten znak bezprawnie jako odpowiednik znaku C-9 na kierunkowo zorganizowanym zwykłym skrzyżowaniu  z przeszkodą na środku, którą należy objeżdżać z jej prawej strony. Dla projektanta organizacji ruchu "ruch okrężny" to zmiana kierunku jazdy w lewo z lewego pasa ruchu z włączonym lewym kierunkowskazem jeszcze przed wjazdem na rondo, traktowane bezprawnie w całości jak jedno skrzyżowanie w rozumieniu zasad ruchu, co jest sprzeczne  obowiązującym prawem (uzasadnienie do wyroku II SA/GL 888/16). 

To był jednak tylko projekt, który by stać się obowiązującą organizacją ruchu musiał być pozytywnie zaopiniowany przez leszczyńską Policję i zatwierdzony przez urzędników zarządzających ruchem drogowym w Lesznie na DK 12, bowiem Leszno jest miastem na prawach powiatu.   

Oto efekt ich pracy (rys. 3), który tym się różni od projektu, że domalowano, wbrew okrężnej organizacji ruchu i obowiązującemu prawu, linie prowadzące pozwalające na skręt w prawo wprost z lewego pasa ruchu okrężnie biegnącej jezdni w celu wjazdu na lewy pas ruchu jezdni drogi wylotowej biegnącej w kierunku wiaduktu z jednej strony i w kierunku ul. Szybowników z drugiej.

O dziwo nie ma takich linii w kierunku ul. Wolińskiej, na rysunku tej z czerwonym przejazdem dla rowerzystów. Ignorując nakaz znaku C-12 i przyjmując, że organizacja ruchu jest kierunkowa, a nie okrężna, jadący od jednopasowego wlotu prosto w kierunku ul. Wolińskiej może jechać dowolnym pasem ruchu. W połowie odcinka przeplatania przed ul. Wolińską może jechać obok niego jadący od wiaduktu prosto prawym pasem do ul. Szybowników inny pojazd.  Na wylocie w ul. Wolińską dojdzie do zderzenia Jadący prosto na lewy pas ruchu ul. Wolińskiej zajedzie drogę jadącemu prosto prawym pasem w kierunku ul. Szybowników. Zatem nawet traktując bezprawnie znak C-12, wg starego kodeksu z 1983 roku, jako odpowiednik znaku C-9, zatwierdzona i pozytywnie zaopiniowana organizacja ruchu jest kolizyjna, co jest karygodne i niedopuszczalne.

Rys. 3

Rzeczywisty widok oznakowania poziomego ronda przy wiadukcie w Lesznie

(kadr z filmu https://youtu.be/gfZaG23FTIw) 

Mamy zatem pozytywnie zaopiniowaną i zatwierdzoną organizację ruchu, a dokładnie dwie sprzeczne ze sobą organizacje ruchu na tym samym rondzie. Jedną neutralną kierunkowo okrężną nakazaną znakiem C-12 z okrężnie oznaczonymi znakami pasami ruchu i będącą jej zaprzeczeniem kierunkową organizacją ruchu zgodną ze wskazaniem strzałek kierunkowych na wlotach i pasami ruchu biegnącymi w kierunku ul. Szybowników i wiaduktu. 

Kierujący musi zdecydować które oznakowanie ma zignorować, a które uznać za właściwe. Zatem to od kierującego zależy, czy zastosuje się do nakazu znaku C-12 i będzie poruszał się na rondzie okrężnie biegnącą jezdnią z prawego pasa której będzie skręcał w prawo na jezdnię drogi biegnącej w wybranym przez niego kierunku, czyli tak jak to pokazano na tablicach przeddrogowskazowych (znak E-1), czy zastosuje się do strzałek kierunkowych (znak P-8,) ignorując nakaz znaku C-12 i pojedzie prosto do do przeciwległego wylotu dowolnym pasem ruchu bez potrzeby jego zmiany na prawy. Najgorzej gdy jeden kierujący zastosuje się do nakazu znaku C-12, a drugi do strzałek kierunkowych zaprzeczających neutralności kierunkowej "ruchu okrężnego". 

Dla policjantów takie oznakowanie jest bardzo wygodne, bowiem pozwala na dowolność w ocenie zdarzenia drogowego. Każdemu z jego uczestników można bowiem zarzucić albo zignorowanie nakazu znaku C-12, albo strzałek kierunkowych, a winnym będzie ten kto przyzna się do winy. 

