444. Bezpieczny odstęp miedzy pojazdami

444. Bezpieczny odstęp miedzy pojazdami

Jeden z czytelników tego bloga zwrócił uwagę na opublikowany, chyba ponownie bowiem sprawa dotyczy zmiany prawa w 2021 roku, odc. 908 z serii "Jedź bezpiecznie" autorstwa pełnomocnika ministra infrastruktury Marka Dworaka mówiący o bezpiecznej odległości między pojazdami podczas jazdy drogami ekspresowymi i autostradami. Czytelnikowi chodziło głównie o dokonywanie pomiarów na tzw. "policyjne oko".

Odległość miedzy pojazdami wynosi 20 metrów przy 120 km/h z jaką jechał filmujący

"Buy coffee" to forma wspierania niezależnych twórców przez przekazanie im dowolnej kwoty w formie darowizny, za co darczyńcom serdecznie dziękuję. Wspierający moją działalność kwotą min. 25 zł otrzymają w ramach podziękowania najnowsze wydanie książki Vademecum kierującego. Droga, skrzyżowanie i zmiana kierunku jazdy. Ryszard R. Dobrowolski.

Przypomnijmy sobie zapis ustawowy. 

USTAWA

z dnia 25 lutego 2021 r.

o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym

Art. 1. W ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 110, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:

3) w art. 19 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

"3a. Kierujący pojazdem podczas przejazdu autostradą i drogą ekspresową jest obowiązany zachować minimalny odstęp między pojazdem, którym kieruje, a pojazdem jadącym przed nim na tym samym pasie ruchu. Odstęp ten wyrażony w metrach określa się jako nie mniejszy niż połowa liczby określającej prędkość pojazdu, którym porusza się kierujący, wyrażonej w kilometrach na godzinę. Przepisu tego nie stosuje się podczas manewru wyprzedzania.";

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 czerwca 2021 r.

Bezpieczny odstęp, szczególnie przy szybko poruszających się pojazdach na drodze ekspresowej lub autostradzie jest bardzo ważnym czynnikiem wpływającym bezpośrednio na bezpieczeństwo ruchu drogowego oraz na skutki ewentualnego wypadku. Obecnie pojazdy poruszające się na tym samym pasie ruchu musza zachować między sobą bezpieczny odstęp. Wyraża się go w metrach, i nie może być on mniejszy od połowy liczby określającej prędkość pojazdu w km/h z jaką porusza się kierujący. Innymi słowy, gdy zbliżamy się do poprzedzającego nas pojazdu powinniśmy zmniejszyć prędkość tak, by nie zbliżyć się do niego na mniejszą odległość w metrach niż wynosi połowa prędkości naszego pojazdu wyrażona w km/h.  

A tak w praktyce wygląda przestrzeganie tego nowego prawa w Polsce. Przy 120 km/h minimalna odległość między pojazdami wynosić musi minimum 60 metrów, a na pokazanym na początku wpisu zdjęciu wynosiła 20. Samochód jechał tak za mną przez kilkanaście kilometrów, aż do momentu w którym opuściłem jezdnię drogi ekspresowej. 

Szansa na normalność jest nikła, skoro w Niemczech, gdzie zarówno stacjonarne fotoradary jak i ręczne mierniki prędkości mają homologację w zakresie pomiaru odległości, i ją skutecznie mierzą, z tysiąca kierowców zapytanych przez ADAC co ich najbardziej denerwuje na drodze, 77% z nich odpowiedziało, że jazda na zderzaku. Ilość zestresowanych z tego powodu, po 10 latach od poprzedniego badania, kiedy nie było w Niemczech przepisu o minimalnej  odległości między pojazdami, spadła zaledwie o 6 punktów procentowych. Z jednym należy się zgodzić, że jazda na zderzaku to zjawisko powszechne i niebezpieczne, szczególnie przy dużych prędkościach.   

Obecnie także polska Policja ma mierniki prędkości homologowane na okoliczność pomiaru odległości miedzy jadącymi pojazdami, co pokazano na filmie (odc. 908) z serii "Jedź bezpiecznie",  reklamującym przez ministerialnego urzędnika samochody marki Subaru. 

W Niemczech przepisy dokładnie opisują jak należy się zachować będąc wyprzedzanym lub wyprzedzającym, by spełnić wymagania zachowania bezpiecznej odległości miedzy pojazdami, a zdjęcia robią  tam także stacjonarne fotoradary które ustawione parami są w stanie zaobserwować czy kierowca się do tych przepisów stosuje .

Jak zatem ocenić bezpieczną odległość od poprzedzającego pojazdu jeżeli samochód nie jest wyposażony w radar mierzący  odległości między pojazdami? To albo ocena w oparciu o wiedzę, że słupki kilometrowe przy prawej krawędzi jezdni ustawiane są co 100 metrów, albo znajomość amerykańskiej "zasady trzech sekund". Jeżeli do miejsca mijanego przez poprzedzający nas pojazd dojedziemy w czasie nie krótszym niż 3 sekundy, to nasza odległość od poprzedzającego nas pojazdu może być uznana za bezpieczną. Trzy sekundy, to czas potrzebny na taką, wypowiedzianą na głos, wyliczankę "sto jedenaście, sto dwanaście, sto trzynaście", albo wg amerykańskiego pomysłu przez trzykrotnie wypowiedziane słowa "Mississippi". 

