409. Oznakowanie poziome rond dwupasowych - Interpelacja poselska

409. Oznakowanie poziome rond dwupasowych o okrężnej organizacji ruchu

Odpowiedź sekretarza stanu w MIiR na interpelację nr 30294

Pełnomocnik ministra infrastruktury ds. ruchu rowerowego i BRD Marek Dworak, wielokrotnie udowodniał, że obowiązujące w Polsce od 1998 roku prawo o ruchu drogowym rozumie wg interpretacji obowiązującej bezprawnie w praktyce wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego, opartej na Kodeksie drogowym z 1983 roku. 

Wyjątkiem jest  wjazd i zjazd z rond o okrężnym przebiegu jezdni, bowiem wzorując się na niemieckim prawie o ruchu drogowym wie, że skoro jezdnia nie biegnie prosto do wylotów, to każdy zjazd jest skrętem w prawo, co dozwolone jest (art. 22.2.1 ustawy p.r.d.), tylko z prawego pasa ruchu okrężnie biegnącej jezdni. Z tego samego prawa dowiedział się, że wjazd i jazda dookoła wyspy lub placu okrężnie biegnąca jezdnią ronda nie jest zmianą kierunku jazdy, zatem i tego, że nie ma podstaw do włączania kierunkowskazów przed wjazdem na tak zorganizowane rondo.  

Niestety tym tylko różni się od "ekspertów" z Warszawy, bowiem nadal nie wie czym jest "skrzyżowanie o ruchu okrężnym", czym jest "ruch okrężny" nakazany znakiem C-12, nie wie także tego, że znak C-12 "ruch okrężny" od ponad dwóch dekad nie jest już peerelowskim znakiem nakazu kierunku jazdy z prawej strony wyspy środkowej ronda, zatem i tego, że nie jest już ani symbolem ronda, ani odpowiednikiem znaku C-9 jakim uczynił go, wbrew umowom europejskim, w 1983 roku Zbigniew Drexler, ówczesny ministerialny urzędnik odpowiedzialny za prawną regulację ruchu drogowego w PRL i ogłupianie polskich kierowców swoimi wymysłami z czasów gdy, pomimo braku właściwej wiedzy i wykształcenia, był uznawany za eksperta o niepodważalnym autorytecie. 

Niestety na tym wiedza Marka Dworaka dotycząca "ruchu okrężnego" się kończy, bowiem wbrew zasadom organizacji ruchu o międzynarodowej nazwie "ruch okrężny" wymaga przed wjazdem na okrężnie zorganizowane rondo, z zamiarem jazdy na jego lewą stronę, zajmowania lewego pasa ruchu pomimo tego, że prawy pas jest wolny. 

Niestety Markowi Dworakowi, tylko z tego powodu, że w sprawie zasad ruchu na budowlach typu rondo o okrężnej, legalnie nakazanej znakiem C-12, organizacji ruchu, jest w opozycji do ignorantów w zakresie zasad ruchu z warszawskiego WORD i "ekspertów" skupionych wokół założonej przez Grupę IMAGE z Warszawy Fundacji Zapobieganie Wypadkom Drogowym, zlecono mu przygotowanie pakietu zmian obowiązującego prawa odnośnie zasad poruszania się na budowlach typu rondo  o neutralnej kierunkowo okrężnej i będącej jej zaprzeczeniem kierunkowej organizacji ruchu. 

Pragnę przypomnieć Panu ministrowi Rafałowi Weberowi, że wszystko co konieczne do właściwego poruszania się na budowlach typu rondo jest wprost opisane w ustawie Prawo o ruchu drogowym. 

Za niewłaściwe rozumienie obowiązującego prawa odpowiada przede wszystkim sprzeczna z obowiązującym prawem praktyka wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego, organów zarządzających ruchem drogowym oraz praktyka Policji, która pozytywnie opiniuje wadliwe projekty stałej organizacji ruchu budowli typu rondo, a niekiedy sama wymaga wadliwego oznakowania, jak np. domalowywanie na wlotach okrężnie, zatem neutralnie kierunkowo, zorganizowanych budowli  typu rondo, strzałek kierunkowych (znak F-8).  

