64. RONDO (dwupasowe) w praktyce egzaminacyjnej.

Jedziemy z OSK STACH z Krakowa w kierunku ronda Lewandowskiej by pokazać jak egzaminatorzy, 

tu z krakowskiego Małopolskiego Ośrodka Ruchu Drogowego wymuszają na INSTRUKTORACH 

ŁAMANIA OBOWIĄZUJĄCEGO PRAWA O RUCHU DROGOWYM!

Rondo Lewandowskiej to budowla w postaci jednopoziomowego dwupasowego skrzyżowania dróg publicznych (§3.9 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie) skanalizowanego okrągłą wyspą środkową (§55 tego rozporządzenia). Obowiązująca na nim organizacja ruchu to RUCH OKRĘŻNY* w rozumieniu dyspozycji znaku C-12 (§ 36 rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych).
*)  RUCH OKRĘŻNY to znane i stosowane na kontynencie europejskim od ponad wieku rozwiązanie komunikacyjne którego istotą jest jazda zmieniającą swój kierunek jednokierunkową jezdnią która biegnąc dookoła wyspy lub placu łączy się ze sobą na wlocie obiektu zorganizowanego wg zasad "ruchu okrężnego". Tylko tak zorganizowany obiekt o dowolnym kształcie i wielkości ma prawo być znakowany na wszystkich wlotach znakami C-12 "ruch okrężny" ze znakami A-7 "ustąp pierwszeństwa" lub bez tego znaku. Znak "ruch okrężny" oznajmia kierującemu, że ma on obowiązek poruszać się zgodnie ze wskazaniem strzałek na znaku, na kontynencie europejskim przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.

W oryginale to rozwiązanie komunikacyjne nazwano ONE-WAY ROTARY SYSTEM czyli "system jednokierunkowej okrężnej drogi". Obecnie w USA nosi krótszą nazwę TRAFFIC CIRCLE co znaczy "ruch okrężny".

Oto przykłady zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego PLACÓW o różnym kształcie i wielkości: okrągły plac 1000 lecia w Siedlcach, kwadratowy Rynek Główny w Krakowie czy plac Lotników w Szczecinie jak również prostokątny plac Pułaskiego w Olsztynie. Za sprawą pomysłu Franka Blackmore to rozwiązanie komunikacyjne zastosowano w Europie także na skrzyżowaniach dróg skanalizowanych wyspą środkową. Oto nietypowe przykłady ich wysp środkowych: w kształcie "paletki" w Myślenicach, "nerki" w Raciborzu lub jak to nazywają miejscowi "podpaski" w Goleniowie czy Żaganiu. Noszą one nazwę rond okularowych i są odmianą rond podwójnych. Wszystkie te obiekty budownictwa drogowego są zorganizowane wg zasad ruchu okrężnego

I tu uwaga zasadnicza. Za sprawą prawa powielaczowego rodem z PRL i ministerialnego urzędnika z tamtych czasów Zbigniewa Drexlera, wspomaganego przez ambitnych lecz niedouczonych warszawskich inżynierów ruchu, znak C-12 RUCH OKRĘŻNY stawiany jest w Polsce BEZPRAWNIE (nie ma żadnych podstaw prawnych ani wg polskiego jak i obowiązującego Polskę prawa międzynarodowego dotyczącego zasad ruchu) także na wlotach złożonych obiektów budownictwa drogowego zorganizowanych wg OGÓLNYCH ZASAD RUCHU z podporządkowanymi wszystkimi wlotami i jednokierunkowymi jezdniami biegnącymi na wprost do wylotów.

Wg wymysłu Zbigniewa Drexlera znak C-12 "ruch okrężny" to znak "RONDO" który jest jedynie odpowiednikiem znaku C-9 lub C-1 wskazującym z której strony wyspy środkowej lub centralnej części placu należy jechać na wprost, w prawo lub w lewo do wylotów. Zarówno ten dawny ministerialny urzędnik Główny specjalista do spraw prawnej regulacji ruchu drogowego w Polsce jak i obecny wieloletni Krajowy konsultant do spraw inżynierii ruchu mgr inż. Marek Wierzchowski, nie rozumieją zasad RUCHU OKRĘŻNEGO oraz dyspozycji naszego znaku C-12 którego wzorcem jest znak D,3 COMPULSORY ROUNDABOUT (nakazany ruch okrężny) wg Konwencji wiedeńskiej. a nie znak ROUNDABOUT (rondo) wg prawa federalnego USA dotyczącego jedynie amerykańskich modern roundabouts czyli zorganizowanych wg ogólnych zasad ruchu nowoczesnych rond (nasze ronda odśrodkowe).

Rondo Lewandowskiej w Krakowie jest właściwie oznakowane zarówno pionowo jak i poziomo czyli zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem  i obowiązującą w GDDKiA "Instrukcją projektowania małych ROND" zastąpioną w  od 2001 roku obowiązującymi do dziś "Wytycznymi projektowania rond" opracowanymi przez naukowców z Politechniki Krakowskiej. Na poniższym rysunku wyszczególniono zasadnicze elementy takiego obiektu zorganizowanego wg zasad ruchu okrężnego. 

Istotą tego rozwiązania komunikacyjnego jest jednokierunkowa okrężnie biegnąca jezdnia której zewnętrzna krawędź jest widoczna na poniższym rysunku.  