Pozostaje do omówienia jeszcze, unikany jak ognia nawet przez chętnych do ogłupiania Polaków redaktorów z Interii, BRD24, Auto Świat i Onet-u,  kontrowersyjny zapis dotyczący braku obowiązku zachowania bezpiecznej odległości za poprzedzającym pojazdem podczas wykonywania manewru wyprzedzania. Czy rzeczywiście  w momencie wyprzedzania możemy jechać na pasie obok za innym pojazdem w bliższej od niego odległości niż opisana prawem odległość bezpieczna skoro np. w Niemczech jest się za to karanym tak samo jak za taka jazdę na prawym pasie ruchu bez zamiaru wyprzedzania?  Należy też pamiętać, że wg umów europejskich których Polska jest sygnatariuszem, jazda w rzędach z różnymi prędkościami na sąsiadujących ze sobą pasach ruchu tej samej jezdni nie jest wyprzedzaniem, poza taką jazdą przed i na przejściach dla pieszych oraz niekierowanych skrzyżowaniach zwykłych, elementarnych w rozumieniu zasad ruchu.

Nie jest zatem prawdą, że możemy się zbliżyć do pojazdu jadącego przed nami tym samym pasem ruchu, na odległość mniejszą niż to wynika z przepisu, tłumacząc to zamiarem jego wyprzedzania, bowiem jeszcze nie potrafimy udowodnić, że taki deklarowany zamiar jest zgodny z prawdą. Druga sprawa to tłumaczenie, że byliśmy w trakcie wyprzedzania jadącego obok i tu policjanci mogą mieć już problem. Zbliżenie się do poprzedzającego nas pojazdu w związku z zamiarem jego wyprzedzenia ma sens tylko wtedy, gdy droga jest dwukierunkowa i kierujący chce ograniczyć do minimum czas przebywania na części jezdni przeznaczonej dla ruchu w przeciwnym kierunku, co na autostradach nie ma miejsca. 

Policja, w związku z manewrem wyprzedzania bezpośrednio przed i na przejściach dla pieszych, nauczyła nas, że traktuje ten manewr literalnie, zatem jako przejeżdżanie z większą prędkością obok innego pojazdu poruszającego się w tym samym kierunku tą sama jezdnią, a jeśli tak to nie może być mowy o wyprzedzaniu jako zbiorze pewnych czynności, od powzięcia zamiaru i ewentualnej zmianie pasa ruchu do literalnego wyprzedzania i powrotu na pas ruchu jeżeli nie było to wyprzedzanie z prawej strony, w Niemczech słusznie zabronione na autostradach.   

Oczywiście zmieniając pas ruchu musimy zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdom, które poruszają się pasem ruchu na który zmieniający pas ruchu zamierza wjechać. Zmieniając pas ruchu na autostradzie lub drodze ekspresowej należy pamiętać o bezpiecznej odległości miedzy pojazdem przed i za nami, by nie zmuszać tego za nami do znacznego zmniejszenia prędkości celem jej zachowania, bowiem będzie to traktowane jako wymuszenie pierwszeństwa. 

Jest to szalenie istotne  dla jadących pasem przyspieszania (włączania) w sytuacji gdy jadący pasem na który muszą wjechać nie ułatwi im tego przez zmianę pasa ruchu na sąsiedni. Wtedy wjeżdżając między jadące przepisowo pojazdy czynimy bezpieczną odległość o połowę mniejszą od wymaganej przepisem narażając jadącego za nami i siebie na grzywnę, siebie także za wymuszenie pierwszeństwa skoro jadący za nami musiał gwałtownie zmniejszyć prędkość lub zmienić pas ruchu.    

Na koniec wyjaśnię z jakiego powodu do ustawy trafił zapis o wyłączeniu obowiązku zachowania bezpiecznej odległości podczas manewru wyprzedzania, który można wykorzystać prawnie w związku ze zmianą pasa ruchu z pasa włączania lub przeplatania gdy jesteśmy wyprzedzani. 

Powyższe odstępstwo zaproponowało BRD KG Policji w związku z istnieniem jednojezdniowych dwukierunkowych dróg ekspresowych z liniami przerywanymi między pasami dla przeciwnych kierunków. Policji chodziło o to, by na takich drogach ekspresowych do minimum ograniczyć czas przebywania wyprzedzającego na pasie ruchu przeznaczonym dla ruchu przeciwnego. Wg proponowanego zapisu kierujący nie miał być karany za to, że tuż przed zmianą pasa ruchu, w związku z zamiarem wyprzedzenia, zbliżył się do jadącego tym samym pasem pojazdu, który miał zamiar wyprzedzić. Niestety taki zamiar może potwierdzić jedynie  płynnie przeprowadzony manewr zbliżania się do pojazdu, zmiany pasa ruchu i wyprzedzania. Niestety zapis w obecnie obowiązującym prawie nie dość, że tego nie potwierdza, to na dodatek nie wiadomo jak go rozumieć. 

Opracował mgr inż. Ryszard R. Dobrowolski