W Kodeksie drogowym nie ma rozdziału pt. „Jazda po rondzie” dlatego, że ani w polskim, ani w obowiązującym Polskę prawie europejskim dotyczącym zasad ruchu drogowego, nie ma żadnych specjalnych przepisów dotyczących placów oraz złożonych budowli drogowych skanalizowanych wyspą środkową, w tym typu rondo. Dlatego na jezdniach tych budowli obowiązują kierujących  takie same zasady jak na każdej innej jezdni drogi dopuszczonej do ruchu publicznego. Absolutnym wymysłem jest teza, wg której rondo będącą złożoną ze skrzyżowań budowla drogową  jest pod względem zasad ruchu w całości jednym skrzyżowaniem.  by przejechać je bezpiecznie, trzeba korzystać z ogólnych zasad ruchu drogowego. Ale uwaga: w kodeksie są rozrzucone przepisy dotyczące konkretnie jazdy po rondzie, tradycyjnie też wybrane przepisy dotyczące rond porozrzucane są po rozporządzeniach – bez ich znajomosci może być trudno!

Jak zacząć?

Przed wjazdem na wielopasowe rondo,  a dokładnie na jego skrzyżowanie wlotowe  wielopasmowe , jak na każdym innym skrzyżowaniu, należy zająć odpowiedni, co do zamiaru i zastosowanej organizacji ruchu, pas ruchu : . 
Przy kierunkowej organizacji ruchu  lewy pas do jazdy w lewo, prawy do jazdy w prawo i dowolny do jazdy na wprost – chyba, że znaki (pionowe albo poziome) wskazują inaczej – znaki stoją wyżej w hierarchii ważności od ogólnych zasad ruchu drogowego.
Przy neutralnej kierunkowo okrężnej organizacji ruchu kierujący co do zasady zajmuje prawy pas ruchu, gdyż  przy "ruchu okrężnym" nakazanym znakiem C-12 ruch odbywa się już od wlotu bez zmiany kierunku jazdy zmieniającą swój kierunek jezdnią przechodząca w pętlę bez końca, która biegnie dookoła wyłączonej z ruchu wyspy środkowej lub centralnego placu.   
Art. 16.4 ustawy Prawo o ruchu drogowym:
Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać możliwie blisko prawej krawędzi jezdni.

Jeżeli kierujący zamierza zmienić kierunek jazdy, czyli skręcić z jezdni w celu jej opuszczenia, ma obowiązek stosować się do art. 22.2 ustawy Prawo o ruchu drogowym:
Kierujący pojazdem jest obowiązany zbliżyć się:
  • do prawej krawędzi jezdni – jeżeli zamierza skręcić w prawo;
  • do środka jezdni lub na jezdni o ruchu jednokierunkowym do lewej jej krawędzi – jeżeli zamierza skręcić w lewo
REKLAMA



Większość okrężnie zorganizowanych rond w Polsce oznakowana jest na skrzyżowaniach wlotowych znakiem „ustąp pierwszeństwa” dodanym od góry do znaku C-12 "ruch okrężny", który odwraca na tym skrzyżowaniu pierwszeństwo. Zatem nie ma przy "ruchu okrężnym" drogi z pierwszeństwem i drogi podporządkowanej. Zostało to uzgodnione Porozumieniami europejskimi w 1971 roku w Genewie, co od kilkunastu lat jest także zapisem Konwencji o znakach i sygnałach drogowych na wjeździe. Takie oznakowanie każe ustąpić pierwszeństwa pojazdom już znajdującym się na rondzie, a dokładnie tym znajdującym się już na obwiedni, którzy zbliżają się do skrzyżowania wlotowego okrężnie zorganizowanej budowli drogowej, nie tylko typu rondo. 

Warto jednak mieć świadomość, że choć zdecydowana większość rond w Polsce oznakowana jest w ten sposób, to jednak nie wszystkie – nie ma w każdym razie takiej bezwzględnej zasady. Jeśli nie ma znaku A-7 „ustąp pierwszeństwa” nad znakiem C-12 "ruch okrężny" przed skrzyżowaniem wlotowym na dowolny co do wielkości i kształtu obiekt, w tym typu rondo, auta znajdujące się na rondzie ustępują pojazdom wjeżdżającym na nie zgodnie z zasadą pierwszeństwa dla pojazdów nadjeżdżających z prawej strony!