Mam nadzieje, że skoro tym razem ministrem odpowiedzialnym za ruch drogowy jest prawnik, który zna dobrze zarówno prawo ustawowe jak i sprzeczne z nim prawo korporacyjne obowiązujące w szkoleniu i egzaminowaniu, bowiem był zastępcą dyrektora WORD, to wreszcie zwycięży rozsądek i wiedza, a pomysły Marka Dworaka nie spowodują pogwałcenia zgodnej z umowami europejskimi litery obowiązującego od 1998 roku polskiego prawa o ruchu drogowym.

Kilka lat temu poseł Jan Bury, widząc chaos i samowolę interpretacyjną dotyczącą pokonywania złożonych budowli typu rondo, złożył interpelację w sprawie oznakowania poziomego tego typu budowli. Udowodnił przy tym, że sam ma problem ze zrozumieniem czym jest rondo, skrzyżowanie o ruchu okrężnym oraz czym jest "ruch okrężny" w rozumieniu nakazu znaku  C-12. 

Wtedy ówczesne MIiR jednoznacznie wyjaśniło, nie wyjaśniając ogłupionym przez "ekspertów" rodem z WORD niczego, niestety do dziś, że wszystko co potrzebne, by właściwie pokonywać budowle typu rondo o dowolnej organizacji ruchu opisuje obowiązujące prawo. 

Niestety ministerstwo nie pokusiło się o praktyczne wyjaśnienie  tych zasad i umyło ręce od szeroko rozumianej edukacji komunikacyjnej polskiego społeczeństwa, także w zakresie edukacji egzaminatorów i urzędników, chociażby w podległej sobie GDDKiA. Na szczęście tym razem nie głoszono głupot i dzięki temu nie pogwałcono pomysłami na zmianę prawa obowiązujących Polskę umów europejskich. 

Zainteresowanych zapraszam do dalszej lektury. 

Interpelacja nr 30294

do ministra infrastruktury i rozwoju w sprawie oznakowania poziomego na rondach dwupasmowych.

Szanowna Pani Minister! W związku z wykonywaniem przeze mnie obowiązków poselskich otrzymuję liczne sygnały dotyczące nieprawidłowego oznakowania rond dwupasmowych. W ostatnich latach dużą liczbę skrzyżowań przekształcono w skrzyżowania o ruchu okrężnym. Celem tego było usprawnienie komunikacji oraz zwiększenie bezpieczeństwa na drogach. O ile założenia te są jak najbardziej słuszne, to niestety większość kierujących nie zna zasad prawidłowego poruszania się po tzw. rondach dwupasmowych.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami zewnętrzny pas ruchu na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym służy wyłącznie do jazdy na wprost lub zawracania. Niestety bardzo wielu kierujących pojazdami wykonujących inne manewry nagminnie zajmuje zewnętrzny pas ruchu, tym samym utrudniając i uniemożliwiając wykonanie prawidłowego manewru innym uczestnikom ruchu drogowego. Przeprowadzane lokalne, nieliczne akcje informacyjne nie przyniosły oczekiwanych efektów poprawy tej sytuacji, podobnie jak lekcje podczas kursów w szkołach jazdy.

Wobec tego wydaje się, że wprowadzenie oznakowania poziomego na rondach dwupasmowych znacząco zwiększyłoby bezpieczeństwo oraz ułatwiłoby kierującym wykonywanie zgodnych z obowiązującym prawem manewrów drogowych. Dowodem na to jest dużo lepsze funkcjonowanie ruchu drogowego na rondach, na których takie oznakowanie zostało wprowadzone. Z uwagi na wzrastające w polskich miastach natężenie ruchu tym bardziej ważne jest jego upłynnienie.

W związku z powyższym proszę Pana Ministra o udzielenie odpowiedzi na niżej postawione pytania:

1. Jak obecnie w przepisach prawnych wygląda uregulowanie oznakowania tzw. rond dwupasmowych?

2. Czy ministerstwo w najbliższym czasie planuje wprowadzić wytyczne odnośnie do obowiązkowego oznakowania poziomego rond dwupasmowych?

3. Czy ministerstwo planuje przeprowadzenie ogólnopolskiej akcji dla kierowców na temat prawidłowych zasad poruszania się po skrzyżowaniach o ruchu okrężnym ?

Z poważaniem  Poseł Jan Bury

Rzeszów, dnia 24 grudnia 2014 r.