Elementy obiektu typu rondo wg  GDDKiA

Cechy poprawnego znakowania skrzyżowania dróg publicznych w rozumieniu obiektu budownictwa drogowego skanalizowanego wyspą środkową (głównie okrągłą) lub w formie placu o dowolnej wielkości i kształcie (głównie typu RONDO)  zorganizowanego wg zasad ruchu okrężnego to:

1. Na wlotach znak C-12 "RUCH OKRĘŻNY" (§36 rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych)  ze znakiem A-7 "USTĄP PIERWSZEŃSTWA" (§5.5 tego rozporządzenia) lub bez tego znaku. 

2. Brak segregacji kierunkowej na wlotach, także tych o wielu pasach ruchu (brak strzałek kierunkowych P-8 i znaków F-10).

3. Wyznaczona zewnętrzna linia krawędziowa okrężnie biegnącej  jednokierunkowej jezdni, co jest podstawą tego rozwiązania komunikacyjnego ("ruch okrężny").

4. Jedynie koncentryczny przebieg (zwykle jednego lub dwóch) pasów ruchu.

5. Przy wlotach i wylotach jednopasowych i dwupasowej okrężnie biegnącej jezdni nie wyznaczania się na niej linii rozdzielającej pasy ruchu. Jest to tzw. obiekt semi dwupasowy. Pozwala to mniejszym pojazdom na omijanie i wyprzedzanie z lewej strony pojazdów wyprzedzanych, a dużym na bezpieczne korzystanie z całej szerokości jezdni i dobrodziejstwa  art. 22.3 zdanie pierwsze ustawy Prawo o ruchu drogowym.

6.  Drogi wylotowe przy wlotach jednopasowych są tylko jednopasowe zaś przy wielopasowych (zwykle dwupasowych)  jedno lub dwupasowe.

7. Na początku dwupasowych jezdni wylotowych nie powinno być linii rozdzielającej pasy ruchu. Ułatwia to wjazd na powierzchnię akumulacyjną dozwolony tylko z zewnętrznego pasa ruchu (art. 22.2.1 i art. 22.5 ustawy Prawo o ruchu drogowym).

W całkowitej zgodzie z tymi zasadami jest oznakowane (zorganizowane) rondo Lewandowskiej W Krakowie.

Jednopoziomowe skrzyżowanie dróg publicznych w rozumieniu obiektu budownictwa drogowego zorganizowane wg zasad ruchu okrężnego.

UWAGA: Do czasu uzyskania uprawnień należy bezwzględnie stosować się do poleceń INSTRUKTORA gdyż uczy on zasad pokonywania tak zorganizowanego obiektu zgodnie z wymaganiami państwowych egzaminatorów którzy stosują w praktyce egzaminacyjnej zamiast prawa ustawowego  prawo zwyczajowe (korporacyjne), co WORD to inne.

Wg Krajowej Rady Audytorów zrzeszającej dyrektorów WORD prawo korporacyjne "jest to obowiązujące prawo dopóki nadrzędnym aktem prawnym nie zostanie ono uchylone ( np. Wyrok sądu, Ustawa, Rozporządzenie Ministerstwa ) i dotyczy obszaru całego kraju". Jest to nieuprawnione twierdzenie zarozumiałych ignorantów, którym wydaje się jedynie, że posiadają wiedzę i prawo do tworzenia zasad ruchu sprzecznych zarówno z obowiązującym w Polsce, ale także obowiązującym POLSKĘ prawie o ruchu drogowym.

W Polsce obowiązującym prawem dotyczącym zasad ruchu jest ustawa Prawo o ruchu drogowym, Porozumienia europejskie i Konwencja wiedeńska o ruchu drogowym i znakach, a nie będące BEZPRAWIEM prawo korporacyjne WORD. Każdy WORD deklaruje, że stosuje się do obowiązującego go prawa przemilczając fakt, że interpretuje jego zapisy wg przyjętego w danym WORD zwyczaju. Niestety ten stan rzeczy jest od wielu lat tolerowany zarówno przez Ministerstwo Infrastruktury, Urzędy Marszałkowskie, kontrolujący WORD-y NIK oraz Policję.

W części ośrodków to "prawo zwyczajowe" oparte jest na prywatnych interpretacjach prawa byłego ministerialnego urzędnika z czasów PRL Zbigniewa Drexlera uznawanego z racji zajmowanych stanowisk,  a nie wiedzy czy wykształcenia, za niekwestionowany autorytet. To jemu zawdzięczamy m.in. takie bezprawie jak znaki C-12 na obiektach które nie mają nic wspólnego z ruchem okrężnym oraz pozbawione jakichkolwiek podstaw prawnych twierdzenie, że niezdefiniowane prawem RONDO jest w całości pod względem zasad ruchu jednym skrzyżowaniem opisanym w art. 2.10 ustawy Prawo o ruchu drogowym. To jemu zawdzięczamy istniejące do dziś błędy merytoryczne w pytaniach egzaminacyjnych oraz w załącznikach do rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków dotyczących znaków i  sygnałów drogowych. Jego zasługą są też funkcjonujące w wielu WORD-ach sprzeczne z prawem interpretacje dotyczące zmiany kierunku jazdy w związku z art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym, w tym na skrzyżowaniach na których droga z pierwszeństwem zmienia swój kierunek, na skrzyżowaniach o ruchu okrężnym oraz na obiektach zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego.

Jest to źródłem niekończących się dyskusji i braku zrozumienia prostych i od ponad wieku z powodzeniem stosowanych na kontynencie europejskim zasad "ruchu okrężnego" którego ideą jest wyeliminowanie manewru zmiany kierunku jazdy w lewo oraz przecinania się na wylotach kierunków jazdy.