Foto: Auto Świat
„Znak C-12 występujący łącznie ze znakiem A-7 oznacza pierwszeństwo kierującego znajdującego się na skrzyżowaniu przed kierującym wjeżdżającym (wchodzącym) na to skrzyżowanie”.

 W dyspozycji znaku C-12 od 1999 roku określenie "skrzyżowanie" nie oznacza RONDA, lecz każde wlotowe skrzyżowanie (art. 2.10 ustawy Prawo o ruchu drogowym) dowolnego co do kształtu i wielkości obiekt zorganizowanego zgodnie z zasadami "ruchu okrężnego", znanej i stosowanej w Europie bez najmniejszej przerwy od ponad wieku ORGANIZACJI RUCHU o tej międzynarodowej nazwie.

Jak przejechać rondo?

Rondo, tak jak każdy inny złożony obiekt budownictwa drogowego dopuszczony do ruchu publicznego, należy pokonać zgodnie z zastosowaną organizacją ruchu i obowiązującym od dwóch dekad prawem, czyli zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym z 1997 roku oraz rozporządzeniem w sprawie znaków i sygnałów drogowych z roku 2002.
Przy kierunkowej organizacji ruchu (ronda odśrodkowe, spiralne i turbinowe) należy stosować się do ich oznakowania kierunkowego w postaci strzałek (znak poziomy P-8), natomiast na budowlach zorganizowanych okrężnie, czyli neutralnie kierunkowo, do wskazania strzałek na znaku C-12 i ogólnych zasad ruchu, cały czas pamiętając, że budowla typu rondo, niezależnie od zastosowanej organizacji ruchu, to zawsze obiekt złożony z elementarnych dla zasad ruchu skrzyżowań, zwanych zwykłymi, najczęściej typu T  lub X.
Jeśli na kierunkowo zorganizowanym rondzie zamierzamy jechać w lewo, to – jadąc zgodnie z przepisami – zaczynamy jechać po nim, jadąc lewym pasem oznaczonym strzałką do skręcania w lewo lub strzałką do jazdy w lewo i na wprost. Żeby zjechać z kierunkowo zorganizowanego ronda w pewnej chwili musimy zająć pas oznaczony strzałką do jazdy na wprost do wylotu, zwykle lewy lub biegnący obok, jeżeli lewy jest tylko do zmiany kierunku jazdy w lewo, i nim jadąc na wprost bez włączonego kierunkowskazu opuścić rondo na jego wylotowym skrzyżowaniu. Jeeli tak zorganizowane rondo jest duże i ma długie odcinki przeplatania, można przed wjazdem na skrzyżowanie wylotowe zmienić pas ruchu, lub gdy np. pas po prawej jest zajęty, zmienić pas dopiero po opuszczeniu ronda. 
Jeżeli rondo jest zorganizowane zgodnie z zasadami "ruchu okrężnego", to zwykle ma jeden lub dwa pasy ruchu i wtedy, co do zasady, poruszamy się prawym okrężnie biegnącym pasem ruchu. Zamierzając opuścić rondo na dowolnym jego skrzyżowaniu wylotowym zmieniamy kierunek jazdy w prawo opuszczając okrężnie biegnącą jezdnię z jej prawej strony, kończąc manewr na dowolnym pasie ruchu drogi wylotowej.    
Karygodnym i niedopuszczalnym jest manewr zmiany kierunku jazdy w prawo wprost z innego pasa ruchu niż prawy albo i by tak jadąc  przeciąć prawy pas (a czasem nawet 2-3 pasy). – to nieuchronne, gdyż z  Z okrężnie zorganizowanego ronda zjeżdżamy zawsze zmieniając kierunek jazdy w na prawo. Dlatego przed opuszczeniem okrężnie zorganizowanego obiektu o dowolnej wielkości i kształcie, w tym typu rondo, kierujący jadąc lewym pasem ruchu, przeznaczonym tu tylko do wyprzedzania i omijania innych kierujących, co na małych obiektach powinno być ograniczone do niezbędnego minimum,  musi najpierw zmienić pas ruchu na prawy. To moment największego zagrożenia kolizją wynikający z faktu, iż na prawym pasie może znajdować się inny pojazd, który ma pierwszeństwo zgodnie z zasadą, że zmieniając pas ruchu mamy obowiązek ustąpić pierwszeństwa pojazdom, które znajdują się na pasie, na który chcemy wjechać.