Uwagi:

1. Poseł powinien wiedzieć, że jezdnie dróg mogą mieć oznaczone lub nieoznaczone znakami pasy ruchu (podłużne pasy jezdni), zatem jezdnie są jedno, dwu lub wielopasowe, a nie wielopasmowe. 

2. Poseł pisząc o przebudowie skrzyżowań zwykłych na skrzyżowania skanalizowane, powinien wiedzieć, że mówi o skrzyżowaniach w rozumieniu budowli  drogowych, tu skanalizowanych okrągłą wyspą środkową (obecnie skrzyżowania typu rondo) o okrężnej organizacji ruchu, a nie o elementarnych skrzyżowaniach w rozumieniu zasad ruchu (ustawy p.r.d.).  

3. Poseł bezprawnie używa jako synonimu ronda określenia "skrzyżowanie o ruchu okrężnym" o którym jest mowa jedynie w art. 24.7.3 ustawy p.r.d. w związku z wyprzedzaniem pojazdów silnikowych, które nie ma nic wspólnego, pomimo wymysłów  peerelowskich ekspertów odpowiedzialnych za bubel prawny w postaci Kodeksu drogowego z 1983 roku, z budowlą typu rondo. 

4. Poseł powinien wiedzieć, że "skrzyżowaniem o ruchu okrężnym" jest każde z osobna  elementarne skrzyżowanie, zwykle najczęściej typu T lub X (art. 2.10 ustawy p.r.d.), dowolnej co do wielkości i kształtu  złożonej budowli drogowej, w tym typu rondo, zorganizowanej okrężnie zgodnie z nakazem znaku C-12 "(obwiązujący) ruch okrężny". Charakteryzuje się ono  wlotami bez segregacji kierunkowej i jedynie okrężnie biegnącą dookoła wyspy lub placu, zgodnie ze wskazaniem strzałek na znaku, jezdnią. Na okrężnie biegnącej jezdni obowiązkiem kierującego jest poruszanie się możliwie blisko jej prawej krawędzi, zatem prawym pasem ruch.  

5. Budowle z centralną przeszkodą w postaci wyspy lub placu o dowolnej wielkości i kształcie, w tym typu rondo, mogą mieć okrężną, czyli neutralną kierunkowo, albo będąca jej zaprzeczeniem  kierunkową organizację ruchu, z pierwszeństwem na jednym lub kilku kierunkach albo, jako budowla złożona mieć podporządkowane wszystkie wloty. To na kierunkowo zorganizowanych budowlach typu rondo należy poruszać się zgodnie ze wskazaniem strzałek kierunkowych na jezdni. 

Odpowiedź sekretarza stanu

 w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 30294 w sprawie oznakowania poziomego na rondach dwupasowych.

Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na interpelację posła Jana Burego w sprawie oznakowania poziomego na rondach dwupasowych, przekazaną pismem z dnia 12 stycznia 2015 r., znak: SPS-023-30294/15, przedstawiam następującą informację.

Na wstępie, odnosząc się do kwestii podnoszonych w interpelacji, uprzejmie informuję, że w aktualnym stanie prawnym zasady ruchu na drogach publicznych, w strefach zamieszkania oraz w strefach ruchu określają przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.).

Decyzję o umieszczeniu na drodze znaków i sygnałów drogowych podejmuje organ zarządzający ruchem właściwy dla danej drogi. Oznakowanie dróg (w tym również skrzyżowań o ruchu okrężnym) stanowi element organizacji ruchu i powinno być zawarte w zatwierdzonym projekcie organizacji ruchu. Projekt organizacji ruchu - na podstawie którego właściwy organ zarządzający ruchem zatwierdza organizację ruchu - powinien być zgodny z wymaganiami zawartymi w rozporządzeniu ministra infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 177, poz. 1729).

Organy zarządzające ruchem określa art. 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którym:

- generalny dyrektor dróg krajowych i autostrad (GDDKiA) zarządza ruchem na drogach krajowych,

- marszałek województwa zarządza ruchem na drogach wojewódzkich,

- starosta zarządza ruchem na drogach powiatowych i gminnych.