Wg angielskiej wersji językowej Konwencji wiedeńskiej ruch okrężny to roundabout przez wielu nieprawidłowo tłumaczone wg języka potocznego jako RONDO. W ten sposób dla wielu trzy zupełnie różne określenia, a mianowicie "ruch okrężny" (specjalna organizacja ruchu - rozwiązanie komunikacyjne), "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" (skrzyżowanie wlotowe na którym kierujący jest informowany, że na obiekcie na który wjeżdża obowiązują zasady ruchu okrężnego) oraz "znak C-12 (znak nakazu "ruch okrężny" obowiązujący kierujących do przestrzegania zasad "ruchu okrężnego" czyli poruszania się zgodnie ze wskazaniem strzałek na znaku dookoła wyspy na skrzyżowaniu dróg publicznych z wyspą środkową lub dookoła placu na obiekcie tego typu ) stały się bezprawnie niezdefiniowanym i nieobecnym w naszym Prawie o ruchu drogowym RONDEM.

Kiedy w USA pojawiły się tzw. NOWOCZESNE RONDA (modern roundabout) z pasami ruchu biegnącymi wprost do wylotów, segregacją kierunkową i wszystkimi podporządkowanymi wlotami, uznane prawem federalnym USA pod względem zasad ruchu  w całości jako jedno klasyczne dwupasowe skrzyżowanie Zbigniew Drexler wraz ze stołecznymi inżynierami ruchu uznał bezpodstawnie, że "modern roundabout" nie znaczy nowoczesne rondo lecz nowoczesny ruchu okrężny pomimo, że to rozwiązanie komunikacyjne nie ma z ruchem okrężnym nic wspólnego (w USA ruch okrężny nosi nazwę traffic circle).

W ten sposób nasze niezdefiniowane prawem RONDO rozumiane jako obiekt budownictwa drogowego w postaci okrągłego lub owalnego placu o dowolnej organizacji ruchu stało się bez żadnych podstaw prawnych pod względem zasad ruchu w całości jednym skrzyżowaniem wg art. 2.10 ustawy Prawo o ruchu drogowym, a znak C-12 znakiem RONDO wskazującym jedynie z której strony wyspy środkowej należy skręcać w prawo, w lewo lub jechać na wprost do przeciwległego wylotu. Określenie "ruch okrężny" będące nazwą znanej od ponad wieku specjalnej neutralnej kierunkowo organizacji ruchu sprowadzono tym samym BEZMYŚLNIE do skręcania w lewo przy wyspie środkowej.

Niestety te pozbawione podstaw prawnych wymysły, zapewne bez zastanowienia przyjęte kiedyś za prawdę objawioną głoszoną przecież przez niekwestionowany, szczególnie w "tamtych czasach", ministerialny autorytet, znajdujemy także w komentarzach do ustawy Prawo o ruchu drogowym autorstwa takich uznanych autorytetów prawniczych jak prof. Ryszard Andrzej Stefański, Stanisław Soboń czy Wojciech Kotowski co pozostawiam bez komentarza licząc na opamiętanie się tych prawników i zweryfikowanie wreszcie swoich poglądów dla dobra nas wszystkich, zaczynając od uczestników ruchu drogowego a kończąc na policjantach, biegłych sadowych i sędziach.

W WORD-ach związanych z Krajowym Stowarzyszeniem Egzaminatorów obowiązuje prawo korporacyjne autorstwa  Prezesa Krajowej Rady Audytorów Władysława Drozda.  Nie wiedząc, że w Wielkiej Brytanii nie stosuje się zasad ruchu okrężnego bezmyślnie skopiował specyficzne zasady ruchu obowiązujące jedynie na brytyjskich roundabouts (rondach) i ogłosił je jako uniwersalne zasady ruchu na wszystkich polskich rondach. Na brytyjskich roundabouts nie wyznacza się pasów ruchu, na wlotach jest wprowadzona segregacja kierunkowa a zamiar opuszczenia tego  obiektu należy sygnalizować przez włączenie kierunkowskazu.

W krakowskim MORD na skrzyżowaniach zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego mamy do czynienia z następnym prawem zwyczajowym stojącym w sprzeczności z obowiązującym prawem ustawowym. Jest ono swoistą pozaustawową hybrydą, połączeniem wybranych zasad ogólnych wg których kierujący dokonuje wyboru kierunku jazdy i niestety bezpodstawnie pasa ruchu wg art. 22.2. ustawy Prawo o ruchu drogowym, tak jak na klasycznym pojedynczym skrzyżowaniu dwóch dróg jednak bez stosowania się do wymagań art. 22.5 tej ustawy mówiącym o obowiązku sygnalizowania swoich zamiarów!!! Jeżeli wg MORD Kraków kierujący jest obowiązany do zastosowania się do wymagań art. 22.2 ustawy to ma też obowiązek zastosowania się do jej art. 22.5  chyba, że wybór pasa ruchu jest pozbawiony podstaw prawnych albo krakowskim obyczajem.

Jeżeli w MORD Kraków, tak jak w innych WORD-ach bez jakichkolwiek podstaw prawnych traktuje się cały tak zorganizowany obiekt jako jedno skrzyżowanie w rozumieniu zasad ruchu (art. 2.10 ustawy Prawo o ruchu drogowym) i kierujący mający zamiar jazdy na jego lewą stronę zajął lewy pas ruchu na wlocie to na jakiej podstawie nie włącza lewego kierunkowskazu ani na wlocie ani podczas jazdy dookoła wyspy? Z filmu dowiemy się, że z powodu BRAKU SYGNALIZACJI ŚWIETLNEJ co zakrawa na kpinę zarówno z prawa jak i egzaminowanych.