Dokładnie tak by było, gdyby na poniższym filmie doszło do stłuczki. Jadący prawym pasem ruchu zignorował strzałki kierunkowe i jechał zgodnie  z zasadami "ruchu okrężnego" prawym pasem ruchu okrężnie biegnącej jezdni, a jadący lewym pasem ruchu zignorował nakaz znaku C-12, traktując go bezprawnie wg starego kodeksu jako symbol ronda i nakaz jazdy z prawej strony jego wyspy środkowej, i pojechał lewym pasem prosto w kierunku wiaduktu. 

https://youtu.be/mw8c84IiPuY

Przejdźmy zatem do konkretów. Gdyby uznać, że organizacja ruchu jest okrężna to oznakowanie ronda przy wiadukcie w Lesznie powinno wyglądać tak jak to pokazano na poniższym rysunku  (rys. 4).

Rys. 4

Właściwie oznakowane rondo przy wiadukcie w Lesznie o dwóch pasach ruchu i okrężnej organizacji ruchu nakazanej znakiem C-12 "(obowiązujący) ruch okrężny"

Przy okrężnej organizacji ruchu na wlotach dwupasowego ronda, tak jak na wlotach jednopasowych, nie ma strzałek kierunkowych bowiem na rondzie dwupasowym jedzie się tak jak na rondzie jednopasowym. Od każdego wlotu jezdnia biegnie dalej w pętli bez końca dookoła wyspy środkowej przeciwnie do ruchu wskazówek zegara. Lewy pas ruchu powinien służyć jedynie do omijania i wyprzedzania, co ze względu na krzywiznę toru jazdy i martwe pole w lusterkach bocznych oraz brak odcinków przeplatania, powinno być ograniczone do niezbędnego minimum. Bezkolizyjność zapewnia art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym, który m.in. zakazuje, co do zasady, skrętu w prawo wprost z lewego psa ruchu. 

Niestety błędne przekonanie, że rondo to w całości jedno kierunkowo zorganizowane "zwykłe" skrzyżowanie w rozumieniu zasad ruchu, tyle tylko, że z wyspą na środku, powoduje, że skręcający w prawo z lewego pasa ruchu na lewy pas ruchu jezdni drogi wylotowej uważa, że jedzie "na wprost". Nie wie, że łamiąc prawo zmienia kierunek jazdy w prawo oraz tego, że to jadący prawym pasem ruchu okrężnie biegnącej jezdni ma prawo wyboru pasa ruchu na jezdni drogi wylotowej, o czym przeważnie dowiaduje się dopiero na sali sądowej.

Niewielkie dwupasowe ronda powinny mieć kierunkową organizację ruchu, czyli odśrodkowy układ pasów ruchu,  która pozwala  na opuszczanie ronda z wielu pasów ruchu bez potrzeby ich wcześniejszej zmiany na prawy. Ronda odśrodkowe muszą być jednak tak projektowane, by nie powodować kolizji na wylotach, o czym w przypadku tego ronda była mowa wcześniej.  

Także tablice przeddrogowskazowe muszą być zgodne z zastosowaną organizacją ruchu. Obecne są przeznaczone dla okrężnej organizacji ruchu w rozumieniu nakazu znaku C-12 "ruch okrężny" (rys. 5). Tablica pokazuje, że na rondzie droga biegnie do każdego wylotu okrężnie. Oznacza to, że aby opuścić okrężnie biegnącą jezdnię kierujący musi zmienić kierunek jazdy w prawo z prawego pasa ruchu. Wyjątkowo, jeżeli pojazd jest długi, kierujący ma prawo skorzystać z art. 22.3 ustawy p.r.d. i skręcić w prawo z lewego pasa ruchu, zachowując szczególną ostrożność i ustępując pierwszeństwa jadącemu prawym pasem ruchu okrężnie biegnącej jezdni. 

Rys. 5

Tablica przedrogowskazowa przy okrężnej organizacji ruchu budowli z centralną przeszkodą, np. typu rondo, tu ustawiona na wlocie od strony wiaduktu

Przy kierunkowej organizacji ruchu tablica przeddrogowskazowa musi przyporządkować pas ruchu określonemu kierunkowi czyli wprost pokazywać który pas gdzie prowadzi, szczególnie wtedy gdy jego zmiana jest na obwiedni niemożliwa (rys. 6).

Rys. 6

Tablica przedrogowskazowa przy kierunkowej organizacji ruchu budowli z centralną przeszkodą, np. typu rondo, tu powinna być ustawiona na wlocie od strony wiaduktu

 

Jak zgodnie z obowiązującym prawem powinno być oznakowane kierunkowo nowe leszczyńskie rondo u zbiegu ulic Szybowników i Wolińskiej napiszę w kolejnym poście?  Najpierw odniosę się do wypowiedzi naczelnika leszczyńskiej drogówki który pozytywnie zaopiniował wadliwe oznakowanie, a teraz na łamach gazety ABC tłumaczy jak należy pokonywać nowe rondo, by nie płacić mandatów.

Opracował  mgr inż. Ryszard R. Dobrowolski