Kompetencje wymienionych organów (GDDKiA, marszałka województwa oraz starosty) nie obejmują zarządzania ruchem na drogach publicznych położonych w miastach na prawach powiatu. Organem zarządzającym ruchem na drogach publicznych położonych w miastach na prawach powiatu, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych - na podstawie przywołanych wyżej przepisów - jest prezydent miasta. Natomiast zarządzanie ruchem na drogach wewnętrznych, w tym w strefie ruchu i strefie zamieszkania, należy do podmiotu zarządzającego tymi drogami.

Pragnę również podkreślić, że w myśl przepisów § 11 przywołanego wyżej rozporządzenia z dnia 23 września 2003 r. organizację ruchu, w szczególności zadania techniczne polegające na umieszczaniu i utrzymaniu znaków drogowych, urządzeń sygnalizacji świetlnej, urządzeń sygnalizacji dźwiękowej oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego, realizuje na własny koszt zarząd drogi. Natomiast, wymagania techniczne i zasady umieszczania na drogach znaków drogowych określają przepisy rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz. U. z 2003 r. Nr 220, poz. 2181, z późn. zm.). 

Odpowiadając na pierwsze i drugie pytanie postawione w interpelacji, uprzejmie wskazuję, że szczegółowe zasady oznakowania skrzyżowań z ruchem odbywającym się wokół wyspy określają przepisy pkt 8.4. załącznika nr 2 do przywołanego wyżej rozporządzenia z dnia 3 lipca 2003 r.* Zgodnie z tymi przepisami oznakowanie poziome wlotów na skrzyżowania, na których ruch odbywa się wokół wyspy, zależy od przyjętych zasad organizacji ruchu i powinno być zgodne z zasadami oznakowania wlotów dróg na skrzyżowanie określonymi w punkcie 7.6. załącznika nr 2 do tego rozporządzenia. 

Jeżeli na wlotach zostały zastosowane znaki pionowe C-12 ˝ruch okrężny˝ łącznie ze znakami A-7 ˝ustąp pierwszeństwa˝, wówczas pojazdy na wlotach są podporządkowane w stosunku do pojazdów znajdujących się w ruchu okrężnym i każdy z wlotów znakuje się zgodnie z zasadami oznakowania wlotów dróg podporządkowanych określonymi w punkcie 7.6.2.2. przedmiotowych przepisów. 

Przykład oznakowania poziomego na skrzyżowaniu z ruchem okrężnym o dwóch pasach ruchu o średniej średnicy do 40 m i do 65 m pokazano w wyżej wymienionym punkcie 8.4.

Ponadto uprzejmie informuję, że zgodnie z definicją ujętą w przepisach art. 2 pkt 7 przywołanej na wstępie ustawy Prawo o ruchu drogowym pas ruchu jest to każdy z podłużnych pasów jezdni wystarczający do ruchu jednego rzędu pojazdów wielośladowych, oznaczony lub nieoznaczony znakami drogowymi. W myśl przywołanych przepisów pragnę zauważyć, że na skrzyżowaniu, na którym ruch odbywa się wokół wyspy, pasy ruchu mogą być zarówno oznaczone, jak i nieoznaczone.

Wobec wskazanych wyżej przepisów oraz z uwagi na fakt, iż decyzję o umieszczeniu na drodze znaków i sygnałów drogowych podejmuje organ zarządzający ruchem właściwy dla danej drogi - w oparciu o przeprowadzone analizy organizacji i bezpieczeństwa ruchu - nie widzę uzasadnionej potrzeby do wprowadzania dodatkowych wytycznych w przedmiotowym zakresie.

Nawiązując do pytania trzeciego zawartego w interpelacji, uprzejmie wyjaśniam, że zasady ruchu na drogach publicznych określają przepisy przywoływanej ustawy Prawo o ruchu drogowym. Wykonywanie manewrów (zmiany kierunku jazdy i pasa ruchu) podczas pokonywania skrzyżowania z ruchem okrężnym wymaga od kierującego pojazdem respektowania łącznie wszystkich zasad, zarówno tych ogólnych, zawartych w art. 16 przywołanej wyżej ustawy Prawo o ruchu drogowym, jak też pozostałych, określonych w art. 22 oraz art. 25 tej ustawy. Wskazane przepisy stanowią m.in., że kierujący pojazdem, który chce zmienić kierunek jazdy, powinien zbliżyć się do prawej krawędzi jezdni, jeżeli zamierza skręcić w prawo albo do środka jezdni (na drodze jednokierunkowej - do lewej krawędzi jezdni), jeżeli zamierza skręcić w lewo. Podczas jazdy kierujący pojazdem, zmieniając zajmowany pas ruchu, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać. Ponadto kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzestać sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru. Wskazać należy również, że właściwa organizacja ruchu, wykorzystująca - stosownie do potrzeb - znaki pionowe, poziome, sygnalizację świetlną lub urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, powinna jednoznacznie określać sposób pokonywania skrzyżowania, na którym ruch odbywa się dookoła wyspy.