Bezprawnym, poza wyborem pasa ruchu na wielopasowych wlotach jest też zmuszanie egzaminowanych do jazdy wewnętrznym pasem ruchu zorganizowanego wg zasad ruchu okrężnego ronda pomimo, że zewnętrzny pas ruchu jest wolny. Najistotniejszym dla bezpieczeństwa ruchu jest jednak to,  że w odróżnieniu od wymysłów Drexlera i Drozda prawo zwyczajowe obowiązujące w MORD Kraków jest całkowicie zgodne z zasadami ruchu okrężnego przy opuszczaniu obiektu budownictwa drogowego, tu typu RONDO, zorganizowanego wg tych zasad.

W Krakowie na wymagania egzaminatorów dotyczące obiektów zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego (tych z jedynie okrężnie biegnącymi pasami ruchu), inne niż wynikające z obowiązującej tam bezprawnie "Metodyki egzaminowania" autorstwa Władysława Drozda,  wpływ ma Pan Marek Dworak który wzoruje się, niestety bez pełnej znajomości jego odmienności, na niemieckim prawie o ruchu drogowym. Słusznie gdyż Niemcy tak jak Polska czy Czesi są sygnatariuszem tej samej Konwencji o ruchu drogowym z czego wynika, że mają obowiązek co do zasady tak samo rozumieć i stosować obowiązujące ich i nas to samo prawo międzynarodowe. Najistotniejsze jest jednak to, że w MORD Kraków egzaminatorzy mają świadomość, że opuszczanie okrężnie biegnącej jezdni na obiektach zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego jest zawsze manewrem zmiany kierunku jazdy w prawo z zewnętrznego pasa ruchu na dowolny pas ruchu drogi wylotowej.

Miejmy świadomość, że zdanie egzaminu to jedno, a jazda zgodna z obowiązującymi przepisami ustawy Prawo o ruchu drogowym to drugie. Dlatego takie filmiki jak tu omawiany powinny być opatrzone uwagą "Przejazd trasy egzaminacyjnej wg wymagań Ośrodka Ruchu Drogowego w .....".

Zacznijmy więc od początku filmu.

0:05 Instruktor znając topografię miasta pomimo, że nie ma jeszcze żadnych tego oznak, informuje kursantkę, że zbliżają się do RONDA Lewandowskiej. Nie informuje jej  o obowiązującej na tym obiekcie  organizacji ruchu.
Informacja o zbliżaniu się do RONDA bez podania jego organizacji ruchu i braku widoczności jego oznakowania nie pozwala kierującemu na podejmowanie jakichkolwiek działań na drodze.  Kierujący ma obowiązek nadal poruszać się przy prawej krawędzi jezdni (art. 16.4 ustawy Prawo o ruchu drogowym) a jeżeli ten pas ruchu jest zajęty lub wyłączny z ruchu to pasem obok.

0:12 Instruktor informuje kursantkę, że pojadą na tym rondzie na jego lewą stronę.
Wydana dyspozycja o jeździe na lewą stronę RONDA będącego niezależnie od jego organizacji ruchu zawsze obiektem złożonym jest właściwa. Przy większej ilości wylotów  niż cztery lub nierównomiernym ich rozłożeniu po obu jego stronach należy wydać dyspozycję numeryczną. Instruktor i egzaminator mają obowiązek wskazać kierunek jazdy na skrzyżowaniu dróg publicznych będącym obiektem budownictwa drogowego a nie konkretny manewr zmiany kierunku jazdy wg art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym który dotyczy miejsca na drodze w związku z obowiązującymi w tym miejscu zasadami ruchu. 

To kierujący wykonując polecenie musi pokonując dany obiekt  wykonać właściwe co do miejsca i jego oznaczenia przewidziane prawem manewry. Np. na skrzyżowaniu o przesuniętych wlotach jazda na wprost do przeciwległego wylotu w jednej relacji kierunkowej będzie jazdą nie wymagającą zmiany kierunku jazdy a w drugiej będzie związana z konieczności wykonania dwukrotnie zmiany kierunku jazdy wg art. 22 ustawy prawo o ruchu drogowym.

0:16 Instruktor pyta kursantkę który w związku z jazdą na lewą stronę ronda powinna zająć pas ruchu, nadal nie informując jej o obowiązującej na tym obiekcie  organizacji ruchu.
Źle szkolona kursantka pomimo, że  nie zna obowiązującej  na rondzie Lewandowskiej organizacji ruchu podaje zgodnie z prawem korporacyjnym obowiązującym w MORD Kraków, że powinna zająć lewy pas ruchu co potwierdza instruktor.
Kursantka nadal nie wie z jak zorganizowanym rondem będzie miała do czynienia gdyż teki obiekt budownictwa drogowego może być zorganizowany wg zasad ruchu okrężnego lub wg ogólnych zasad ruchu. Pytanie jej o wybór pasa ruchu jest tu niedopuszczalnym nadużyciem sugerującym, że rondo będzie zorganizowane na wlocie wg ogólnych zasad ruchu z segregacją kierunkową i pasami ruchu biegnącymi na wprost do przeciwległych wylotów.

0:23 Kursanta zmienia więc prawy pas ruchu  na lewy i prawidłowo wyprzedza jadące prawym pasem pojazdy.
Kierująca miała prawo zmienić pas ruchu na lewy tylko z tego powodu, że postanowiła wyprzedzić jadące wolniej od niej pojazdy, jednak po ich wyprzedzeniu nie widząc nadal oznakowania kierunkowego powinna niezwłocznie powrócić na prawy pas ruchu tak jak to zrobił jadący wcześniej lewym pasem ruchu czarny samochód.  