Przepisy nie mówią jednak, w jakim dokładnie momencie należy zacząć zjeżdżać na prawo, by zmienić pas ruchu, – jeśli nie regulują tego znaki drogowe (np. linie ciągłe), to w dowolnym, gdy nadarza się okazja, poza tym, że nie wolno tego czynić, co do zasady,  na elementarnym skrzyżowaniu (art. 2.10 ustawy Prawo o ruchu drogowym) tej złożonej budowli drogowej.
Na rondzie dozwolone jest wyprzedzanie tak jak na każdej innej drodze dopuszczonej do ruchu publicznego czyli na ogólnych zasadach ruchu. Wyprzedzać można przede wszystkim na odcinkach przeplatania łączących jego, elementarne dla zasad ruchu, skrzyżowania. 
– przewaga prędkości nad autami znajdującymi się na prawym pasie ułatwia manewr zmiany pasa ruchu albo zjazdu z ronda.
Pamiętaj jednak, że samochody jadące pasem, na który chcesz wjechać, mogą jechać szybciej niż ty – bądź ostrożny!
Jeśli nie ma możliwości, by bezpiecznie zjechać na prawy pas okrężnie zorganizowanego lub po prostu zjechać z ronda, zachowując płynność ruchu, na dużym rondzie zatrzymaj się – masz do tego prawo – stój na lewym pasie aż do czasu, gdy bez wymuszania pierwszeństwa będziesz mógł zjechać na prawo zmienić pas ruchu z lewego na prawy. Na małych budowlach, szczególnie o wyniesionej wyspie środkowej, nie rób tego. Kontynuuj jazdę lewym pasem ruchu, skoro się już na nim z własnej woli znalazłeś i zmień pas w innym dogodnym do tego miejscu.



Czego spodziewać się po tramwajach?

Na rysunku biały samochód musi się zatrzymać, by ustąpić pierwszeństwa tramwajowi zjeżdżającemu z ronda. Pomarańczowy tramwaj wjeżdżający na rondo nie ma jednak pierwszeństwa, gdyż obowiązuje go znak „ustąp pierwszeństwa” – ustępuje on zatem pojazdom znajdującym się na rondzie
Na  rondzie oznakowanym „tradycyjnie” (znak „ustąp pierwszeństwa przejazdu na wjeździe) tramwaje, podobnie jak inne pojazdy, ustępują pierwszeństwa pojazdom znajdującym się na rondzie – a zatem jeśli jesteś na rondzie, masz pierwszeństwo przed tramwajem, który chce na nie wjechać. Ale tramwaj zjeżdżający z ronda ma pierwszeństwo przed innymi pojazdami, które znajdują się na rondzie – ustąp mu!

A jak używać kierunkowskazów?

Przed zjazdem z ronda należy włączyć prawy kierunkowskaz – zawsze gdy zmieniamy kierunek jazdy w prawo opuszczając jezdnię z jej prawej strony, niezaleznie od zastosowanej organizacji ruchu! Jeśli na rondzie zamierzamy skręcić w "pierwsze" prawo, ale tylko w leżące tuż za wjazdem, powinniśmy możemy włączyć prawy kierunkowskaz jeszcze przed wjazdem na rondo. 
A czy ma sens użycie lewego kierunkowskazu, jeśli na rondzie skręcamy w lewo? Z całą pewnością nie ma takiego obowiązku, tak jak i zajmowanie lewego pasa ruchu, przed wjazdem na okrężnie zorganizowane rondo, na którym zmiana kierunku jazdy następuje jedynie w prawo z prawego pasa ruchu. Jadąc prawym pasem ruchu prawy kierunkowskaz włączamy nie wcześniej niż po minięciu skrzyżowania wylotowego z ronda, które poprzedza to, na którym zamierzamy zmienić kierunek jazdy w prawo i tym sposobem opuścić rondo. 
To tylko przy kierunkowej organizacji ruchu, zamierzając zmienić kierunek jazdy w lewo na rondzie, zajmujemy przed wjazdem, co do zasady, lewy pas ruchu, ale sygnalizujemy zamiar zmiany kierunku jazdy dopiero po minięciu skrzyżowania wlotowego, by nie sugerować jazdy "pod prąd". 
Po zmianie kierunku jazdy w lewo opuszczamy rondo jadąc do wylotu na wprost biegnącym pasem ruchu, bez zmiany kierunku jazdy i włączania prawego kierunkowskazu.