Mając na względzie powszechny charakter regulacji określających zasady ruchu drogowego, które w ostatnim czasie nie uległy zmianie, pragnę poinformować, że ministerstwo nie planuje przeprowadzenia ogólnokrajowej akcji edukacyjnej dla kierujących pojazdami na temat zasad poruszania się po skrzyżowaniach, na których ruch odbywa się wokół wyspy.

Z poważaniem Sekretarz stanu

 Zbigniew Rynasiewicz

Warszawa, dnia 26 stycznia 2015 r.

Uwagi:

*)  Przywołany pkt 8.4. załącznika nr 2 do rozporządzenia z dnia 3 lipca 2003 r. zawiera dwa rysunki rond o okrężnej organizacji ruchu, nazwanych tu "skrzyżowaniami z ruchem okrężnym" jako skanalizowanych wyspą środkową budowli drogowych. Nazwa jest pomimo wszystko niewłaściwa, bowiem termin "skrzyżowanie z ruchem okrężnym" wg Konwencji wiedeńskiej oznacza to sam co nasze "skrzyżowanie o ruchu okrężnym", a te określenia nie mają nic wspólnego z rondem, nawet wtedy gdy jest ono zorganizowane zgodnie z zasadami "ruchu okrężnego".  

Jedno rondo jest jednopasowe, a drugie dwupasowe, oba o jednopasowych wlotach i wylotach. To dwupasowe jest zwane semi-dwupasowym, bowiem ma szeroką jezdnię o dwóch okrężnie biegnących pasach ruchu, bez ich wyznaczenia znakami drogowymi. Jego odpowiednikiem jest rondo jednopasowe z szerokim pasem ochronnym wyspy środkowej przejezdnym, tak jak wyspa środkowa mini ronda, tylko dla tylnych osi długich pojazdów. 

Z powyższego wynika, że niewielkie ronda o okrężnej organizacji ruchu, z powodu braku odcinków przeplatania, nie powinny być budowane jako dwupasowe z dwupasowymi wlotami i wylotami oraz dwupasową okrężnie biegnąca jezdnią z oznaczonymi znakami dwoma pasami ruchu. Tak rozumiane dwupasowe okrężnie zorganizowane budowle powinny być duże, by mieć długie odcinki przeplatania. Małe i średnie dwupasowe budowle typu rondo powinny mieć kierunkową organizację ruchu, która nie wymaga niebezpiecznej zmiany pasa ruchu na obwiedni ronda. 

Tak też stanowią najnowsze wytyczne projektowania rond, które nakazują dwupasowe ronda organizować kierunkowo.

Mam nadzieję, że tym razem nie będzie tak jak to uczyniono w 1983 roku, i nie przyjdzie Markowi Dworakowi do głowy, by wzorować się bezmyślnie na cudzym prawie. 

Jest bowiem taki kraj w którym postanowiono, wbrew umowom europejskim, że należy zrobić porządek z samowolą interpretacyjną co do znaczenia znaku nakazu "ruch okrężny". W 2017 roku uznano tam samotny odpowiednik naszego znaku C-12 za znak nakazu "ruch okrężny" z pierwszeństwem z lewej, czyli wrócono do tego z czego w Europie zrezygnowano w 1971 roku, a w PRL z żalem w 1983. By było jeszcze ciekawiej nasz znak C-12 z dodanym do niego od góry naszym znakiem A-7, to znak nakazujący ruch kierunkowy z prawej strony wyspy środkowej ronda, także z pierwszeństwem z lewej, czyli zgodnie z praktyką WORD oraz GDDKiA. Domyślacie się Państwo co to za kraj? 

Opracował Ryszard R. Dobrowolski