0:00 Kursantka wyprzedza wolniej jadące pojazdy i nie zmienia pasa ruchu na prawy gdyż w tym czasie instruktor każe jej zapamiętać, że na takich rondach [zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego] lewy pas ruchu służy do skręcania w lewo i zawracania a prawy do skrętu w prawo i jazdy na wprost.
Nie widząc oznakowania wlotu ronda kursantka nie ma żadnej podstawy prawnej do jazdy na wprost lewym pasem ruchu szczególnie w sytuacji gdy prawy pas ruchu jest wolny. Jest to naruszenie art. 16.4 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Inaczej mówiąc, jeżeli kierujący zamierza pojechać na dowolnym rondzie w lewo to nie zmienia przed nim pasa ruchu na lewy do czasu kiedy nie zobaczy na jego wlocie strzałek kierunkowych P-8 lub znaku F-10 ze wskazaniem pasa ruchu z którego będzie mu wolno wykonać ten manewr.
Instruktor ponownie użył zasad prawa korporacyjnego MORD Kraków twierdząc, że na dwupasowym skrzyżowaniu dróg publicznych skanalizowanym wyspą środkową lub w formie placu zorganizowanym wg zasad ruchu okrężnego (brak segregacji kierunkowej na wlotach i jedynie koncentrycznie wyznaczone pasy ruchu), lewy wlotowy pas ruchu służy wyłącznie do skrętów w lewo i zawracania a prawy do jazdy na wprost i skrętów w prawo. 

Na tak zorganizowanym obiekcie jadąc na jego lewą stronę nie wykonuje się manewru zmiany kierunku jazdy w lewo wg art. 22.2.2 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Można jedynie pojechać jego okrężnie biegnącą jezdnią przy jej prawej krawędzi do zamierzonego wylotu i tam skręcić z tej okrężnej jezdni w prawo na dowolny pas ruchu drogi wylotowej co nie jest zmiana kierunku jazdy w lewo wg art. 22.2.2. ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Skąd zatem w prawie korporacyjnym MORD Kraków znalazł się zapis o wyborze pasa ruchu w zależności od zamierzonego kierunku jazdy? Jest on bezkrytycznie oparty na zaleceniu niemieckiego automobilklubu ADAC dotyczącego dużych obiektów zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego z oddalonymi od siebie wylotami.  Pozwala na to niemieckie prawo wg którego na terenach zabudowanych, poza autostradami, pojazdy o masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony mogą jechać na wprost dowolnym pasem ruchu dowolnej jezdni czyli także takiej która biegnie po łuku lub okrężnie.
W Polsce jak na razie nie ma takiego zapisu w ustawie Prawo o ruchu drogowym więc prawo korporacyjne MORD Kraków jest tu sprzeczne z obowiązującą normą prawna mówiącą o obowiązku jazdy na wprost przy prawej krawędzi każdej jezdni (art. 16.4 ustawy Prawo o ruchu drogowym).

0:05 Widać znaki informujące o końcu drogi z pierwszeństwem.
Kursantka jest informowana oznakowaniem pionowym, że droga którą się porusza będzie się za chwilę łączyła z drogą posiadającą pierwszeństwo. 

0:00 Kursantka dojeżdża lewym pasem ruchu do skrzyżowania z dwupasową drogą poprzeczną posiadającą pierwszeństwo. Na wlocie widzi znak C-12 wraz ze znakiem A-7 "ustąp pierwszeństwa". Instruktor ponownie informuje kursantkę o wybranym kierunku jazdy w lewo.
Każde rondo będące w całości jednym skrzyżowaniem dróg publicznych w rozumieniu obiektu budownictwa drogowego zorganizowane wg zasad ruchu okrężnego, zaczynając od MINI RONA a kończąc na rondzie w Głogowie o wyspie w postaci parku o powierzchni 5 ha, nie jest pod względem zasad ruchu w całości jednym skrzyżowaniem (art. 2.10 ustawy Prawo o ruchu drogowym) lecz obiektem złożonym z wielu takich skrzyżowań dróg dolotowych z jego okrężnie biegnącą jezdnią (art. 2.6 p.r.d.). Do pierwszego z nich kursantka właśnie dojechała. Gdyby było dużo większe i miało jeszcze bardziej wyniesioną wyspę lub zagospodarowany centralny plac nie miałaby żadnej wiedzy jaki jest układ dróg i ich oznakowanie poza tym skrzyżowaniem. Wiedza ta jest dla niej w tym momencie nieistotna.

O tym jak to skrzyżowanie typu T dwóch dróg jest zorganizowane informuje kierujących jego oznakowanie. Kursantka wie, że droga poprzeczna na którą zamierza wjechać jest uprzywilejowana (znak A-7). O tym, że ruch na jej jezdni odbywa się jednokierunkowo przeciwnie do ruchu wskazówek zegara dookoła wyspy lub placu który widzi przed sobą informuje ją znak C-12 "ruch okrężny". 

Wie, że musi ustąpić pierwszeństwa pojazdom nadjeżdżającym z jej lewej strony na obu pasach ruchu natomiast nie jest jej potrzebna wiedza którym wjazdem i kiedy te pojazdy wjechały ani dokąd jadą.

Ponieważ wjazd jest możliwy tylko w jednym kierunku (w prawo) a jezdnia na którą zamierza wjechać zgodnie z zasadami ruchu okrężnego biegnie jedynie okrężnie to do czasu podjęcia zamiaru jej opuszczenia kursantka nie ma obowiązku stosowania się do wymagań art. 22.2 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Pozwala jej na to art. 22.3 zdanie drugie ustawy Prawo o ruchu drogowym. W tej sytuacji co do zasady powinna zająć na wlocie prawy pas ruchu (art. 16.4 ustawy)  a jeżeli ten pas jest zajęty pas ruchu leżący obok bez konieczności sygnalizowania czegokolwiek.  I to na wlocie wszystko.

Wróćmy jeszcze na chwilę do sprzecznego z prawem stwierdzenia instruktora, że wg prawa korporacyjnego MORD w Krakowie lewy pas jest przeznaczony do jazdy w lewo a prawy do jazdy w prawo lub na wprost. Całe szczęście, że nie namalowano tych strzałek na wlotach. Co by one oznaczyły na tym wlocie nie wiedziałby nawet je malujący.

A tu przykłady radosnej twórczości  na terenie innych WORD-ów na IDENTYCZNYCH OBIEKTACH z jedynie okrężnie biegnącymi dwoma pasami ruchu.

Łomża

Tu wg prawa korporacyjnego WORD  strzałka na wprost oznacza jazdę dookoła wyspy/placu po okrężnie biegnącej jezdni, co oczywiste bez lewoskrętów. Niestety wiedzą o tym tylko w Łomży i to zapewne nie wszyscy. Byłoby to zgodne z prawdą gdyby te strzałki były namalowane na okrężnie biegnącej jezdni  przed wylotami a nie na wlotach. 

Przemyśl

Tu strzałka na wprost oznacza jazdę na wprost do przeciwległego wylotu tak jak gdyby pasy ruchu biegły tu od wlotu do wylotu a nie jedynie okrężnie. W tej sytuacji jazda lewym pasem ruchu na wprost do przeciwległego wylotu będzie jazdą w poprzek zewnętrznego pasa ruchu. 

Uczony wg prawa korporacyjnego made in Drexler pojedzie tu na wprost do przeciwległego wylotu bez włączania kierunkowskazów a uczony wg prawa korporacyjnego made in Drozd wzorem prawa brytyjskiego włączy prawy kierunkowskaz sygnalizując zamiar opuszczenia ronda pomimo, że w polskim prawie dotyczącym zasad ruchu nie ma ani określenia RONDO ani manewru  jego opuszczenia. Nie ma też przyzwolenia na skręt w prawo z innego pasa ruchu niż leżący przy prawej krawędzi jezdni. 

Jeżeli uczony w Łomży  na pokazanym obiekcie w Przemyślu pojedzie okrężnie biegnącym  pasem zewnętrznym na lewą stronę tak zorganizowanego obiektu to spotka się na przeciwległym wylocie z uczonym w Przemyślu jadącym  z lewego pasa na wprost na lewy pas przeciwległego wylotu  oczywiście jadąc w poprzek pasa zewnętrznego z włączonym lub nie prawym kierunkowskazem.

Kierujący z Łomży zgodnie z obowiązującym prawem ustawowym odczyta brak włączonego kierunkowskazu w pojeździe z Przemyśla jako kontynuowanie jazdy okrężnie biegnącym wewnętrznym pasem ruchu zaś włączony prawy kierunkowskaz jako sygnalizowanie zamiaru zmiany tego pasa na zewnętrzny (art. 22.4 i art. 22.5 ustawy Prawo o ruchu drogowym) gdyż zgodnie z art. 22.2.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym skręt w prawo z pasa ruchu który nie leży przy prawej krawędzi jezdni jest co do zasady zabroniony prawem. 

W takiej sytuacji kierujący z Łomży zostanie zaskoczony niedozwolonym prawem skrętem w prawo z wewnętrznego pasa ruchu zaś ten z Przemyśla zostanie zaskoczony wg niego niedozwolonym skrętem w lewo z prawego pasa ruchu. Niestety w tym drugim przypadku kierujący nie opuszczał nie tylko drogi którą się poruszał ale nawet pasa ruchu więc nie wykonywał żadnego manewru wymagającego od niego zastosowania się do wymogów art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

To wyjaśnia dlaczego z założenia BEZPIECZNE rozwiązanie jakim jest RUCH OKRĘŻNY sprawdza się w Polsce tylko na obiektach jednopasowych oraz dlaczego na tych wielopasowych  dochodzi  do tak licznych kolizji na ich wylotach.

Wlot każdego zorganizowanego wg zasad ruchu okrężnego obiektu budownictwa drogowego w postaci skrzyżowania skanalizowanego wyspą środkową lub w formie placu o dowolnej wielkości i kształcie powinien wyglądać tak jak pokazano to poniżej.

Kraków

Wystarczy tylko nauczyć kierowców wg obowiązującego prawa ustawowego, że żaden zorganizowany wg zasad ruchu okrężnego obiekt budownictwa drogowego nie jest w całości pod względem zasad ruchu jednym skrzyżowaniem wg art. 2.10 ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz, że zmieniając kierunek jazdy na jego wylocie  (opuszczenie jednokierunkowej okrężnie biegnącej jezdni i wjazd na jezdnię wylotową) należy wykonać zgodnie z art. 22.1, art. 22.2.1 i art. 22.5 ustawy Prawo o ruchu drogowym czyli co do zasady tylko z zewnętrznego pasa ruchu.

0:02 Instruktor stwierdza, że nie włącza się tu kierunkowskazów gdyż RONDO JEST BEZ SYGNALIZACJI.
Wg  prawa korporacyjnego obowiązującego w innych WORD-ach na każdym rondzie traktowanym tym prawem pod względem zasad ruchu w całości jak jedno klasyczne skrzyżowanie dwóch dróg zorganizowane wg ogólnych zasad ruchu czyli " w lewo z lewego, w prawo z prawego a na wprost z każdego pasa ruchu" kierujący zamierzając jechać na jego lewą stronę ma obowiązek na wlocie wybrać lewy pas ruchu i włączyć lewy kierunkowskaz.  

Wg prawa korporacyjnego obowiązującego w krakowskim MORD na wlotach obiektu zorganizowanego wg zasad ruchu okrężnego także wymagają od kierującego wybrania na wlocie pasa ruchu jednak bez obowiązku włączania jakiegokolwiek kierunkowskazu. W MORD Kraków prawo zwyczajowe dotyczące obiektów zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego czyli takich z jedynie okrężnie biegnącymi pasami ruchu jest oparte, niestety bez właściwego zrozumienia, na prawie niemieckim w którym wprost zapisano, że wjeżdżając na "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" nie włącza się kierunkowskazów.

Niestety uzasadnienie tego przez instruktora brakiem sygnalizacji świetlnej jest oparte nie na merytorycznej wiedzy lecz na przysłowiowym chłopskim rozumie. 

W Polsce na skrzyżowaniach zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego nie stosuje się sygnalizacji świetlnej co jest np. powszechne na dużych i wielopasowych tak zorganizowanych obiektach w Portugalii. Przy działającej sygnalizacji świetlnej na wlotach obiektów zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego też nie włącza się kierunkowskazów gdyż sygnalizacja świetlna dotyczy tylko znaków regulujących pierwszeństwo i nie ma żadnego wpływu na pozostałe elementy obowiązującej organizacji ruchu.

Skąd więc wziął się ten wymysł instruktora lub szkolących go egzaminatorów krakowskiego MORD? Z tego, że u nas sygnalizacja świetlna stosowana jest  na obiektach typu rondo zorganizowanych wg ogólnych zasad ruchu z segregacją kierunkową na wlotach i z pasami ruchu biegnącymi na wprost do wylotów. Niestety tak zorganizowane obiekty nie mając żadnego związku z ruchem okrężnym są za sprawą prawa powielaczowego z czasów PRL bezprawnie znakowanymi znakami C-12. To na ich wlotach wybiera się pasy ruchu i włącza kierunkowskazy (nie koniecznie już na wlocie) i to nie z powodu sygnalizacji świetlnej która reguluje jedynie pierwszeństwo a z powodu art. 22.5 ustawy prawo o ruchu drogowym w związku z zamiarem wykonania manewru zmiany kierunku jazdy związanego z opuszczeniem jednej jezdni biegnącej do wylotu i wjazdu na następną biegnącą do następnego.

Na wlotach obiektów zorganizowanych wg zasad ruchu okrężnego nie włącza się kierunkowskazów z tego powodu, że wjazd na ich jednokierunkową jezdnię traktowany jest jako kontynuacja dotychczasowej jazdy na wprost. Wjazd jest bowiem możliwy jest tylko w jednym kierunku (w prawo) a skoro tak to zgodnie z art. 22.3 ustawy Prawo o ruchu drogowym kierujący nie ma obowiązku stosować się do art. 22.2 tej ustawy. Ma zatem obowiązek jazdy co do zasady przy prawej krawędzi jezdni tak jak gdyby jechał na wprost po biegnącej po łuku w prawo jezdni. Jadąc na wprost kierujący nie ma obowiązku stosowania się także do art. 22.5 ustawy Prawo o ruchu drogowym a zatem nie włącza na wlocie kierunkowskazów. 

Ktoś powie, że przecież przy znaku nakazu C-1 czy C-2 jest obowiązek włączenia kierunkowskazów pomimo, że jada też jest dozwolona tylko w jednym kierunku. Tak ale włączanie kierunkowskazów jest obowiązkiem wg prawa korporacyjnego obowiązującego w WORD-ach  a nie wg prawa ustawowego. Znaki nakazu kierunku jazdy nie są znakami nakazu skrętu w rozumieniu art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Są to znaki nakazu jazdy w danym kierunku a to nie to samo. Zmiana kierunku jazdy wymagająca zastosowania się do art. 22 ustawy jest związana tylko z zawracaniem na drodze lub z jej opuszczeniem. Wyjątkiem jest sytuacja opisana w art. 22.3 zdanie drugie ustawy Prawo o ruchu drogowym dotyczące właśnie jazdy możliwej tylko w jednym kierunku. Skoro kierujący zgodnie z tym zapisem nie ma obowiązku zastosowania się do wymogów art. 22.2 ustawy Prawo o ruchu drogowym to ma obowiązek kontynuowania jazdy przy prawej krawędzi jezdni (art. 16.4  ustawy) niczego nie sygnalizując. Włączenie kierunkowskazu w takiej sytuacji może sugerować jedynie zamiar zmiany pasa ruchu co jest podczas jazdy na skrzyżowaniu w rozumieniu art. 2.10 ustawy Prawo o ruchu drogowym niedopuszczalne lub zamiar opuszczenia drogi w dowolnym jej miejscu.

Nawet na obiekcie z wyspą lub w formie placu zorganizowanym wg ogólnych zasad ruchu z jezdnią biegnącą łukiem na wprost do przeciwległego wylotu na którym po jego prawej stronie są np. dwa wyloty kierujący zamierzając skręcić w prawo na drugim z nich wjeżdża bez włączania kierunkowskazów i dopiero po minięciu pierwszego z nich włącza prawy kierunkowskaz by zawczasu i wyraźnie powiadomić innych kierujących o swoim zamiarze. Na obiekcie zorganizowanym wg zasad ruchu okrężnego ta jezdnia nie biegnie od wlotu do któregoś z wylotów lecz po okręgu ale  zasada (art. 22 ustawy Prawo o ruchu drogowym) pozostaje ta sama.

0:07Instruktor przypomina kierującej, że ma obowiązek ustąpić pierwszeństwa jadącym z jej lewej strony oraz stwierdza, że z lewego pasa ruchu skręcamy na skrajny lewy.
Wiemy już, że kierująca co do zasady powinna po wyprzedzeniu zając prawy pas ruchu. Pojechała za sprawą instruktora  lewym pasem ruchu i  na prawym pasie ruchu ustawił się inny kierujący. W tej sytuacji wjazd z lewego pasa ruchu jest w pełni uzasadniony. Ponieważ każdy wlot  w rozumieniu zasad ruchu jest tu samodzielnym skrzyżowaniem to jadąc w jego obrębie kierujący nie ma prawa do zmiany pasa ruchu. Z prawego pasa ruchu wjeżdża się więc na pas zewnętrzny a z pasa obok na wewnętrzny. Gdyby na wlocie były np. dwa pasy ruchu, a na okrężnej jezdni np. wyznaczone trzy to z lewego pasa ruchu wolno skręcić jedynie na pas środkowy, a nie na skrajny lewy.

UWAGA: Na filmie widać autobus opuszczający okrężnie biegnącą jezdnię wprost z wewnętrznego pasa ruchu.
Taki manewr jest dozwolony art. 22.3 prd tylko dla długich pojazdów, zaś zabroniony prawem dla pozostałych pojazdów (art. 22.2.1 ustawy Prawo o ruchu drogowym) nawet gdyby kierujący zechciał ustąpić pierwszeństwa jadącemu okrężnie zewnętrznym pasem ruchu z jego "prawej strony". Otóż przy okrężnie biegnących pasach ruchu nikt, poza wlotami, nie nadjeżdża z prawej strony, gdyż wszystkie pojazdy poruszają się względem siebie równolegle. 

Kierujący jadąc wewnętrznym okrężnie biegnącym pasem ruchu może jedynie zmienić ten pas ruchu na pas zewnętrzny ustępując pierwszeństwa jadącym pasem zewnętrznym i dopiero w następnej kolejności wykonać kolejny manewr tym razem zmiany kierunku jazdy w prawo z tego pasa na jezdnię drogi wylotowej.

0:11 Instruktor stwierdza, że wewnętrznym pasem ruchu należy jechać aż do wylotu poprzedzającego zamierzony i po jego minięciu zmienić ten pas ruchu  na zewnętrzny.
Nie jest to prawdą. Znów mamy do czynienia z prawem korporacyjnym a nie prawem ustawowym. Kierujący ma ustawowy obowiązek jazdy przy prawej krawędzi każdej jezdni (art. 16.4 ustawy Prawo o ruchu drogowym) a zatem także na biegnącej po okręgu. Pas wewnętrzny służy tylko do omijania i wyprzedzania innych kierujących dlatego po wykonaniu tych manewrów należy niezwłocznie powrócić na pas zewnętrzny.

0:26 Po zmianie pasa ruchu na zewnętrzny kierująca wyłącza prawy kierunkowskaz i rzekomo ponownie go włącza tym razem w celu zasygnalizowania zamiaru opuszczenia ronda.
Kierująca czekając zgodnie z zaleceniem instruktora aż minie wylot poprzedzający zamierzony nie tylko, że nie zastosowała się do wymogu jazdy przy prawej krawędzi jezdni to na dodatek miała na tym niewielkim rondzie bardzo mało miejsca i czasu na właściwe zasygnalizowanie zamiaru skrętu w prawo. Gdyby pasem zewnętrznym jechały inne pojazdy wjazd na pas zewnętrzny mógłby być w ogóle niemożliwy. Gdyby kursantka jechała zgodnie z obowiązującymi zasadami ruchu i nie wykonywała dwukrotnej bezsensownej, niebezpiecznej i stresującej zmiany pasów ruchu to jechałaby pasem zewnętrznym i po minięciu zjazdu poprzedzającego zamierzony nie sygnalizowałaby  zamiaru zmiany pasa ruchu a z wystarczającym wyprzedzeniem wyraźnie zamiar skrętu w prawo. 

Często można usłyszeć zarzut, że jazda zewnętrznym okrężnie biegnącym pasem ruchu jest oznaką braku kultury i blokowaniem wjazdów. Takie twierdzenie jest dowodem na brak podstawowej wiedzy z zakresu obowiązujących prawem ustawowym a nie korporacyjnym zasad ruchu i jest dokładnie takim samym nonsensem jak stwierdzenie że jazda przy prawej krawędzi każdej drogi  jest oznaką braku kultury i blokowaniem wjazdu z dróg podporządkowanych. 

Apeluje do Ministerstwa Infrastruktury by zobowiązał dyrektorów WORD do stosowania w praktyce egzaminacyjnej prawa ustawowego a nie bezprawia w postaci przeróżnych praw zwyczajowych. 

Jak na razie w polskim prawie nie ma ani amerykańskiego przepisu wg którego plac typu RONDO jest pod względem zasad ruchu w całości jednym klasycznym skrzyżowaniem dwóch dróg jak i zapisu, że znak C-12 to amerykański znak RONDO wskazujący jedynie z której strony wyspy środkowej należy skręcać w lewo, w prawo lub jechać na wprost do przeciwległego wylotu. Nie ma też niemieckiego przepisu wg którego na wprost można jechać dowolnym pasem ruchu. 

Zapraszam na zajęcia praktyczne ze skręcania w prawo wprost z wewnętrznego pasa ruchu http://mrerdek1.blogspot.com/2016/08/rondo-dwupasowe-jazda-wewnetrznym-pasem.html